Tại hội thảo này, nghiên cứu do Bệnh viện Phụ sản Trung ương và Đại học Y Hà Nội tiến hành được công bố cho thấy tỷ lệ vô sinh của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ là 7,7%, trong đó vô sinh nguyên phát là 3,9% và vô sinh thứ phát là 3,8% (50% số cặp vợ chồng vô sinh ở tuổi dưới 30). Nghiên cứu dựa trên 14.300 cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ (từ 15 tuổi đến 49 tuổi) ở 8 tỉnh đại diện cho 8 vùng sinh thái của Việt Nam.
ThS. BS.Hồ Mạnh Tường, Tổng Thư ký Hội Nội tiết sinh sản và Vô sinh TPHCM cho biết, số liệu 7,7% các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản ở Việt Nam đối mặt với vấn đề hiếm muộn, vô sinh tương đương trên một triệu cặp vợ chồng bị hiếm muộn cần khám và điều trị.
Nạo phá thai, tình dục không an toàn
Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), vô sinh là tình trạng mà các cặp vợ chồng mong muốn có thai, sinh hoạt tình dục đều đặn, không sử dụng bất kỳ một biện pháp tránh thai nào nhưng không có thai trong vòng 12 tháng. Tỷ lệ vô sinh chung (bao gồm vô sinh nguyên phát và vô sinh thứ phát) trên thế giới dao động trong khoảng từ 6-12%.
WHO dự báo, vô sinh và hiếm muộn là căn bệnh nguy hiểm thứ 3, chỉ đứng sau ung thư và bệnh tim mạch ở thế kỷ XXI. Việt Nam là một trong những quốc gia nằm trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương có tỷ lệ sinh thấp nhất và tỷ lệ vô sinh cao nhất thế giới. Còn tại hội thảo nói trên, các chuyên gia quốc tế đánh giá, vô sinh hiếm muộn đang trở thành thách thức với y học.
Còn trong cuộc sống gia đình, với quan niệm cuộc sống viên mãn khi gia đình đủ đầy con cái của người Á Đông nói chung và Việt Nam nói riêng vô sinh, hiếm muộn ảnh hưởng đến hạnh phúc hôn nhân gia đình và đời sống vợ chồng.
Cách đây không lâu cũng tại một buổi hội thảo về vấn đề vô sinh ở Việt Nam, phân tích về những nguyên nhân dẫn tới vô sinh của nhiều cặp vợ chồng hiện nay, ông Hồ Sỹ Hùng – Trung tâm hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Phụ sản Trung ương khẳng định, nguyên nhân vô sinh ở nữ giới chủ yếu là tắc vòi tử cung (chiếm tới 75%) do viêm nhiễm đường sinh dục gây tắc.
Theo ông Hùng, nguyên nhân viêm nhiễm làm tắc vòi tử cung là do hiện nay có rất nhiều phụ nữ trẻ nạo phá thai không an toàn, tình dục không an toàn gây ra viêm nhiễm đường sinh dục. Đây là đặc thù đang nổi lên ở Việt Nam - khác xa nhiều với nhiều nước. Bởi nhiều nước khác trên thế giới, các trường hợp vô sinh của họ chủ yếu do béo phì, buồng trứng suy thoái vì tuổi tác...
Nhận định của ông Hồ Sỹ Hùng được nhiều người đánh giá là chính xác bởi thực tế hiện nay cho thấy giới trẻ có xu hướng thoáng hơn trong quan hệ tình dục nhưng lại thiếu những kiến thức về tình dục và sức khỏe sinh sản.
Trong một lần trả lời phỏng vấn báo chí, TS Tâm lý học trẻ em và vị thành niên Trần Thành Nam đã cho biết, theo những số liệu nghiên cứu của ông và đồng nghiệp, chọn mẫu tại một số trường ở nội và ngoại thành Hà Nội thì đến hết lớp 9, có khoảng 10% học sinh đã từng quan hệ tình dục, tính đến hết lớp 12 thì có số là 39%.
“Trong số học sinh THPT thừa nhận từng có quan hệ tình dục thì có đến 29,5% các em nam cho biết không sử dụng bao cao su trong lần quan hệ gần nhất; và chỉ có 8% các em học sinh nữ nói rằng mình có sử dụng ít nhất một hình thức phòng tránh thai nào đó (bao gồm nhiều hình thức không khoa học như uống nước chanh, quan hệ đứng và vệ sinh vùng kín ngay sau quan hệ bằng chanh...)”, TS. Nam thông tin.
Gánh nặng của ngành Y tế Việt Nam
Sống thoáng nhưng lại thiếu những kiến thức về tình dục và sức khỏe sinh sản như vậy nên nhiều bạn trẻ đã nhận “trái đắng” mang thai ngoài ý muốn dẫn tới phải phá thai – nguy cơ tiềm ẩn có thể gây hậu quả bị vô sinh vĩnh viễn. Theo thống kê của Tổng cục Thống kê Việt Nam, tỷ lệ phá thai những năm gần đây ở Việt Nam luôn đứng hàng cao nhất thế giới, với khoảng 1 triệu trường hợp trong một năm, trong đó phá thai lặp lại chiếm từ 50-77%, tùy theo địa phương.
Nghiên cứu của Thạc sĩ Trần Văn Hường và cộng sự tại Trường Đại học Sao đỏ (tỉnh Hải Dương) với 471 sinh viên tham gia cho thấy có tới 23% sinh viên có quan hệ tình dục trước hôn nhân. Tuổi trung bình quan hệ tình dục lần đầu là 19,5. n pháp tránh thai nên có tới 27% sinh viên nam đã làm cho bạn tình của mình mang thai và gần 20% sinh viên nữ từng mang thai.
Đặc biệt, 100% các trường hợp quan hệ hệ tình dục có thai ngoài ý muốn đều phải phá thai. Hậu quả của việc phá thai có thể gây ra nhiều biến chứng, ảnh hưởng đến sức khỏe người mẹ, gây vô sinh và tác động nghiêm trọng làm mất cân bằng giới tính.
Tuy rằng, thời gian gần đây sự phát triển của các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, kích thích buồng trứng, chọn lọc phôi, thụ tinh ống nghiệm, thụ tinh nhân tạo… đang hỗ trợ đắc lực, giúp cho các cặp vợ chồng đón nhận niềm vui lớn khi thực hiện được thiên chức làm cha, làm mẹ. “Nhưng cũng cần thẳng thắn nhìn nhận rằng vô sinh là một gánh nặng của ngành Y tế Việt Nam hiện nay bởi việc điều trị vô sinh mất rất nhiều thời gian.
Có những trường hợp nhẹ thì điều trị mất khoảng 1-2 tháng, tuy nhiên có không ít trường hợp nặng mất từ 5-7 năm và còn có nhiều phụ nữ rơi vào tình cảnh xót xa mãi mãi không bao giờ được thực hiện thiên chức làm mẹ”, theo ông Hồ Sỹ Hùng – Trung tâm hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Phụ sản Trung ương.
Từ đây có thể thấy bên cạnh việc ngành Y tế nói chung và ngành sản phụ khoa cần có những chính sách và kế hoạch để giải quyết tình trạng vô sinh tại Việt Nam thì sự quan tâm của gia đình rất có ý nghĩa với việc cung cấp các thông tin về sức khỏe tình dục, sức khỏe sinh sản an toàn cho vị thành niên, thanh niên.
Tiến sĩ Trần Thành Nam cho rằng phụ huynh và người lớn nên cởi mở và chấp nhận chuẩn bị giáo dục giới tính, tình yêu, tình dục cho con từ khi sinh ra. Các trường học cần tăng cường giáo dục kỹ năng sống, cung cấp thông tin cụ thể về những vấn đề của tuổi mới lớn như tình yêu, tình dục, kế hoạch hóa gia đình, hôn nhân… Từ đó các bạn trẻ được trang bị một phông nền kiến thức, hiểu đầy đủ về sức khỏe sinh sản nhằm giảm bớt những nguy cơ dẫn đến hậu quả vô cùng đáng tiếc gây ra vô sinh ở thế hệ trẻ Việt Nam.
