Khi công nghệ thông tin ngày càng phát triển, kéo theo mạng lưới kết nối không gian mạng, cũng như số người hoạt động trên không gian mạng ngày càng tăng, các lĩnh vực, ngành nghề trên cơ sở đó cũng không ngừng phát triển để phục vụ sản xuất, kinh doanh, quảng bá nhằm đem lại lợi ích cho tập thể, cá nhân.
Ngoài việc đem lại lợi ích, không gian mạng cũng có nhiều rủi ro, nguy cơ có thể xảy ra, gây thiệt hại rất lớn đến người dân và xã hội. Bởi không gian mạng cũng là môi trường hoạt động của các loại tội phạm, hoặc vi phạm của các tổ chức, cá nhân vì động cơ, mục đích không tốt làm ảnh hưởng đến lợi ích quốc gia, đến các vấn đề an ninh, an toàn trong quá trình hoạt động, điều hành của các tổ chức chính trị, xã hội, cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh được pháp luật cho phép.
Thời gian qua, tại Hải Dương, tình hình hoạt động của tội phạm trên không gian mạng đang có nhiều diễn biến rất phức tạp, gia tăng về quy mô, tính chất và hậu quả. Các đối tượng lợi dụng công nghệ cao trên không gian mạng để thực hiện nhiều hành vi phạm tội khác nhau, như: lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, đặc biệt là hành vi tổ chức đánh bạc và đánh bạc bằng các hình thức cá độ bóng đá qua mạng Internet. Tội phạm tổ chức đánh bạc và đánh bạc bằng các hình thức cá độ bóng đá qua mạng Internet thường hoạt động mạnh vào thời điểm diễn ra các giải bóng đá quốc tế hay các giải Châu lục lớn như World Cup, Euro…
Công an làm việc với nhóm đối tượng trong một vụ án. |
Ngoài việc lợi dụng không gian mạng để tham gia đánh bạc và tổ chức đánh bạc, các đối tượng phạm tội còn lợi dụng không gian mạng để hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản, thông qua mạng xã hội facebook, zalo, tài khoản ngân hàng…
Các đối tượng này hoạt động dưới nhiều hình thức, chiêu trò khác nhau, thậm chí lợi dụng tình hình dịch bệnh, đã lừa đảo rao bán hàng hóa và các mặt hàng thiết yếu phục vụ công tác phòng, chống dịch như khẩu trang y tế, nước rửa tay sát khuẩn. Sau khi người mua hàng chuyển tiền qua tài khoản ngân hàng thì đối tượng chiếm đoạt; hay hành vi lừa đảo kêu gọi đầu tư qua các sàn giao dịch tiền ảo, sàn ngoại hối trá hình theo mô hình “đa cấp”; giả danh là người chuyển “nhầm tiền” vào tài khoản rồi gửi tin nhắn yêu cầu bị hại truy cập đường link gắn mã độc, chiếm quyền kiểm soát tài khoản, rút hết tiền trong tài khoản của bị hại.
Nhiều nạn nhân đã bị các đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt số tiền lên đến hàng tỷ đồng, thực trạng này đã gây bức xúc, lo lắng trong dư luận quần chúng nhân dân, ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương.
Xuất phát từ sự nhẹ dạ cả tin của một số người, thời gian qua trên địa bàn tỉnh Hải Dương, không ít người dân đã bị các đối tượng giả danh cơ quan công quyền để thực hiện việc lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Các đối tượng trong một vụ án bị công an triệt phá. |
Công an tỉnh Hải Dương thông tin, hiện nay số lượng người hoạt động trên không gian mạng rất đông, với nhiều thành phần khác nhau. Tuy nhiên do trình độ và nhận thức của một số người còn hạn chế, bên cạnh đó, không ít người có thói quen tùy tiện trong việc sử dụng các trang mạng xã hội, vô tình đăng nhập vào các đường link có gắn mã độc hại, từ đó tội phạm công nghệ cao lợi dung để khai thác các thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng để thực hiện các vụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Thượng tá Phạm Hữu Măng, Phó trưởng phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Hải Dương cho biết: Qua công tác đấu tranh với tội phạm hoạt động trên không gian mạng, chỉ tính riêng năm 2021, phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh Hải Dương đã tiếp nhận giải quyết gần 40 tin báo tố giác tội phạm của công dân có dấu hiệu của việc lợi dụng công nghệ, hoạt động trên không gian mạng để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản với tổng số tiền hơn 30 tỷ đồng.
Đơn vị đã phát hiện hàng chục vụ vi phạm pháp luật, ngoài ra cũng đã phát hiện, củng cố hồ sơ, ra quyết định xử lý hành chính 15 vụ, 30 đối tượng liên quan đến các hành vi đánh bạc, đưa những thông tin xấu độc, giả mạo, những hình ảnh khiêu dâm, kích động bạo lực, đăng tải thông tin sai sự thật, xúc phạm uy tín, danh dự của cơ quan tổ chức.
Trong thời gian tới, tình hình tội phạm hoạt động trên không gian mạng sẽ ngày càng diễn biến phức tạp. Lực lượng Công an tỉnh Hải Dương tiếp tục tăng cường lực lượng, sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, chủ động phối hợp với các Cục nghiệp vụ Bộ Công an, các Sở, ngành chức năng để phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn hoạt động của tội phạm trên không gian mạng. Đồng thời, chủ động phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng hoàn thiện các thủ tục, sớm đưa các vụ việc và đối tượng phạm tội ra xử lý, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.
Tuy nhiên, để hạn chế tình trạng tội phạm trên không gian mạng, các cơ quan, tổ chức, cá nhân cần có biện pháp tăng cường các hệ thống bảo mật cơ sở quản lý dữ liệu, bên cạnh đó, người dân cũng cần thận trọng khi sử dụng các trang mạng xã hội, tránh để lộ lọt thông tin cá nhân sau mỗi lần đăng nhập, có vậy mới hạn chế được tội phạm công nghệ cao lợi dụng khai thác để thực hiện các hành vi phạm tội.