CP – Win-win

Nhiều doanh nghiệp Hải Phòng từng được nghe nói tới việc ứng dụng sản xuất sạch hơn, nhưng áp dụng cụ thể như thế nào thì còn bỡ ngỡ. Thực tế, đã có một số doanh nghiệp ứng dụng và bước đầu mang lại hiệu quả thiết thực.

Sản xuất sạch hơn (CP: Cleaner Production) là tư duy “Tất cả cùng có lợi” (Win- Win), hướng tới sự phát triển bền vững của nhân loại do Ủy ban Kế hoạch môi trường Liên hợp quốc đề xướng vào năm 1989. CP ứng dụng liên tục các sách lược bảo vệ môi trường một cách tổng hợp và đồng bộ, ở tất cả các công đoạn, từ thiết kế sản phẩm, sản xuất, thành phẩm, dịch vụ, phát thải nhằm hướng tới tính hợp lý và cân bằng trên tất cả các tiêu chí như kinh tế, xã hội, an toàn, môi trường. Tư duy ở đây là, để đạt được điều đó thì phải ứng dụng một cách tổng hợp các công nghệ, sáng kiến, giải pháp chứ không phải chỉ xử lý các chất thải gây ô nhiễm ở công đoạn cuối. Cụ thể là có thể áp dụng 5S ( sắp xếp, sửa sang, sạch sẽ, dọn dẹp vệ sinh, nền nếp); ISO 14.000, TPM (Total Productive Maintenance- tất cả các thành viên đều tham gia bảo vệ sản xuất); hoạt động của các nhóm nhỏ… Mục tiêu là tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm tài nguyên, tăng hiệu suất, tái sử dụng, tái chế, nâng cao chất lượng… CP là công cụ hiệu quả, có thể thực hiện 2 mục tiêu là phát triển kinh tế và cải thiện môi trường, nghĩa là vừa nâng cao năng suất, vừa thúc đẩy quá trình tái sinh rác thải trên nguyên tắc Win- Win.

Theo tổ chức hợp tác khoa học quốc tế KITA, có nhiều cách để thực hiện CP mà không đến nỗi quá phức tạp. Chẳng hạn, như tiết kiệm điện, chỉ cần hạ thấp đèn là có thể tăng được 20% độ sáng, thay cánh cửa sổ bằng vật liệu trong suốt là tăng 30- 40% độ sáng, thay thế đèn sợi tóc bằng đèn huỳnh quang là giảm 70- 80% điện năng tiêu thụ. Về đổi mới máy móc thiết bị để tiết kiệm năng lượng có thể lắp máy biến tần cho các máy móc thiết bị, bố trí phân tán các máy nén khí, giảm thời gian vận hành, tiết kiệm năng lượng; chuyển sang các máy nén công suất nhỏ, lắp máy biến tần, chuyển từ mô hình tập trung sang mô hình phân tán, giảm các đường ống trong xưởng; lắp máy biến tần cho bơm nước làm mát, quạt thông gió; xem xét bố trí lại các thiết bị lưu thông không khí cục bộ, giảm các thiết bị không cần thiết… Ngoài ra còn có một số biện pháp khác như cách nhiệt cho các tòa nhà, phủ xanh mái nhà, tường nhà, phát điện kết hợp, nâng cao hiệu suất vận hành các thiết bị sản xuất, tránh tổn thất nhiệt và tái sử dụng hiệu quả nguồn nhiệt dư thừa, chuyển sang sử dụng nhiên liệu ít thải CO2, nguồn năng lượng có hiệu suất nhiệt cao…

CP đã được ứng dụng bước đầu ở Hải Phòng và hiện Ngân hàng Phát triển đã có chương trình, kế hoạch tài trợ vốn cho các doanh nghiệp thực hiện dự án. Đây là một trong những chương trình có nhiều lợi ích với doanh nghiệp để hướng tới mô hình sản xuất sạch, tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường.

Thanh Hiệp