Thực trạng này đòi hỏi phải sớm có giải pháp khắc phục và đây cũng là một trong những vấn đề được đại biểu Quốc hội quan tâm thảo luận tại Kỳ họp thứ 5 đang diễn ra.
Kiến nghị cho phép để khắc phục các điều kiện về an toàn cháy nổ
Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Hà Ánh Phượng (đoàn Phú Thọ) cho biết, nhiều doanh nghiệp (DN) trên địa bàn tỉnh phản ánh việc thực hiện Quy chuẩn 06/2022 theo Thông tư 06 của Bộ Xây dựng về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình đã khiến cho không ít DN, cơ sở sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn, gây đình trệ sản xuất, kinh doanh. Trước ý kiến của nhiều địa phương, DN, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 220 ngày 5/4/2023 để chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác phòng cháy, chữa cháy (PCCC). Tuy nhiên, việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc còn chậm, nhiều DN chưa thể quay lại sản xuất, kinh doanh.
ĐB Phương đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan cần quyết liệt thực hiện công điện nêu trên của Thủ tướng Chính phủ, sớm rà soát, sửa đổi về cơ chế chính sách, quy định pháp luật cho phù hợp với thực tiễn. Bên cạnh đó, có thời gian nhất định cho các cơ sở chưa đáp ứng yêu cầu về phòng cháy trong phạm vi cho phép để khắc phục các điều kiện về an toàn cháy nổ, xây dựng các nhóm giải pháp tăng cường, bổ sung về PCCC cho các công trình hiện hữu trên nguyên tắc có đánh giá kỹ lưỡng về tính khả thi, nguồn lực thực hiện và tác động xã hội. Đồng thời, thống nhất nguyên tắc áp dụng các quy định pháp luật, quy chuẩn, tiêu chuẩn trong lĩnh vực PCCC là không hồi tố, không bắt buộc tuân thủ các quy định hiện hành đối với các công trình trước đó để bảo đảm sự chuyển tiếp ổn định, thống nhất.
Theo ĐBQH Mai Văn Hải (Thanh Hóa), nhiều cử tri bức xúc cho rằng một số quy định PCCC không phù hợp, tiêu chuẩn quá cao, áp dụng quy định PCCC nhưng không phân loại mức độ rủi ro nên rất khó khăn cho DN. Việc khắc phục, đầu tư hệ thống PCCC chi phí lớn, nhiều DN không thể khắc phục được.
Từ những vấn đề nêu trên, ĐB Hải đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành có liên quan tiếp tục chỉ đạo tăng cường công tác PCCC. Trong đó, cần tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chính sách pháp luật về công tác PCCC, đáp ứng yêu cầu thực tiễn của phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật, tiếp tục hoàn thiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy trình về PCCC phù hợp với điều kiện thực tiễn của đất nước và năng lực của các tổ chức, cá nhân có liên quan. Cần phải phân loại cụ thể các đối tượng quản lý PCCC theo mức độ nguy cơ để có biện pháp xử lý phù hợp, có lộ trình để các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thực hiện tốt các yêu cầu về PCCC, cần phải tháo gỡ những vướng mắc về PCCC để các DN trở lại hoạt động bình thường, nhất là những DN hoạt động trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ, giải trí.
Bảo đảm bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân
Trao đổi, giải trình với những vấn đề nêu trên, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, hiện nay có 9 quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về PCCC; 28 tiêu chuẩn về phương tiện, thiết bị PCCC. Các quy chuẩn, tiêu chuẩn về PCCC được biên soạn và ban hành bởi các Bộ: Công an, Xây dựng, Công Thương, Khoa học và Công nghệ. Theo chức năng, nhiệm vụ, Bộ Xây dựng đã ban hành Quy chuẩn 06 về an toàn cháy cho nhà và công trình để PCCC cho công trình và bộ phận công trình; các quy chuẩn khác do các bộ ban hành. Theo quy định của pháp luật về PCCC, Bộ Xây dựng và các Sở Xây dựng không có chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền trong công tác quản lý nhà nước, trong thẩm duyệt, nghiệm thu, kiểm định, đào tạo và bồi dưỡng về PCCC.
Về quá trình sửa đổi, ban hành Quy chuẩn 06 về PCCC. Năm 2010, Bộ Xây dựng ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia 06 là quy chuẩn đầu tiên về an toàn cháy cho nhà và công trình. Đến lần sửa đổi năm 2022, có hiệu lực từ ngày 16/1/2023, các phiên bản quy chuẩn có nội dung sửa đổi không lớn, đều có các điều khoản chuyển tiếp rõ ràng, tuân thủ quy định pháp luật, trên cơ sở nguyên tắc không hồi tố, công trình đã áp dụng quy chuẩn nào trong giai đoạn thiết kế được góp ý hoặc thẩm duyệt thì được sử dụng quy chuẩn đó đến khi nghiệm thu, đưa vào sử dụng.
So sánh quy định cơ bản Quy chuẩn 06 với các hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn khác, theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị, nhìn chung các quy định an toàn cốt lõi Quy chuẩn 06 quy định không cao, thậm chí ở mức độ trung bình thấp. Bộ trưởng dẫn chứng, về cấp nước chữa cháy, Quy chuẩn 06 năm 2022 chỉ quy định các nội dung cơ bản về cấp nước chữa cháy như lưu lượng, áp suất, thời gian đối với cấp nước chữa cháy trong nhà và ngoài nhà tùy thuộc quy mô, công năng của công trình để phục vụ thiết kế hệ thống cấp nước chữa cháy. Quy chuẩn 06 không quy định đối tượng nhà và công trình cụ thể nào thì phải trang bị các hệ thống cấp nước chữa cháy trong và ngoài nhà… Ngoài ra, Quy chuẩn 06 đã linh hoạt cho phép cơ quan cảnh sát PCCC có thẩm quyền hướng dẫn riêng các nội dung về cấp nước chữa cháy phù hợp với điều kiện cụ thể tại các địa phương.
Đối với các công trình hiện hữu, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị thông tin, Bộ Xây dựng và Bộ Công an đang tích cực phối hợp để đưa ra các giải pháp tăng cường cho các công trình hiện hữu nhằm bảo đảm tốt nhất có thể về an toàn cháy cho công trình dựa trên các giải pháp được thống nhất. Lực lượng Cảnh sát PCCC sẽ có hướng dẫn cho từng công trình cụ thể. Bộ Xây dựng đã xây dựng dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về việc này, đã gửi xin ý kiến các cơ quan, địa phương vào ngày 26/5/2023.
Đối với phân khúc nhà ở riêng lẻ, Bộ trưởng khẳng định, không áp dụng quy chuẩn an toàn cháy cho nhà ở riêng lẻ từ 6 tầng trở xuống không thuộc đối tượng điều chỉnh của Quy chuẩn 06, cũng không thuộc đối tượng thẩm duyệt. Vướng mắc xảy ra khi công trình nhà ở riêng lẻ chuyển đổi mục đích sử dụng sang các mục đích sử dụng khác không bảo đảm các điều kiện về hạ tầng như giao thông, điện nước cũng như việc tổ chức không gian kiến trúc kết cấu cho nhà ở riêng lẻ nay phải cải tạo để đáp ứng quy chuẩn là rất khó.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình là một quy chuẩn kỹ thuật khó, với những nội dung kỹ thuật phức tạp, chuyên môn sâu, đồng thời phải nghiên cứu khảo nghiệm, thực nghiệm trên cơ sở khoa học và kiến thức chuyên môn sâu. Bộ đã rà soát tổng thể để xem xét sửa đổi, bổ sung Quy chuẩn 06 năm 2022 nhằm đáp ứng yêu cầu về PCCC, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân trên cơ sở khoa học có tham khảo kinh nghiệm quốc tế và phải phù hợp với tình hình, điều kiện của Việt Nam…