Theo số liệu Khảo sát đời sống hôn nhân gia đình (HNGĐ) đô thị tại Việt Nam, tỷ lệ ly hôn ở Việt Nam trong những năm gần đây tăng rất nhanh.
Nguyên nhân chính gây ra những cuộc ly hôn là do không hợp nhau về lối sống, ngoại tình, kinh tế và bạo lực gia đình. Theo thống kê, 60% các vụ ly hôn ở Việt Nam có yếu tố bạo lực gia đình và trung bình, cứ ba vụ ly hôn thì có một vụ do nguyên nhân ngoại tình.
Kết quả khảo sát của dự án cũng chỉ ra rằng, sự trục trặc lớn nhất trong tình yêu HNGĐ được đánh dấu ở giai đoạn có con đầu lòng. Với những gia đình nào biết cách vượt qua được sẽ hạnh phúc, ngược lại dễ dẫn đến ly hôn. Đáng chú ý, các yếu tố thường gây bất đồng trong hôn nhân là quan hệ bạn bè, tài chính, sinh hoạt hàng ngày và đối xử hai bên nội, ngoại.
Lý giải về nguyên nhân dẫn đến xói mòn tình cảm trong hôn nhân, nhất là các gia đình trẻ, Tiến sĩ tâm lý Nguyễn Thị Bích Hồng - Trường Đại học Sư phạm TP HCM cho rằng, đó là sự xem thường các giá trị đạo đức, con người quá mải mê với tiền bạc, danh vọng, quan hệ xã hội, lơ là quan tâm người thân. Bên cạnh đó, sự thiếu liên kết, gắn bó thường xuyên giữa các cặp vợ chồng; thiếu kỹ năng tổ chức cuộc sống cũng như ứng xử giữa vợ và chồng, giữa cha mẹ với con cái, giữa hai bên nội, ngoại… cũng dễ đẩy các cuộc hôn nhân đến bờ vực thẳm.
Theo các chuyên gia, không có gia đình nào là hoàn hảo, gia đình nào cũng có giá trị và truyền thống tốt đẹp. Vì thế, các thế hệ kế tiếp phải biết kế thừa và duy trì nếp sống của gia đình lớn để làm nền tảng xây dựng hạnh phúc gia đình sau này. Trong đó, duy trì thường xuyên bữa cơm gia đình là chiếc “chìa khóa” làm lành những mâu thuẫn, trục trặc dẫn đến xói mòn tình cảm vợ chồng.
Ông Phan Quang Thịnh, Trưởng dự án Khảo sát đời sống HNGĐ đô thị tại Việt Nam cho biết, chỉ có 25% các gia đình được khảo sát cảm thấy cuộc sống HNGĐ mình rất hạnh phúc. Trong khi đó, ý kiến cảm thấy cuộc sống gia đình bình thường, không có gì đặc biệt chiếm tới 32%.
Thống kê của ngành Tòa án cho thấy, nếu năm 2000 chỉ có 51.361 vụ thì năm 2005 đã tăng lên 65.929 vụ; đến năm 2010, con số này lên tới 126.325 vụ. Người vợ đứng đơn ly hôn gấp hai lần so với người chồng. Số năm sống trung bình trước khi ly hôn của các cặp vợ chồng là 9,4 năm, riêng ở các khu vực nội thành của các thành phố lớn, chỉ 8 năm.
