"Công trình xây dựng ở Việt Nam đã tính đến kháng chấn"

Ngày 24/3, Việt Nam bị chấn động lan truyền  khoảng cấp 5,6 msk (là 1 trong 2 đơn vị đo độ động đất, dư chấn, cùng với độ richter). Ngày 25/3, ở Việt Nam ghi nhận cấp độ 5 trong khi khả năng tâm chấn dự kiến là cấp 8,9. Đặc biệt, sau những gì động đất và sóng thần gây ra cho Nhật Bản, điều người dân quan tâm hiện nay là những công trình phải thiết kế chống động đất. TS Lê Quang Hùng - Cục trưởng Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, cho hay:

Theo quy định tiêu chuẩn, những công trình nào ở nơi có khả năng xảy ra chống động đất tới 7msk bắt buộc phải thi công chống động đất. Những vùng dao động trong khoảng cấp 5,6 msk thì tùy theo tầm quan trọng để quyết định hoặc có những giải pháp để kháng chấn. Còn những vùng có nguy cơ xảy ra dưới 5msk thì không yêu cầu.

Tuy nhiên, về cảm nhận của con người thì từ cấp 5 trở lên là cảm nhận được, nhưng phải cấp 7 mới xuất hiện về hư hại. Bởi vậy, mới yêu cầu là có biện pháp kháng chấn, đặc biệt là đối với nhà cao tầng.

Thực tế, các công trình ở nước ta đã được xây dựng có tính đến kháng chấn. Căn cứ trên bản đồ, người ta có thể tính được chính xác tới mức ở từng quận, huyện, thậm chí còn có thể cho từng vị trí công trình.

Hà Nội rơi vào vùng cấp 7msk. Mặc dù chưa ghi nhận số liệu nào cho thấy đã xảy ra tới cấp này, nhưng theo bản đồ phân vùng cấp 7 thì Hà Nội thuộc vùng cần có thiết kế kháng chấn.

Cơ quan quản lý nhà nước có trách nhiệm kiểm tra sự an toàn của công trình, trong đó có nội dung quan trọng là động đất. Cho đến nay đều nhận thấy chủ đầu tư đều tuân thủ quy định này, đặc biệt đối với những công trình có quy mô lớn.

- Ông nhận định thế nào về khả năng kháng động đất của những loại nhà cao tầng với chất lượng công trình khác nhau như nhà tái định cư, nhà tự xây, chung cư cũ ở Việt Nam?

- Thiết kế kháng chấn là không phân biệt công trình nào dù khách sạn, nhà ở hay khu cao tầng… Chất lượng công trình tái định cư nếu có băn khoăn thì chỉ là ở khâu hoàn thiện, còn phần chịu lực thì không phải lo.

Đối với công trình tự xây, theo quy định, những công trình dưới 3 tầng thì dân tự thiết kế, còn trên 3 tầng phải thuê đơn vị thi công chuyên nghiệp. Việc xin cấp phép xây dựng, trong quá trình đó đã được kiểm tra vấn đề này.

Đối với chung cư cũ, khả năng kháng chấn là vấn đề phải suy nghĩ. Quy định của pháp luật từ những năm 95 trở về đây tương đối hoàn thiện, việc xây dựng thực hiện theo công nghệ mới nên có thể kiểm soát được. Còn từ những năm 90 về trước cần phân biệt hai dạng: Những công trình có tầm quan trọng được nước ngoài hỗ trợ thiết kế thi công xây dựng thì về cơ bản đã tính đến động đất. Còn một số công trình tự xây dựng cần kiểm tra, chủ động cải tạo, xây mới...

- Qua đợt động đất vừa rồi, nhất là sau khi chứng kiến những gì đã xảy ra ở Nhật Bản, ông có dự định đề xuất gì với các cơ quan hữu quan về vấn đề này?

-  Từ khi xảy ra động đất ở Tứ Xuyên năm 2008, Chính phủ đã có chỉ đạo có biện pháp kiểm tra gắt gao, phân loại rõ ràng, có thể xem xét tiến tới lộ trình thực hiện cải tạo các công trình không đảm bảo. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Xây dựng có nghiên cứu đề xuất, đánh giá toàn diện hệ thống đối với toàn bộ nhà cửa, đập, cầu… và có ứng xử phù hợp với những công trình đã xây dựng.

Đã đến lúc chúng ta phải có ý thức về việc những gì từng xảy ra, dù xa xôi thì cũng có thể xảy ra ngay ngày mai, do thay đổi về tự nhiên. Bởi vậy, trong thi công, thiết kế, chúng ta nhất thiết cần phải tính toán cẩn thận.

Bách Nguyễn