Công an TP HCM giải đáp nhiều thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp

Làm rõ nhiều quy định mới về xuất nhập cảnh, lý lịch tư pháp

Tại hội nghị, người dân, đại diện tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn TP đã có nhiều câu hỏi, ý kiến thắc mắc về các lĩnh vực liên quan đến TTHC.

Với thủ tục xuất nhập cảnh (XNC), Đại tá Nguyễn Thanh Tú - Phó Trưởng phòng QLXNC (PA08) đã có phần trao đổi thẳng thắn, giải đáp các câu hỏi liên quan đến công dân Việt Nam lẫn người nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại TP.

Đối với công dân Việt Nam, nhiều ý kiến bày tỏ sự quan tâm về việc liệu sau khi sáp nhập đơn vị hành chính (ĐVHC) có cần đổi lại hộ chiếu hay không, Đại tá Tú cho biết, căn cứ Nghị quyết 190/2024 của Quốc hội khóa XV, các loại giấy tờ có thông tin về ĐVHC vẫn tiếp tục được sử dụng cho đến hết thời hạn, hoặc cho đến khi có văn bản thay thế, điều chỉnh hoặc thu hồi theo quy định. Như vậy, hộ chiếu còn hạn và còn giá trị thì không bắt buộc phải đổi mới, góp phần giảm phiền hà và chi phí cho người dân.

Một câu hỏi khác được đặt ra là liệu con có thể làm hộ chiếu thay cho cha mẹ lớn tuổi, Phó Trưởng phòng QLXNC khẳng định, theo quy định, người đề nghị cấp hộ chiếu phải trực tiếp thực hiện thủ tục, trừ hai trường hợp: trẻ em dưới 14 tuổi và người mất năng lực hành vi dân sự. Tuy nhiên, nhờ tiến trình số hóa hiện nay, người dân chỉ cần có tài khoản VNeID mức độ 2 là có thể ngồi tại nhà để khai nộp hồ sơ, thanh toán lệ phí và đăng ký nhận hộ chiếu qua bưu điện.

“Trong trường hợp này, con hoàn toàn có thể hỗ trợ thao tác trực tuyến, miễn là sử dụng định danh và thông tin khai báo chính chủ của người được cấp hộ chiếu” - Đại tá Tú cho biết.

Với người nước ngoài, lãnh đạo PA08 lưu ý: Theo Thông tư 53/2016, các cơ sở lưu trú (CSLT) chỉ cần dùng một tài khoản khai báo dành riêng cho khách nước ngoài. Đây là nguồn dữ liệu chính để cơ quan CA kiểm tra và xử lý vi phạm.

Trong trường hợp khai báo đúng hạn nhưng chưa được CA phường xác thực, quyền lợi của cả CSLT và người nước ngoài đều không bị ảnh hưởng. Việc xác thực thuộc trách nhiệm của CA cấp xã, phường, và các cơ sở có thể chủ động liên hệ để bổ sung khi cần thiết. Nếu hệ thống khai báo trực tuyến gặp sự cố, CSLT có thể khai báo trực tiếp tại CA phường hoặc lập danh sách khách lưu trú và cập nhật lại khi hệ thống hoạt động bình thường.

Với chức năng “trả phòng”, Đại tá Tú nhấn mạnh, việc cập nhật chính xác tình trạng khách ra vào là cần thiết để hỗ trợ công tác quản lý. Nếu không thực hiện, cơ sở có thể bị xử phạt theo Nghị định 144/2021 với mức từ 3 đến 5 triệu đồng, trung bình 4 triệu đồng.

Giải đáp về vấn đề thân nhân và lao động nước ngoài, ông cho biết, trường hợp con cái của người lao động muốn sang Việt Nam học tập thì bắt buộc phải thông qua cơ sở giáo dục hợp pháp để được bảo lãnh và làm thủ tục xin thị thực DH (học tập). Việc nhập cảnh theo diện thăm thân (TT) rồi theo học tại các trường trong nước là không đúng quy định.

Ngoài ra, nhiều thắc mắc khác cũng được giải đáp tại hội nghị. Đơn cử, trường hợp người lao động nhập cảnh bằng thị thực DN1 theo diện doanh nghiệp bảo lãnh nhưng sau đó kết hôn hợp pháp với công dân Việt Nam, sẽ được phép chuyển sang thị thực TT mà không cần phải xuất cảnh. Hồ sơ có thể nộp tại Phòng QLXNC CA cấp tỉnh, nơi người bảo lãnh và người nước ngoài đang cư trú.

Theo quy định hiện hành, những trường hợp kết hôn hợp pháp với công dân Việt Nam thì không cần giấy phép lao động. Tuy nhiên, doanh nghiệp có sử dụng lao động thuộc diện này vẫn phải có trách nhiệm thông báo cho cơ quan quản lý lao động.

Phó Trưởng phòng QLXNC cũng lưu ý thêm về trường hợp người nước ngoài đang sử dụng giấy miễn thị thực 5 năm. Theo quy định, loại giấy này không được chuyển đổi sang mục đích lao động. Doanh nghiệp có thể tư vấn để họ đổi sang diện thị thực TT và xin thẻ tạm trú TT với thời hạn tối đa 3 năm. Thẻ này mang lại lợi ích rõ rệt so với giấy miễn thị thực, vốn chỉ cho phép cư trú tối đa 6 tháng cho mỗi lần nhập cảnh.

Thông tin về thủ tục cấp và quản lý phiếu lý lịch tư pháp (LLTP), Thượng tá Đỗ Văn Khanh - Phó Trưởng phòng hồ sơ (PV06) đã giải đáp một số thắc mắc liên quan. Về thời hạn cấp phiếu lý lịch tư pháp, theo Luật LLTP năm 2009, thời gian cấp phiếu không quá 10 ngày kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ hợp lệ.

Trường hợp người xin cấp đã từng cư trú ở nhiều nơi, có thời gian sống ở nước ngoài, hoặc cần xác minh điều kiện đương nhiên được xóa án tích thì thời hạn tối đa là 15 ngày. Đối với trường hợp khẩn, phiếu có thể được cấp trong vòng 24 giờ theo yêu cầu của cơ quan tiến hành tố tụng, tuy nhiên đến nay TP HCM chưa phát sinh trường hợp này.

Về sự khác nhau giữa phiếu LLTP số 1 và số 2, lãnh đạo PV06 cho biết: phiếu số 1 chủ yếu phục vụ cá nhân, cơ quan, tổ chức trong hoạt động dân sự, kinh doanh, lao động… và chỉ ghi nhận án tích chưa được xóa; trong khi phiếu số 2 cung cấp đầy đủ thông tin về tất cả án tích, bao gồm cả án tích đã được xóa, thời điểm xóa, số bản án, tội danh, hình phạt chính, bổ sung, nghĩa vụ dân sự, án phí, tình trạng thi hành án…

Về địa điểm xin cấp giấy LLTP với công dân Việt Nam không có nơi thường trú hoặc tạm trú, cũng như người nước ngoài đã từng cư trú tại Việt Nam, sẽ nộp tại Trung tâm LLTP quốc gia hoặc Cục Hồ sơ nghiệp vụ Bộ Công an - đơn vị được ủy quyền tiếp nhận và cấp phiếu theo quy định.

Về việc ủy quyền, cá nhân có thể ủy quyền cho người khác xin cấp phiếu LLTP số 1, ngoại trừ trường hợp vợ/chồng, cha mẹ, con thì không cần văn bản ủy quyền. Riêng phiếu số 2, cá nhân bắt buộc phải trực tiếp làm thủ tục, trừ trường hợp người chưa thành niên có thể ủy quyền cho cha mẹ hoặc người giám hộ.

Về phí cấp phiếu, hiện mức thu là 200.000 đồng/người/lần; học sinh, sinh viên, người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ: 100.000 đồng/người/lần. Nếu yêu cầu từ phiếu thứ 3 trở lên trong cùng một lần, phí bổ sung là 5.000 đồng/phiếu. Khi nộp hồ sơ trực tuyến (từ ngày 24/4-31/12/2025), mức phí giảm còn 170.000 đồng/người/lần, và 80.000 đồng cho học sinh, sinh viên, người có công, thân nhân liệt sĩ. Các trường hợp được miễn phí gồm: trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật, hộ nghèo, hộ cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số và người dân ở xã đặc biệt khó khăn, vùng sâu vùng xa, biên giới.

Người dân cần lưu ý gì về đăng ký xe và biển số định danh?

Tại hội nghị, Thượng tá Nguyễn Thị Thanh Nga - Phó Trưởng phòng CSGT (PC08) tiếp nhận nhiều câu hỏi liên quan đến thủ tục đăng ký xe, cấp đổi giấy phép lái xe (GPLX) cũng như việc tích hợp giấy phép trên môi trường điện tử.

Về thủ tục đăng ký và đổi biển số, hiện nay, người dân có thể thực hiện trực tuyến hoặc trực tiếp tại công an xã, phường, đặc khu. Trên địa bàn TP HCM, có 168 điểm tiếp nhận, tạo điều kiện để người dân đăng ký tại nơi thuận tiện nhất, không phụ thuộc địa giới. Hồ sơ cơ bản gồm giấy chứng nhận đăng ký xe, bản chà số máy - số khung, hình ảnh xe và tờ khai đầy đủ thông tin chủ xe. Người dân có thể nộp hồ sơ trực tuyến qua Cổng dịch vụ công của Bộ Công an, đồng thời chọn hình thức nhận kết quả trực tiếp hoặc qua bưu điện.

Đối với trường hợp mua bán nhưng không làm thủ tục sang tên, cả công ty và cá nhân đều có thể bị xử phạt. Mức phạt với doanh nghiệp là 10 triệu đồng, còn cá nhân mua bán xe nhưng không thực hiện sang tên sẽ bị phạt theo quy định. Ngoài ra, chủ xe cũng có thể liên đới trách nhiệm pháp lý nếu phương tiện gây tai nạn hoặc liên quan đến hoạt động phạm tội.

Với trường hợp xe đã qua nhiều đời chủ nhưng không thể liên hệ được chủ cũ để sang tên, người mua vẫn có thể làm thủ tục theo hướng dẫn tại Thông tư 79. Sau khi nộp hồ sơ, cơ quan CA sẽ tiến hành xác minh trong 30 ngày. Nếu không có tranh chấp, người mua sẽ được sang tên chính chủ.

Hiện nay, Bộ Công an cũng triển khai đăng ký xe toàn trình cho cả xe nhập khẩu và xe lắp ráp trong nước. Người dân có thể chụp ảnh xe theo góc quy định, tải lên VNeID (yêu cầu định danh mức 2), kê khai thông tin và bấm chọn biển số ngẫu nhiên trực tuyến. Việc đóng thuế, lệ phí cũng thực hiện trực tuyến và có thể nhận kết quả qua bưu điện hoặc trực tiếp.

Về cấp đổi và sát hạch GPLX, TP HCM hiện có 6 điểm tiếp nhận hồ sơ. Người dân nộp hồ sơ tự do phải thực hiện trước ít nhất 7 ngày so với lịch thi sát hạch. Hồ sơ cần gồm đơn đề nghị, giấy khám sức khỏe, chứng chỉ tốt nghiệp khóa đào tạo lái xe và giấy tờ cư trú theo quy định.

Liên quan đến tích hợp giấy phép lái xe trên ứng dụng VNeID, đại diện Phòng CSGT cho biết hiện có tình trạng một số giấy phép chưa hiển thị do trùng số giữa bằng lái xe máy và ô tô. Trong trường hợp này, người dân vẫn có thể sử dụng GPLX cũ kèm xác minh trên hệ thống quản lý dữ liệu để tham gia giao thông hợp pháp. Nếu gặp khó khăn trong cập nhật trên VNeID, có thể liên hệ đơn vị tiếp nhận hồ sơ hoặc gọi đến số: 0283 622 4505 để được hỗ trợ.

Đáng chú ý, theo quy định mới, GPLX hết hạn dù chỉ một ngày cũng buộc phải thi lại, khác với trước đây vẫn có thể được gia hạn trong vòng một tháng. Đây là điểm mà lực lượng chức năng khuyến cáo người dân cần đặc biệt lưu ý.

Cũng tại hội nghị, lãnh đạo phòng Cảnh sát PCCC & CNCH cũng giải đáp các thắc mắc liên quan đến nội dung thẩm định thiết kế PCCC, thời hạn xử lý hồ sơ, cấp phép lưu thông phương tiện PCCC & CNCH…