Theo thông tư liên tịch số 35/2006/BGDĐT-BNV của Bộ Giáo dục-Đào tạo và Bộ Nội vụ về hướng dẫn định mức biên chế viên chức ở các cơ sở giáo dục phổ thông công lập, các trường tiểu học, THCS, THPT đều được bố trí 1 biên chế cho nhân viên y tế học đường. Riêng với cấp THCS và THPT, trường có từ 40 lớp trở lên được tăng thêm 1 biên chế. Quy định là vậy, thực tế các trường học đều duy trì công tác y tế học đường, song nhân viên làm công tác y tế học đường không mấy mặn mà với công việc.
Nguyên nhân chính là cơ chế tuyển dụng nhân viên y tế học đường không hấp dẫn. Hiện các trường học thực hiện theo 2 hình thức: biên chế và hợp đồng lao động. Nếu được biên chế, thu nhập của nhân viên y tế khá hơn, nhiều quyền lợi, chế độ hơn nên họ yên tâm gắn bó với nghề nghiệp. Tuy nhiên, số trường có biên chế nhân viên y tế học đường hiện nay rất ít, tập trung vào một số trường đạt chuẩn quốc gia ở khu vực nội thành, trường có số lượng học sinh đông, có khả năng xã hội hóa. Còn lại hầu hết các trường học đều sử dụng nhân viên y tế hợp đồng, tuy nhiên cũng là hợp đồng nhưng mỗi nơi lại có một kiểu.
Nhân viên y tế Trường tiểu học Võ Thị Sáu khám răng cho học sinh. |
Khu vực nội thành, nếu là hợp đồng do trường ký, nhưng được UBND quận đồng ý, hưởng mức lương do quận hỗ trợ, thì mỗi nhân viên y tế có thu nhập khoảng 700.000 đồng-1.000.000 đồng/tháng. Còn nếu ký hợp đồng do nhà trường tự bố trí, sắp xếp, hay theo mùa vụ, công việc, thu nhập còn ít hơn. Ông Lê Văn Minh, Chủ tịch Công đoàn ngành giáo dục huyện An Lão cho biết: “Các trường khu vực ngoại thành thường liên kết một, hai trường tiểu học, THCS trên địa bàn xã cùng hợp đồng với nhân viên y tế của trạm y tế xã. Theo đó, mỗi tuần nhân viên y tế có mặt trực tại trường 1-2 buổi, hoặc khám sức khỏe định kỳ, hay khi cần tổng vệ sinh, thực hiện một chiến dịch tuyên truyền…Mức trả thù lao cho nhân viên y tế cũng không địa phương nào, trường nào giống nhau. Khu vực các xã thuộc huyện An Lão, NVYT trường học được trả khoảng 300-500 nghìn đồng/tháng đối với phần công việc tại 2 trường của một địa phương”.
Từ thực tế việc trả lương cho nhân viên y tế quá thấp, nhiều trường không thu hút được nhân viên y tế trẻ, gắn bó với nghề, còn nhân viên y tế cũng không mấy mặn mà với công việc. Chị Đào Thị H, là nhân viên y tế của một trường tiểu học tại quận Hồng Bàng đã 3 năm nhưng vẫn ký hợp đồng lao động với nhà trường ngắn hạn năm một. Chị H nói, công việc phải trực thường xuyên cả ngày ở trường mỗi tháng được nhận 1 triệu đồng là quá ít, nhiều khi thấy nản lắm nhưng vì học nghề y, lại yêu trẻ nên chị muốn gắn bó với nghề, mức thu nhập chỉ bằng 1/3, thậm chí là 1/4 mức lương đứng quầy bán thuốc tây. Cũng vì thu nhập không bảo đảm, không ít nhân viên y tế làm chưa hết trách nhiệm và việc họ làm thêm công việc bên ngoài là không tránh khỏi.
Từ năm học 2008-2009, Bộ Giáo dục-Đào tạo phát động phong trào xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Y tế học đường là một trong những tiêu chí thi đua của phong trào xây dựng trường học và được kiểm tra, đánh giá, xếp loại thường xuyên hằng năm. Thành phố, các quận, huyện và ngành giáo dục cần quan tâm, có sự đầu tư hơn cho công tác y tế trường học. Nếu chưa có biên chế ngay cho tất cả các trường cũng nên có hướng dẫn cụ thể theo “cơ chế mở” để các trường có khả năng tự lo, bảo đảm mức lương đủ để tuyển được nhân viên y tế gắn bó với công tác y tế trường học.
Phương Anh