Hiện nay, các địa phương trong cả nước đang thực hiện những bước sơ tuyển để chuẩn bị cho công tác giao nhận quân năm 2019. Công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ năm 2019 sẽ được thực hiện theo quy định mới tại Thông tư 148/2018/TT-BQP của Bộ Quốc phòng có hiệu lực từ ngày 20/11/2018.
Thông tư này thay thế Thông tư số 140/2015/TT-BQP quy định tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ. Theo đó, về tiêu chí sức khỏe, vẫn tuyển chọn những công dân có sức khỏe loại 1, 2, 3 theo quy định tại Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP ngày 30/6/2016 của Bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định việc khám sức khoẻ thực hiện nghĩa vụ quân sự như trước.
Về tiêu chuẩn sức khỏe của các thí sinh tuyển sinh quân sự cũng căn cứ theo quy định tại Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP và một số tiêu chuẩn quy định riêng như sau: Các trường đào tạo sĩ quan chỉ huy, chính trị, hậu cần, gồm các học viện: Hậu cần, Phòng không - Không quân, Hải quân, Biên phòng và các trường sĩ quan: Lục quân 1, Lục quân 2, Chính trị, Pháo binh, Công binh, Tăng- Thiết giáp, Thông tin, Đặc công, Phòng hóa: Về thể lực: Tuyển thí sinh nam cao từ 1,65 m trở lên, cân nặng từ 50 kg trở lên; Về mắt: Không tuyển thí sinh mắc tật khúc xạ cận thị.
Các trường đào tạo sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, gồm các học viện: Kỹ thuật quân sự, Quân y, Khoa học quân sự; Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội; Hệ đào tạo kỹ sư hàng không thuộc Học viện Phòng không- Không quân; Trường Sĩ quan Kỹ thuật quân sự (Vin-Hem Pich), về Thể lực: Tuyển thí sinh nam cao từ 1,63 m trở lên, cân nặng từ 50 kg trở lên; thí sinh nữ (nếu có) phải đạt sức khoẻ Loại 1 theo quy định tại Mục I Phụ lục 1 Phân loại sức khoẻ theo thể lực và bệnh tật, ban hành kèm theo Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP (cao từ 1,54 m trở lên, cân nặng từ 48 kg trở lên);
Về Mắt: Được tuyển thí sinh (cả nam và nữ) mắc tật khúc xạ cận thị không quá 3 đi-ốp, kiểm tra thị lực sau chỉnh kính đạt điểm 1 theo quy định tại khoản 1 Mục II Phụ lục 1 Phân loại sức khoẻ theo thể lực và bệnh tật, ban hành kèm theo Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP.
Thí sinh có hộ khẩu thường trú từ 3 năm trở lên thuộc khu vực 1, hải đảo và thí sinh là người dân tộc thiểu số, dự tuyển vào các trường: Được tuyển thí sinh (cả nam và nữ) có thể lực đạt Loại 1 và Loại 2 theo quy định tại Mục I Phụ lục 1 Phân loại sức khoẻ theo thể lực và bệnh tật, ban hành kèm theo Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP, riêng thí sinh nam phải đạt chiều cao từ 1,62 m trở lên.
Thí sinh nam là người dân tộc thiểu số thuộc 16 dân tộc rất ít người theo quy định tại khoản 1Điều 2 Nghị định số 57/2017/NĐ-CP ngày 09/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ về quy định chính sách ưu tiên tuyển sinh và hỗ trợ học tập đối với trẻ mẫu giáo, học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số rất ít người (gồm các dân tộc: Cống, Mảng, Pu Péo, Si La, Cờ Lao, Bố Y, La Ha, Ngái, Chứt, Ơ Đu, Brâu, Rơ Măm, Lô Lô, Lự, Pà Thẻn, La Hủ) dự tuyển vào tất cả các trường: Được lấy chiều cao từ 1,60 m trở lên, các tiêu chuẩn khác thực hiện như đối với thí sinh là người dân tộc thiểu số nói chung.
Thực tế cho thấy, vẫn còn những “hạt sạn” trong công tác tuyển quân, tuyển sinh quân sự. Đó là tỷ lệ thanh niên nhập ngũ phải trả về do không đủ tiêu chuẩn sức khỏe có năm còn cao. Việc các tân sinh viên hệ quân sự bị trả về do không đủ tiêu chuẩn sức khỏe thời gian qua đã tạo ra những dư luận không tốt.
Đơn cử, tháng 10/2018, Ban Tuyển sinh quân sự Bộ Quốc phòng thông tin, thí sinh Quang Quốc Việt (SN 2000, người Thái, ở xã Thông Thụ, huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An) không được nhập học Trường Sĩ quan Thông tin vì lý do không đủ tiêu chuẩn sức khỏe.
Theo kết quả giám định sức khỏe của Hội đồng giám định y khoa cấp Bộ Quốc phòng (do Hội đồng khám giám định y khoa Bệnh viện Quân y 175, Bộ Quốc phòng thực hiện), thí sinh Quang Quốc Việt cao 160 cm, không đủ tiêu chuẩn về chiều cao để nhập học bởi theo quy định, thí sinh là người dân tộc thiểu số dự tuyển vào đào tạo đại học quân sự phải có chiều cao từ 162 cm trở lên, cân nặng từ 50 kg trở lên.
Trước đó, với 22,35 điểm, Quang Quốc Việt trúng tuyển NV1 Trường Sĩ quan Thông tin tại Khánh Hòa. Ngày 7/9/2018, Trường Sĩ quan Thông tin đã có Giấy báo trả số 1361/GBT-TSQ do Đại tá Tống Hùng Dũng-Chính ủy nhà trường gửi bố mẹ em Việt để trả em về gia đình với lý do em bị lao phổi, phân loại sức khỏe loại 5.
Tuy nhiên, khi đi khám lại ở bệnh viện khác, Việt không hề bị bệnh lao phổi. Quang Quốc Việt được khám sơ tuyển tại Hội đồng khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An; khám phúc tra sức khỏe tại Hội đồng khám sức khỏe Bệnh viện Quân y 87, Tổng cục Hậu cần.
Đầu tháng 11/2018, Ban Tuyển sinh Quân sự Bộ Quốc phòng tiếp tục thông tin, thí sinh Nguyễn Quang Huy (sinh năm 2000, ở xã Đức Vĩnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh) đăng ký dự thi tuyển sinh năm 2018 và trúng tuyển vào Học viện Hậu cần.
Tuy nhiên, thí sinh Nguyễn Quang Huy không được nhập học vì lý do không đủ tiêu chuẩn sức khỏe. Theo kết luận của Hội đồng giám định y khoa cấp Bộ Quốc phòng do Hội đồng khám giám định y khoa Bệnh viện Quân y 103 Học viện Quân y thực hiện ngày 17/9/2018, thí sinh Nguyễn Quang Huy có thận phải lạc chỗ bẩm sinh, phân loại sức khỏe loại 6. Trước đó, nam sinh Nguyễn Quang Huy đạt 24,75 điểm kỳ thi THPT quốc gia 2018, đậu NV1 Học viện Hậu cần.
