Cấp huyện phát hiện và xử phạt
Để phục vụ cho xe trọng tải lớn của doanh nghiệp (DN) vận chuyển cát sỏi đi tiêu thụ, nhiều tháng qua, Cty TNHH Khai thác và chế biến khoáng sản Sơn Thuỷ đã tự ý đổ đất để mở đường lớn cắt đôi lòng sông Trung thuộc địa bàn xã Nhật Tiến (huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn).
Thực tế, con đường này có chiều dài hàng chục mét, nối liền từ bờ bên này sang bờ bên kia sông Trung. Chỉ cần đến đầu đường là có thể thấy đại công trường cát sỏi của công ty với những xe trọng tải lớn chạy rầm rập suốt ngày đêm gây khói bụi mù mịt.
Người dân địa phương cho rằng, việc làm đường cắt đôi sông Trung của Sơn Thuỷ sẽ rất nguy hiểm khi mùa mưa lũ đến bởi gây ảnh hưởng đến độ dâng nước công trình cầu ngầm phía trên cách đó không xa, vốn là tuyến giao thông chính người dân lưu thông đến trung tâm xã; và ảnh hưởng đến ruộng bãi cạnh sông của người dân.
“Sơn Thủy chưa xin phép chính quyền, cũng chưa tổ chức lấy ý kiến của nhân dân mà đã thực hiện như vậy là coi thường pháp luật”, ý kiến một người dân.
Phát hiện sự việc trên, tháng 4/2020, Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng đã ban hành văn bản yêu cầu Sơn Thuỷ chấm dứt ngay các hoạt động thi công, xây dựng đường qua sông tại khu vực thôn Tân Nhiên và Đoàn Kết. Đồng thời, tổ chức khắc phục, tháo dỡ di dời toàn bộ công trình đường ngầm qua sông, trả lại hiện trạng ban đầu trước mùa mưa lũ để đảm bảo an toàn và khơi thông dòng chảy của sông.
Tuy nhiên, công ty này vẫn không thực hiện chỉ đạo của chính quyền địa phương nên ngày 7/5/2020, Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng đã ký ban hành Quyết định xử phạt VPHC trong lĩnh vực tài nguyên môi trường với Sơn Thuỷ.
UBND huyện khẳng định: “Sơn Thuỷ vi phạm các quy định về đảm bảo sự lưu thông của dòng chảy sông Trung. Cụ thể, Sơn Thuỷ đã xếp đá, đặt cống, đổ đá... thành một con đường ngăn, vượt sông gây cản trở dòng chảy sông Trung thuộc địa phận thôn Tân Nhiên”.
Chủ tịch huyện quyết định xử phạt Sơn Thuỷ 30 triệu đồng, yêu cầu DN này tháo dỡ công trình, dỡ bỏ di dời các vật gây cản trở dòng chảy sông Trung, trả lại hiện trạng ban đầu cho dòng sông.
Tuy nhiên, thay vì chấp hành quyết định xử phạt của UBND huyện, Sơn Thuỷ lại có văn bản gửi UBND tỉnh và Sở GTVT tỉnh Lạng Sơn để “xin phép làm ngầm tạm qua sông Trung” đúng vị trí mà công ty này đã mở con đường trái phép.
Dấu hiệu bao che
Ngay sau khi nhận được tờ trình của Sơn Thuỷ, ngày 31/5/2020, UBND tỉnh đã có công văn do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Tiến Thiệu (hiện là Chủ tịch tỉnh) ký gửi Sở GTVT, UBND huyện Hữu Lũng, UBND xã Nhật Tiến, Sơn Thuỷ.
Tại Công văn này, UBND tỉnh cho rằng: “Xét báo cáo của Sở GTVT về việc kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn của vị trí ngầm Thác Chẽ, Lân Dầu qua sông Trung, UBND tỉnh đồng ý chủ trương xây dựng vị trí ngầm tràn Thác Chẽ, Lân Dầu qua sông Trung thuộc thôn Tân Nhiên và thôn Đoàn Kết, xã Nhật Tiến bằng hình thức xã hội hoá do Sơn Thuỷ thực hiện để phục vụ việc đi lại của nhân dân hai bên bờ sông và kết hợp cho Sơn Thuỷ làm đường vận chuyển cát sỏi qua sông như báo cáo đề xuất của Sở GTVT”.
UBND tỉnh cũng giao cho UBND huyện Hữu Lũng chỉ đạo phòng chuyên môn, UBND xã Nhật Tiến kiểm tra thường xuyên về công tác quản lý, vận hành, khai thác, công tác đảm bảo an toàn giao thông tại vị trí ngầm và yêu cầu Sơn Thuỷ thường xuyên duy tu, sửa chữa kịp thời các hư hỏng phát sinh để nâng cao tuổi thọ công trình, đảm bảo an toàn giao thông.
Nhiều người dân địa phương cho rằng, cách xử lý của UBND tỉnh Lạng Sơn với sự việc trên là chưa đúng quy định và có dấu hiệu thao túng cho vi phạm của DN, gây cản trở dòng chảy của sông Trung, chứ không phục vụ nhu cầu đi lại của người dân.
Theo tìm hiểu, liên quan sự việc trên, Thanh tra Bộ TN&MT vừa có văn bản đề nghị UBND tỉnh Lạng Sơn báo cáo công tác quản lý nhà nước về đất đai, môi trường, khoáng sản và tài nguyên nước với dự án khai thác khoáng sản của Sơn Thủy tại xã Nhật Tiến và gửi báo cáo Thanh tra Bộ trước 20/8/2020.