Hôm qua - 28/6, Trung tâm Phát triển và Hội nhập (CDI) đã công bố kết quả khảo sát OBS năm 2023. Khảo sát do Tổ chức Đối tác Ngân sách Quốc tế (IBP) và CDI thực hiện ở Việt Nam với chu kỳ đánh giá 2 năm 1 lần kể từ năm 2012.
Theo đại diện IBP, kết quả khảo sát OBS 2023 ghi nhận những thay đổi tích cực của Việt Nam trong việc tăng cường công khai, minh bạch ngân sách. Điểm xếp hạng của Việt Nam trong khảo sát OBS 2023 ở cả 3 trụ cột đều tăng so với OBS 2021 (minh bạch, sự tham gia của công chúng và giám sát ngân sách).
Ở trụ cột “Minh bạch ngân sách”, điểm nổi bật trong kết quả OBI 2023 của Việt Nam là xếp hạng mức độ minh bạch ngân sách đạt 51/100 điểm, cao hơn xếp hạng trung bình toàn cầu là 45/100 điểm, tăng 7 điểm và 11 bậc so với OBI 2021, 13 điểm và 20 bậc so với kỳ OBI 2019. “Điểm xếp hạng này nâng mức xếp hạng của Việt Nam lên 52/125 quốc gia tham gia khảo sát OBS 2023” - Đại diện IBP cho biết thêm.
Theo kết quả khảo sát, Việt Nam đã thực hiện công bố 7/8 tài liệu ngân sách cần được công khai theo tiêu chí của khảo sát OBS.
Ở trụ cột “Sự tham gia của công chúng”, Việt Nam đạt 19/100 điểm, tăng 2 điểm so với khảo sát OBS 2021, cao hơn 4 điểm so với điểm trung bình toàn cầu. Việt Nam hiện đứng thứ 41/125 quốc gia trong kỳ khảo sát OBS 2023. Tuy nhiên, điều này cho thấy công chúng còn “ít” tham gia vào quy trình ngân sách.
Ở trụ cột “Giám sát ngân sách”, Việt Nam có xếp hạng “Đầy đủ” về giám sát với điểm xếp hạng chung là 82/100 điểm, tăng 2 điểm so với năm 2021. Trong đó, giám sát của Quốc hội đạt 78/100 điểm và giám sát của Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đạt 89/100 điểm, đều cao hơn so với điểm trung bình toàn cầu. Việt Nam hiện đứng thứ 11/125 quốc gia trong điểm xếp hạng về giám sát ngân sách.
 |
PGS.TS Võ Đại Lược - Chủ tịch Hội đồng Quản lý, Trung tâm Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương chủ trì sự kiện công bố OBS 2023. (Ảnh: Thanh Thanh) |
Nhận định về kết quả chỉ số OBI 2023 của Việt Nam, TS. Ngô Minh Hương, Nghiên cứu chính về Khảo sát OBS của CDI cho biết, chỉ số OBS của Việt Nam 2023 đặc biệt đạt được kết quả tích cực và Việt Nam có triển vọng cải thiện tốt hơn. Để có được những thay đổi tích cực này, Bộ Tài chính, cơ quan Quốc hội và KTNN trong những năm qua đã có nhiều nỗ lực trong việc thúc đẩy công khai, minh bạch ngân sách tại Việt Nam. Tuy nhiên, đáng chú ý, ở trụ cột sự tham gia, mặc dù điểm của Việt Nam tăng và hiện cao hơn điểm trung bình toàn cầu nhưng vẫn ở mức tham gia “ít”.
“Do vậy, cần có các cơ chế thúc đẩy sự tham gia của công chúng vào tất cả các giai đoạn của quy trình ngân sách, bao gồm lập, thực hiện và kiểm toán ngân sách. Ví dụ, Bộ Tài chính và các Bộ, ngành khác có thể thí điểm các cơ chế để công chúng tham gia vào quá trình xây dựng và giám sát việc thực hiện ngân sách” - bà Hương đề nghị.
Ông Nguyễn Minh Tân, Phó Vụ trưởng Vụ NSNN, Bộ Tài chính nhấn mạnh kết quả khảo sát này là rất đáng mừng, OBS của Việt Nam tiến bộ theo thế giới, qua mỗi lần đánh giá đã có sự cải thiện, tổng thể đang vững chắc.
PGS.TS Võ Đại Lược - Chủ tịch Hội đồng Quản lý, Trung tâm Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (VAPEC) quả quyết, việc công khai ngân sách là rất quan trọng, góp phần phòng, chống tham nhũng. PGS Võ Đại Lược cho rằng, công cuộc chống tham nhũng của Việt Nam đã đạt được những kết quả tích cực và đề nghị cần phải có cơ chế công khai ngân sách và cơ chế ràng buộc về tiếp thu ý kiến…
