Tổng cục Thống kê (TCTK) vừa công bố chỉ số tiêu dùng tháng 1/2024. Theo đó, So với tháng trước, CPI tháng 01/2024 tăng 0,31% (khu vực thành thị tăng 0,33%; khu vực nông thôn tăng 0,29%). Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính, có 09 nhóm hàng tăng giá, 02 nhóm hàng giảm giá.
11 nhóm hàng tăng giá bao gồm: Hàng ăn và dịch vụ ăn uống (+0,21%) (trong đó: Lương thực tăng 1,74%, Thực phẩm giảm-0,09%; Ăn uống ngoài gia đình tăng 0,3%); Đồ uống và thuốc lá (+0,38%); May mặc, mũ nón, giày dép (+0,22%); Nhà ở và vật liệu xây dựng (+0,56%); Thiết bị và đồ dùng gia đình (+0,14%); Thuốc và dịch vụ y tế (+1,02%); Giao thông (+0,41%); Văn hóa, giải trí và du lịch (+0,11%); Hàng hóa và dịch vụ khác (+0,4%); Chỉ số giá vàng (+2,55%); Chỉ số giá đô la Mỹ (+0,52%). 2 nhóm hàng giảm giá gồm: Bưu chính viễn thông (-0,05%); Giáo dục (-0,12%).
Như vậy, ngoài Chỉ số giá vàng (+2,55%), 3 nhóm tăng giá cao là: Thuốc và dịch vụ y tế (+1,02%); Nhà ở và vật liệu xây dựng (+0,56%); và Giao thông (+0,41%).
Theo TCTK, chỉ số giá nhóm thuốc và dịch vụ y tế tháng 01/2024 tăng 1,02% so với tháng trước làm CPI chung tăng 0,05 điểm phần trăm, trong đó chỉ số giá thuốc các loại tăng 0,09%; dịch vụ khám chữa bệnh ngoại trú tăng 0,89%; dịch vụ khám chữa bệnh nội trú tăng 1,67%. Nguyên nhân chủ yếu do một số địa phương triển khai áp dụng giá dịch vụ y tế mới theo Thông tư 22/2023/TT-BYT ngày 17/11/2023 của Bộ Y tế quy định thống nhất giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc và hướng dẫn áp dụng giá, thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong một số trường hợp.
Đáng chú ý, trong nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống (+0,21%) thì nhóm lương thực có mức tăng lớn nhất (+1,74%), trong đó chỉ số giá nhóm gạo tăng 2,36% (Gạo tẻ thường tăng 2,49%; gạo tẻ ngon tăng 2% và gạo nếp tăng 1,66%). Giá gạo trong nước tăng theo giá gạo xuất khẩu do nhu cầu nhập khẩu tăng mạnh tại nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là các thị trường truyền thống như Phi-lip-pin, In-đô-nê-xi-a và Trung Quốc, trong khi nguồn cung gạo toàn cầu giảm do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu ngày càng sâu rộng và Ấn Độ chưa nới lỏng lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng đến hết năm 2024. Bên cạnh đó, nhu cầu tiêu dùng các loại gạo tẻ ngon và gạo nếp tăng khi dịp Tết Nguyên đán sắp tới.
Giá gạo tăng và nhu cầu chuẩn bị cho Tết Nguyên đán cao đã tác động đến chỉ số giá các mặt hàng lương thực khác như giá bún, bánh phở, bánh đa tháng Một tăng 1,44% so với tháng trước; miến tăng 0,8%; ngũ cốc ăn liền tăng 0,53%; bột mì tăng 0,4%; mì sợi, mì, phở, cháo ăn liền tăng 0,35%.
So với cùng kỳ năm trước, CPI tháng 01/2024 tăng 3,37%. Trong 11 nhóm hàng tiêu dùng chính có 10 nhóm tăng giá và 01 nhóm giảm giá (nhóm bưu chính, viễn thông giảm .1,41%)
Các nhóm hàng có chỉ số giá tháng 01/2024 tăng cao so với cùng kỳ năm trước gồm: Nhóm giáo dục tăng cao nhất với 8,39% làm CPI chung tăng 0,52 điểm phần trăm, do trong năm học 2023-2024 một số tỉnh, thành phố trực thuộc TW đã tăng mức học phí; Nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 6,52%, làm CPI chung tăng 0,35 điểm phần trăm do giá dịch vụ y tế được điều chỉnh theo Thông tư 22/2023/TT-BYT; Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 6,39%, làm CPI chung tăng 1,2 điểm phần trăm do giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở và giá nhà ở thuê tăng; Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 2,31%, tác động làm CPI chung tăng 0,77 điểm phần trăm, trong đó nhóm lương thực tăng 15,63%; ăn uống ngoài gia đình tăng 3,6%; riêng thực phẩm giảm 0,34%;…
Cũng theo TCTK, lạm phát cơ bản tháng 01/2024 tăng 0,21% so với tháng trước, tăng 2,72% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát cơ bản tăng 2,72% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức CPI bình quân chung (tăng 3,37%) chủ yếu do giá dịch vụ y tế và giá dịch vụ giáo dục là yếu tố tác động tăng CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính toán lạm phát cơ bản.
