Cứ giống là “đạo”?

Tạo hình có vai trò quan trọng giúp cho nhân vật và bộ phim gây ấn tượng với khán giả. Tuy nhiên, khái niệm này mới chỉ rộ lên gần đây, sau khi xuất hiện một nghi án đạo phim từ việc copy tạo hình nhân vật.

Vài ngày trước khi phát sóng phim Xin thề anh nói thật, bỗng xuất hiện thông tin bộ phim ăn khách Cô dâu đại chiến có thể đạo kịch bản của phim này. Trong khi mọi người xôn xao tìm hiểu thực hư thì nhà sản xuất Xin thề anh nói thật lên tiếng rằng tình tiết cũng như tính cách nhân vật trong hai phim không giống nhau, và họ chỉ bất ngờ khi tạo hình hai nhân vật chính giống nhau mà thôi.

“Đạo”… ria mép và mái tóc

Tuy không bày tỏ quan điểm nhưng bà Mai Thu Huyền, giám đốc hãng FPT sản xuất phim Xin thề anh nói thật lại tiết lộ một thông tin khá “ly kỳ”, rằng kịch bản trước đó đã được chuyển cho Huy Khánh đọc, nhưng chẳng biết vì lý do gì mà diễn viên này từ chối nhận vai, rồi thấy anh xuất hiện trên phim Cô dâu đại chiến. Điều này khiến khán giả suy luận liệu có phải Huy Khánh đã mang tạo hình từ Xin thề anh nói thật sang Cô dâu đại chiến. Khi đem hai nhân vật ra so sánh thì đúng là có sự giống nhau thật, bởi cả hai đều có… ria mép.

Huy Khánh bị cho là mang tạo hình nhân vật trong Xin thề anh nói thật sang phim Cô dâu đại chiến.

Sau khi bộ phim Giao lộ định mệnh bị Hội điện ảnh loại khỏi sân chơi Cánh diều vàng vì quá giống phim Shattered, nhiều người lao vào phân tích, mổ xẻ từng chi tiết, góc máy để chứng tỏ sự giống nhau giữa hai phim. Thậm chí, có người còn lấy hình nữ nhân vật chính của hai phim đặt cạnh nhau và ghi chú: “Tạo hình hai nhân vật bà vợ mưu sát chồng”, như để ám chỉ phim Việt copy tạo hình từ phim Mỹ. Nhìn vào hai chân dung này, khán giả thấy hai người phụ nữ đều có… mái tóc chấm vai và hơi bồng bềnh.

Trong cả hai trường hợp trên, tạo hình các nhân vật “bị đạo” đều không có gì đặc biệt. Xưa nay, nói về người đàn ông có thói trăng hoa, người đời thường nghĩ đến hình ảnh bộ ria mép. Còn những phụ nữ có mái tóc bồng bềnh chấm vai cũng chẳng xa lạ gì. “So sánh thế, khác nào nói cô này bắt chước cô kia ở mái tóc dài”, một độc giả bức xúc. Xem ra khái niệm “tạo hình nhân vật” ở đây chưa được hiểu đúng.

Copy không dễ

Theo đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn, tạo hình nhân vật là một phần việc hết sức quan trọng bởi nó thể hiện tính cách, đặc điểm của nhân vật. Tạo hình có thể được thể hiện qua trang phục, đầu tóc hay một đặc điểm nào đó trên cơ thể, nhưng phần lớn là nhờ vào trang phục. “Khi làm phim Người tình, đoàn phim đã phải hết sức bảo mật trang phục của diễn viên”, ông nói.

Đạo diễn Vinh Sơn cũng cho biết, có được một tạo hình độc đáo không phải là điều đơn giản. Yếu tố đầu tiên là nhân vật ngay từ kịch bản đã phải lạ, và cái lạ đó tham gia vào diễn biến câu chuyện. Từ đó, đạo diễn mới có cơ sở hình dung ra diện mạo nhân vật, rồi phối hợp với đội ngũ hóa trang, thiết kế trang phục triển khai ý tưởng. Điện ảnh thế giới đã sản sinh ra những nhân vật điển hình, thậm chí có sức sống ngoài đời thường nhờ tạo hình ấn tượng như người dơi, người nhện, siêu nhân... Còn ở Việt Nam, những trường hợp như vậy không nhiều. Có thể kể đến một số vai gần đây có tạo hình khá thú vị như Lê Long Đĩnh tàn ác, đồng bóng trong phim Khát vọng Thăng Long (Đình Toàn đóng), chàng Khoa “mọt sách” đến mức khờ khờ trong phim Giấc mơ biển (Khương Ngọc đóng), cô nàng xấu xí Huyền Diệu và chàng Ninh Lâm “ca rô” trong phim Cô gái xấu xí (Ngọc Hiệp và Minh Thuận đóng)…
 

Tạo hình nhân vật chính của phim Xin thề anh nói thật rất giống với Cô dâu đại chiến.

Tuy nhiên, khả năng “đạo” tạo hình hiếm khi xảy ra bởi tính cách nhân vật khác nhau quy định bề ngoài khác nhau, nên ít ai nghĩ đến chuyện lấy vẻ ngoài của một nhân vật nào đó để gán cho nhân vật của mình. Theo đạo diễn Vinh Sơn, ngay cả cùng một mẫu nhân vật thì việc copy tạo hình cũng không mang lại thành công giống nhau. Ví dụ, phim về Bao Công và Tôn Ngộ Không được làm lại khá nhiều, dù cùng xây dựng những nhân vật này theo khuôn mẫu quen thuộc thì tạo hình ở bản phim đầu tiên vẫn được công chúng đánh giá cao hơn cả. “Điện ảnh Việt Nam trước giờ chưa từng xảy ra rắc rối nào về “đạo” tạo hình”, đạo diễn khẳng định.

Theo một đại diện Senafilms, nhà sản xuất chỉ kiện nếu nhân vật “đạo” gây ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh lâu năm của nhân vật “bị đạo”, ví dụ tạo hình của Bao Công bị đem gán cho một tên lưu manh chẳng hạn.