Vấn đề được bàn thảo tại hội thảo “Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và ứng dụng vào các nhà máy chế biến Dầu khí để nâng cao năng lực cạnh tranh” do PVN tổ chức hôm 26/5 vừa qua.
Tại hội thảo, Phó Tổng Giám đốc PVN Lê Mạnh Hùng đã điểm lại 3 cuộc cách mạng công nghiệp mà nhân loại đã trả qua, gồm có cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất vào thế kỷ 18 khi loài người phát minh động cơ hơi nước, tác động trực tiếp đến các ngành nghề như dệt may, chế tạo cơ khí, giao thông vận tải; lần thứ 2 vào thế kỷ 19 khi loài người phát minh ra động cơ điện, mang lại cuộc sống văn minh, năng suất tăng nhiều lần so với động cơ hơi nước; và lần thứ ba vào những năm 1970 với sự ra đời của máy tính, vệ tinh, internet..,
“Và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đã diễn ra từ đầu thế kỷ 21 với trí tuệ nhân tạo, điện toán, vật liệu tiên tiến, nền tảng đột phá của công nghệ số. Điều này đã đặt ra những cơ hội cũng như thách thức với đất nước nói chung, ngành Dầu khí và các nhà máy chế biến Dầu khí nói riêng”- ông Hùng nhấn mạnh.
Theo ông Lý Hoàng Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Công nghệ cao, Bộ KH&CN, ở Việt Nam cũng như hầu hết các nước Đông Nam Á hiện chưa có chiến lược riêng về thúc đẩy công nghiệp 4.0 hay sản xuất tiên tiến dựa trên số hóa và kết nối. Tuy nhiên, trong từng lĩnh vực liên qua đã có những định hướng và chiến lược cụ thể.
“Để bắt kịp và tạo lợi thế khi tiếp cận, thúc đẩy công nghiệp 4.0 thì chúng ta cần tạo sự bứt phá về công nghệ thông tin (CNTT) – truyền thông; xây dựng các kế hoạch và các nhiệm vụ trọng tâm phù hợp với xu thế phát triển 4.0; thay đổi mạnh mẽ về giáo dục và đào tạo, đặc biệt là dạy nghề; đồng thời nâng cao nhận thức chung của toàn xã hội về cuộc cách mạng 4.0”- ông Tùng nói.
Bàn về một số giải pháp phát triển ứng dụng công nghiệp 4.0 trong lĩnh vực chế biến dầu khí, ông Bùi Ngọc Dương, Phó Trưởng Ban Chế biến dầu khí PVN cho rằng, đây là một nhu cầu bức thiết đối với các nhà máy chế biến dầu khí trong nâng cao năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, cần có một chiến lược tổng thể với chi phí đầu tư lớn. Ngoài ra cũng gặp thách thức về rào cản chính sách, rủi ro về an ninh, an toàn khi kết nối với bên ngoài.
Ông Dương cũng nhận định, với hạ tầng về CNTT, tự động hóa, trình độ quản lý, nhân lực... và mức độ sẵn sàng của các DN chế biến dầu khí của PVN thì việc tiếp cận và ứng dụng cách mạng công nghiệp 4.0 vào SXKD là hoàn toàn có cơ sở. Điều đó có thể áp dụng bằng cách tiếp tục tối ưu hóa vận hành, bảo dưỡng, phân phối; sử dụng robot vào các việc có tính chất lặp lại, phổ thông như đóng bao, bốc xếp trong nhà máy đạm, lấy mẫu tự động trong các nhà máy lọc hóa dầu, chế biến khí... và tại các khu vực có mức độ nguy hiểm cao, khó tiếp cận.
Chia sẻ tại Hội thảo, ông Trần Ngọc Nguyên, Tổng giám đốc Công ty Lọc hóa Dầu Bình Sơn (BSR) cho biết, NMLD Dung Quất đang vận hành bằng hệ thống tự động hóa của Mỹ. Công tác vận hành sản xuất, theo dõi thiết bị và bảo dưỡng được thực hiện một phần bằng trang thiết bị tự động. Trong tương lai, NMLD Dung Quất sẽ lấy CNTT làm nền tảng. Ví dụ, nhà máy sẽ áp dụng CNTT vào công tác điều độ tàu bè, rô bốt hóa, tự động hóa các xe nâng… Để làm được điều đó, BSR đã có chiến lược đào tạo con người có kỹ năng cao.
Được biết, PVN đã có chủ trương về việc áp dụng khoa học kỹ thuật trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đó là: nghiên cứu các nguồn lực và lĩnh vực kinh doanh chính phù hợp với chiến lược phát triển của từng đơn vị để áp dụng công nghệ 4.0; Tập trung áp dụng khoa học công nghệ vào các lĩnh vực cốt lõi; Đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển; Ứng dụng những xu hướng công nghệ mới phù hợp với thực tiễn của nhà máy chế biến dầu khí…
“Cách mạng công nghiệp 4.0 phải được kết nối với 3.0. Các đơn vị khâu sau của ngành dầu khí cần phải tuyên truyền cho người lao động để nâng cao nhận thức, phải tự nhận thức được năng lực hiện tại để tự đào tạo, cho người lao động thấy rằng trong cuộc cách mạng 4.0 này, nếu không tự đào tạo thì sẽ là vật cản cho SXKD và hiệu quả của các đơn vị thành viên…”- Ông Phan Đình Đức, HĐTV PVN lưu ý.
Trưởng ban Chế biến dầu khí PVN, ông Lê Xuân Huyên cũng lưu ý, không nhất thiết phải áp dụng công nghệ 4.0 bằng mọi giá, mà cần có sự lựa chọn kỹ càng. Ví dụ một số phân xưởng công nghệ ở NMLD Dung Quất không dễ gì thay đổi hoặc áp dụng công nghệ 4.0 trong một sớm một chiều. NMLD Dung Quất cần tập trung vào quản trị dữ liệu, tối ưu hóa dầu thô, hóa phẩm nhân lực… Ngoài ra, các dự án của PVN cũng nên áp dụng công nghệ 4.0 ngay từ thời điểm đầu tư dự án…
Phó Tổng giám đốc PVN Lê Mạnh Hùng cũng khẳng định, PVN và các đơn vị thành viên chắc chắn không đứng ngoài cuộc cách mạng 4.0. “PVN thống nhất nhận thức, 4.0 có ảnh hưởng rất lớn đến SXKD; Coi đây là cơ hội cũng là thách thức và có giải pháp tận dụng cơ hội đặc biệt này. Đổi mới, sáng tạo là yếu tố vô cùng quan trọng và mang lại sức cạnh tranh mới trong tương lai. Chính tài năng của con người và lao động sáng tạo mới giúp DN có sức cạnh tranh…”- Lãnh đạo PVN nhấn mạnh.
Phó Tổng giám đốc PVN yêu cầu các nhà máy dầu khí khâu sau cần hoàn thiện báo cáo gửi Tập đoàn về việc đánh giá thực trạng đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh. Phải đặt mục tiêu tăng trưởng thì ắt sẽ có giải pháp và nghĩ ngay đến công nghệ 4.0. Đồng thời, PVN cần lựa chọn đối tác tư vấn, hợp tác, đầu tư một cách có chọn lọc.
