Công trình xử lý nước thải y tế tại Kiến An: "Đắp chiếu" để đấy

Tháng 6-2003, tại Bệnh viện đa khoa khu vực Kiến An, "Tuần lễ nước sạch và vệ sinh môi trường năm 2003 thành phố Hải Phòng" được phát động cùng với việc khánh thành công trình xử lý nước thải trị giá gần 2 tỷ đồng công trình này  hầu như không được đưa vào sử dụng mà cơ quan quản lý không biết...

Lãng phí lớn           

Sáng 27-9, có mặt tại khu vực trước đây hơn 4 năm trước diễn ra sự kiện “trống giong, cờ mở”, chúng tôi  thấy nơi đây chỉ là một bãi hoang. Đường dẫn tới chiếc cổng nhỏ vào khu vực xử lý nước thải cỏ mọc cao hàng mét (vừa được cắt). Chung quanh, mùi xú uế bốc lên rất khó chịu. Dường như nơi này đã lâu không có người qua lại. Bên trong cánh cổng, 3 công-ten-nơ màu xanh - nơi lắp đặt các thiết bị của công trình xử lý nước thải bệnh viện còn đó. Những dòng chữ trên đó cho biết đó là hệ thống xử lý nước thải bằng phương pháp vi sinh V69 do Trung tâm công nghệ sinh học thiết kế, lắp đặt. Bác sĩ Lê Thiện, Phó giám đốc Bệnh viện kiến An cho biết, công trình ngừng hoạt động ngay sau khi khánh thành ít lâu (?!). Điều đó có nghĩa là, nước thải bệnh viện không qua xử lý, hàng ngày vẫn chảy thẳng vào đường cống thoát nước khu vực quận Kiến An.

Tìm hiểu chuyện “lạ” này, chúng tôi được lãnh đạo Bệnh viện cho biết: sở dĩ công trình để “làm cảnh” do không có kinh phí mua hoá chất  vận hành. Muốn xử lý nước mỗi năm phải tốn kém một khoản kinh phí mấy trăm triệu đồng để mua hoá chất. Trong khi Bệnh viện Kiến An nguồn thu thấp, thành phố và ngành Y tế không cấp kinh phí cho việc xử lý nước thải, nên Bệnh viện đành “đắp chiếu” công trình làm “kỷ niệm”. Tuy nhiên, theo ý kiến của những cán bộ chuyên môn trong ngành y tế thì việc lãnh đạo bệnh viện đưa ra lý do thiếu kinh phí mua hoá chất để vận hành hệ thống xử lý nước thải là không có sức thuyết phục, bởi hệ thống này áp dụng phương pháp vi sinh, chứ không phải bằng hoá chất! Trong khi đó, hệ thống xử lý nước thải  tương tự  tại Bệnh viện đa khoa Vĩnh Bảo và Bệnh Trẻ vẫn hoạt động bình thường. Hai đơn vị này không gặp khó khăn về kinh phí vận hành, thiết bị xử lý nước thải y tế. 

Nguy hiểm cho cộng đồng

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, bác sĩ Nguyễn Văn Vy, Giám đốc Sở Y tế  cho biết, là bệnh viện đa khoa khu vực nên Bệnh viện Kiến An được xác định là trọng điểm về vấn đề chất thải y tế, ngành  Y tế Hải Phòng ưu tiên đầu tư gần 2 tỷ đồng trang bị hệ thống xử lý nước thải.  Việc đơn vị “đắp chiếu” không sử dụng hệ thống xử lý nước thải không chỉ lãng phí tiền bạc của nhà nước, mà còn coi thường các quy định của Bộ Y tế và Nhà nước về bảo vệ môi trường và quản lý chất thải y tế.  Đáng tiếc hơn, bệnh viện không báo cáo việc này với Sở Y tế. Các đoàn kiểm tra thi đua, chấm điểm bệnh viện hàng năm cũng không phát hiện được tình trạng này. Một số ngành có chức năng kiểm tra, thanh tra chuyên ngành chưa một lần chọn bệnh viện Kiến An để “hỏi thăm”.

Luật Bảo vệ môi trường có hiệu lực thi hành từ 1-7-2006. Khoản a, khoản đ,  điều 39  quy định các bệnh viện, cơ sở y tế phải  “có hệ thống hoặc biện pháp thu gom, xử lý nước thải y tế và vận hành thường xuyên, đạt tiêu chuẩn môi trường”;  “chất thải rắn, nước thải sinh hoạt của người bệnh phải được xử lý sơ bộ loại bỏ các mầm bệnh có nguy cơ lây nhiễm trước khi chuyển về cơ sở xử lý, tiêu huỷ tập trung”. Điều 49, quy định phạt tiền và buộc thực hiện các biện pháp giảm thiểu, xử lý chất thải đạt tiêu chuẩn môi trường. Vi phạm nặng hơn có thể bị tạm đình chỉ hoạt động. Trường hợp nghiêm trọng, gây thiệt hại cho tính mạng, sức khoẻ con người, phải bồi thường thiệt hại hoặc có thể bị truy tố trước pháp luật.

Vệ sinh môi trường hiện đang là vấn đề bức thiết, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sức khoẻ con người. Nước thải bệnh viện chứa nhiều vi trùng, vi khuẩn gây bệnh, có thể làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm ra cộng đồng. Vì vậy, cần chấm dứt ngay tình trạng nước thải bệnh viện chưa xử lý đổ ra đường thoát nước chung của thành phố.  Ngành Y tế thành phố sớm xác định rõ nguyên nhân và trách nhiệm tập thể, cá nhân gây nên sự lãng phí này. Đồng thời, có biện pháp khắc phục, đưa công trình trở lại hoạt động, sử dụng đúng mục đích, góp phần bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khoẻ nhân dân.

Minh Quang