Như PLVN đã phản ánh, suốt thời gian qua, người dân tại thị trấn Lương Bằng bị “tra tấn” bởi khói bụi, không khí bao trùm mùi hôi hám, các bệnh về hô hấp và mắt gia tăng đột biến. Nguyên nhân được người dân cho rằng bị ảnh hưởng từ quá trình hoạt động của Cty Quang Minh.
Người dân đã kiến nghị nhiều lần, các cơ quan cũng đã xử phạt hàng tỷ đồng, nhưng công ty này vẫn ngang nhiên “bức tử” môi trường, bất chấp pháp luật. Điều khiến người dân thêm bất bình là ngoài việc xử phạt, các cơ quan chức năng chưa có biện pháp nào mạnh tay hơn.
Vô số sai phạm
Theo tìm hiểu của phóng viên, năm 2011, trong quá trình hoạt động, Cty Quang Minh đã có nhiều vi phạm trong việc bảo vệ môi trường. Do đó, ngày 20/10/2011, UBND tỉnh đã có Quyết định số 1762/QĐ-XPVPHC xử phạt vi phạm hành chính về bảo vệ môi trường với Quang Minh.
Quyết định 1762 xử phạt Cty Quang Minh (chuyên sản xuất dầu và khô đậu tương) 264 triệu đồng vì đã có các hành vi vi phạm hành chính: Không có báo cáo đánh giá tác động môi trường được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, nhưng đã xây dựng và đưa dự án vào hoạt động sản xuất; xả nước thải vượt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 5 lần đến dưới 10 lần trong trường hợp thải lượng nước thải từ 10m3/ngày đêm đến dưới 50m3/ngày đêm…
Vậy nhưng Quang Minh vẫn không khắc phục những vi phạm trên, tiếp tục xả thải trực tiếp ra hệ thống cống, mương xung quanh làm ảnh hưởng đến đồng ruộng, môi trường sống của người dân. Tại Biên bản thanh tra về bảo vệ môi trường đối với Cty Quang Minh ngày 1/12/2014 tiếp tục chỉ rõ hàng loạt vi phạm của công ty này: Tại thời điểm thanh tra đột xuất, Đoàn thanh tra đã bắt quả tang công ty đang xả trực tiếp nước thải không qua xử lý ra ngoài mương Địa Cận, qua một đường ống ngầm có đường kính 200mm (nước chảy mạnh, đẩy khoảng 1/2 đường ống); Hệ thống xử lý nước thải đã cũ, không hoạt động.
Tại khu vực xả thải ra mương Địa Cận, công ty đã ngụy trang 1 hệ thống máy bơm được điều khiển theo ý của người vận hành để bơm nước sạch vào hệ thống cống xả thải mục đích đối phó với đoàn thanh tra.
Qua đó, ngày 09/2/2015, Tổng cục Môi trường đã có Quyết định số 136/QĐ-XPVPHC về việc “xử phạm vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường” đối với Quang Minh. Quang Minh đã bị xử phạt hơn 1,6 tỷ đồng vì đã có các hành vi vi phạm: Không lập hồ sơ đề nghị kiểm tra, xác nhận việc đã thực hiện các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành của dự án theo quy định và gửi cơ quan đã phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường để được kiểm tra xác nhận trước khi đưa dự án vào vận hành chính thức; Không có giấy xác nhận việc đã thực hiện các công trình, biện pháp bảo vệ môi trường phục vụ giai đoạn vận hành của dự án; Thực hiện không đúng, không đầy đủ chương trình giám sát môi trường định kỳ (thiếu tần suất, chỉ tiêu, thông số); Thực hiện không đúng một trong các nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt.
Bên cạnh đó, Cty Quang Minh còn không có bản cam kết bảo vệ môi trường được xác nhận theo quy định (lò đốt hơi sử dụng mùn cưa từ năm 2013); Không lập báo cáo quản lý chất thải nguy hại định kỳ; Không đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại; Không chuyển giao chất thải nguy hại cho đơn vị có giấy phép quản lý chất thải nguy hại quá 12 tháng kể từ ngày phát sinh chất thải nguy hại để vận chuyển, xử lý tiêu hủy; Không thu gom triệt để chất thải nguy hại vào khu vực lưu giữ tạm thời; Không bố trí khu vực lưu giữ tạm thời chất thải nguy hại không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật; Xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 10 lần trở lên trong trường hợp thải lượng nước thải từ 200m3/ngày đến dưới 400m3/ngày.
Với hàng loạt vi phạm như trên, cơ quan chức năng đã yêu cầu Quang Minh phải đình chỉ ngay hành vi xả trộm nước thải không đạt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải ra ngoài môi trường, rà soát lại hệ thống thu gom nước thải đảm bảo toàn bộ nước thải phải được đưa về hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn.
Không dừng lại ở đó, từ tháng 4/2016, Cty Quang Minh tiếp tục làm phát tán ra môi trường lượng khói bụi lớn, mùi hôi thối nồng nặc đến nghẹt thở, khiến người dân tại thị trấn Lương Bằng và các khu vực lân cận sống trong cảnh “sống dở, chết dở”. Dư luận và người dân nơi đây đặt câu hỏi công ty này vẫn “nhờn” luật, hay cơ quan chức năng đã “bó tay”?
“Điểm đen về ô nhiễm…”
Đó là lời khẳng định của ông Lê Đức Lành (Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ Môi trường tỉnh Hưng Yên) khi nói về các hành vi vi phạm gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng của công ty này. Ông Lành cho biết, từ khi đi vào hoạt động, Quang Minh đã bị xử phạt nhiều lần nhưng rồi đâu lại vào đấy.
Trước đây, công ty này đã bị UBND tỉnh Hưng Yên xử phạt 264 triệu đồng. Năm 2011, Sở TN&MT đã phối hợp với Thanh tra Tổng cục Môi trường xử phạt trên 1 tỷ. Tuy nhiên, vừa qua Sở TN&MT lại tiếp tục nhận được báo cáo của UBND huyện Kim Động về việc Quang Minh tiếp tục để phát tán ra môi trường mùi hôi hám, khó chịu. Ngay sau đó, ngày 19/7 vừa qua Thanh tra đã công bố quyết định kiểm tra 4 doanh nghiệp tại tỉnh trong đó có Cty Quang Minh vào ngày 22/7.
Bên cạnh đó, ông Lành còn cho biết, theo báo cáo mà Quang Minh gửi lên Sở TN&MT thì đó là dự án chiết xuất dầu thực vật. Nhưng vừa qua, Sở lại nhận được báo cáo của UBND huyện Kim Động là công ty nhập khoảng 600 – 700 tấn bã bia về để sản xuất và đây là nguyên nhân gây ra khói bụi và mùi hôi. Nếu đúng theo phản ánh của huyện Kim Động thì đây tiếp tục là hành vi vi phạm vì không nằm trong dự án đã báo cáo.
Về hướng xử lý đối với Cty Quang Minh, ông Lành cho biết: “Sau khi thanh tra, chúng tôi sẽ kiến nghị xử lý ở mức độ cao nhất đối với Quang Minh để giải quyết triệt để vấn đề này”.
Một người dân kiến nghị: “Để xử lý hành động coi thường pháp luật của Quang Minh, cũng như tránh sự hoài nghi rằng cơ quan chức năng bất lực, UBND tỉnh Hưng Yên cần có những biện pháp mạnh tay hơn, nếu cần thiết thì xem xét đóng cửa công ty này để bảo vệ môi trường cũng như sức khỏe người dân”.
