Cuộc bầu cử đặc biệt sau 50 năm
Ngày 18/6 vừa qua, một ngày sau vòng 2 của cuộc bầu cử tổng thống, Ủy ban bầu cử quốc gia Colombia đã công bố kết quả kiểm phiếu. Theo đó, ứng cử viên cánh hữu Ivan Duque thuộc đảng Trung tâm Dân chủ (CD) đã giành chiến thắng với gần 54% số phiếu giành được.
Theo thống kê, tổng cộng đã có 10,3 triệu cử tri Colombia bỏ phiếu cho ông này. Trong khi đó, đối thủ của ông Duque tại cuộc bầu cử là ông Gustavo Petro - cựu thị trưởng Bogota – chỉ giành được 41% số phiếu.
Cũng theo Ủy ban bầu cử quốc gia Colombia, tại cuộc bầu cử tổng thống lần này đã có hơn 50% trong tổng số 34 triệu cử tri Colombia tham gia bỏ phiếu. Đây là kỷ lục về số cử tri đi bầu cử tại Colombia trong nhiều năm trở lại đây.
Chiến thắng của ông Duque diễn ra sau khi không có ứng viên nào giành được 50% phiếu bầu tại vòng 1 của cuộc bầu cử được tổ chức hôm 27/5. Tại vòng bỏ phiếu đó, ông Duque đã giành được 39% số phiếu ủng hộ, theo sát phía sau là ông Petro nhận được sự ủng hộ của 25% cử tri tham gia bỏ phiếu.
Đây là cuộc bầu cử tổng thống đầu tiên tại Colombia sau khi Chính phủ nước này ký thỏa thuận hòa bình với Lực lượng Vũ trang Cách mạng Colombia (FARC) hồi năm 2016. Thỏa thuận đã giúp chấm dứt cuộc xung đột vũ trang đẫm máu kéo dài suốt hơn 50 năm ở Colombia, khiến hơn 220.000 người thiệt mạng và hàng triệu người lâm vào cảnh mất nhà cửa.
Theo thỏa thuận, phe nổi dậy FARC đồng ý giải giáp để đổi lấy một số điều khoản như được chuyển thành một đảng chính trị tại Colombia, mặc nhiên có 10 ghế trong quốc hội, cũng như một số đối tượng thuộc phe này từng bị kết án về các tội ác chiến tranh được giảm án. FARC đã ra tuyên bố ghi nhận việc bầu cử đã diễn ra suôn sẻ, không xảy ra những hành vi bạo lực.
“Trong suốt tiến trình bầu cử, một việc chưa từng có tiền lệ trong lịch sử gần đây của đất nước chúng ta đã diễn ra: sự thiếu vắng những hành vi bạo lực, cả hiện nay và vòng bầu cử diễn ra hồi tháng 5 vừa qua, tuyên bố của FARC cho hay.
Khi nhậm chức vào ngày 7/8, ông Duque vừa bước sang tuổi 42, trở thành tổng thống trẻ nhất trong lịch sử Colombia. Nhiệm kỳ của ông sẽ kéo dài trong 4 năm. Liên danh với ông Duque là bà Marta Lucia Ramirez, năm nay 63 tuổi. Với chiến thắng của ông Duque, bà Ramirez tới đây sẽ trở thành Phó tổng thống Colombia, là nữ Phó tổng thống đầu tiên của nước này.
Ông Duque, 41 tuổi, là một luật sư chuyên về lĩnh vực kinh tế. Ông là thành viên của đảng CD do cựu Tổng thống Alvaro Uribe sáng lập. Ông Uribe từng nắm quyền tổng thống từ năm 2002 đến năm 2010. Do bị giới hạn về nhiệm kỳ nên ông này không thể tranh cử thêm nữa.
Hiện nay, ông Uribe đang có chân trong Thượng viện Colombia và vẫn được đánh giá là một nhân vật có ảnh hưởng lớn trong chính trường nước này. Cũng chính ông Uribe đã chọn ông Duque là ứng viên yêu thích – động thái được nhiều người cho là đã giúp tổng thống đắc cử nhận được thêm phiếu bầu tại cuộc bầu cử vừa qua.
Sinh năm 1976 ở Bogota, ông Duque có cha là một chính trị gia kỳ cựu. Đến những năm 1990, ông trở thành cố vấn tài chính cho Tổng thống sắp mãn nhiệm Santos. Tuy nhiên, phần lớn thời gian làm việc của ông Duque diễn ra ở Mỹ, trong đó ông đã có 13 năm làm việc cho Ngân hàng phát triển liên Mỹ có trụ sở tại Washington.
Đến năm 2014, ông này mới hoạt động nhiều ở trong nước và được bầu vào Quốc hội Colombia. Ông được nhiều người đánh giá là thông minh, năng động trong vấn đề quan hệ công chúng. Ông này là một người có quan điểm bảo thủ, phản đối hôn nhân đồng tính, cho phép thực hiện những cái chết êm ái và phi hình sự hóa ma túy – một xu hướng đang gia tăng ở các nước Mỹ Latin.
 |
| Ông Duque và bà Marta Lucia Ramirez. |
Đặc biệt, tuy từng làm việc dưới trướng của ông Santos nhưng ông Duque lại có quan điểm ngược lại với tổng thống đương nhiệm về thỏa thuận hòa bình lịch sử mà chính phủ đã ký với FARC. Phát biểu sau khi kết quả kiểm phiếu được công bố, ông Duque đã cảm ơn các cử tri đã trao cho ông chiến thắng lớn nhất trong các cuộc bầu cử trong lịch sử Colombia. Tổng thống đắc cử của Colombia kêu gọi người dân đoàn kết sau chiến dịch vận động bầu cử đầy chia rẽ.
“Với sự khiêm tốn và danh dự, tôi tuyên bố với người dân Colombia rằng tôi sẽ cống hiến hết năng lượng của mình để đoàn kết đất nước. Sẽ không còn sự chia rẽ nữa. Tôi sẽ không điều hành đất nước với sự thù hận”, ông Duque phát biểu trước đám đông ở Bogota.
Tuy nhiên, ông khẳng định cần phải có một số sửa đổi đối với thỏa thuận hòa bình với FARC để đảm bảo “những nạn nhân là trung tâm của tiến trình, bảo vệ sự thật, công lý, bồi thường thiệt hại và tái diễn”.
Nhiều thách thức
Tổng thống mới của Colombia sẽ tiếp quản quyền lãnh đạo ở một đất nước vẫn hoàn toàn thoát khỏi những ảnh hưởng của cuộc xung đột vũ trang kéo dài hơn 5 thập kỷ qua cùng nhiều vấn đề xã hội nhức nhối khác cần phải được giải quyết. Do đó, ông Duque sẽ phải đối mặt với những thách thức đáng kể khi nhậm chức vào tháng 8 tới.
Theo ông Fabian Acuna – Giáo sư về khoa học chính trị tại trường Đại học Javeriana của Colombia, thách thức lớn nhất đối với ông Duque là phải làm rõ lập trường của ông đối với thỏa thuận hòa bình với FARC.
“Việc không kiên quyết thực hiện các tuyên bố được đưa ra sẽ dẫn tới những hệ quả nặng nề”, ông nhận xét. Kế hoạch thay đổi thỏa thuận hòa bình của ông được dự báo sẽ vấp phải sự phản đối đáng kể từ Quốc hội và Tòa án hiến pháp Colombia.
Thêm vào đó, trong quá trình tranh cử, ông Duque được cho là chưa thể hiện rõ bản sắc chính trị nên tới đây ông cần phải thể hiện được chính kiến của mình để thuyết phục được chính phủ và người dân với các kế hoạch dài hạn.
Tiếp đó, vị tổng thống trẻ tuổi cũng sẽ phải thực hiện cam kết thúc đẩy kinh tế được đưa ra trong chiến dịch tranh cử. Theo các báo cáo, tăng trưởng kinh tế của Colombia trong năm 2017 đã trì trệ và người dân đang khao khát những thay đổi xã hội, thể hiện ở việc đối thủ của ông tại cuộc bầu cử đã nhận được sự ủng hộ của một số lượng đáng kể cử tri với việc nhấn mạnh vào sự bất bình đẳng xã hội sâu sắc ở nước này.
Nền kinh tế lớn thứ 4 Mỹ Latin cũng đang phụ thuộc nặng nề vào xuất khẩu than, café, hoa quả, dệt may và quần áo. Trong phát biểu sau khi đắc cử, ông Duque đã cam kết sẽ thúc đẩy nền kinh tế Colombia, giảm thuế doanh nghiệp để thu hút các nhà đầu tư cũng như thực hiện các giải pháp để thúc đẩy sự tăng trưởng của lĩnh vực dầu khí và than đá của Colombia.
Trong phát biểu sau khi đắc cử, ông Duque đã cam kết sẽ thúc đẩy nền kinh tế Colombia, giảm thuế doanh nghiệp để thu hút các nhà đầu tư cũng như thực hiện các giải pháp để thúc đẩy sự tăng trưởng của lĩnh vực dầu khí và than đá của Colombia.
Bên cạnh đó, ông Duque cũng sẽ phải đẩy mạnh cuộc chiến chống ma túy ở nước này khi hoạt động sản xuất cocaine đang gia tăng ở Colombia. Các băng nhóm buôn bán ma túy đang hoạt động mạnh mẽ và đã di chuyển tới những khu vực từng do FARC kiểm soát trước đây.
Cùng với đó là việc kiểm soát làn sóng hơn nửa triệu người Venezuela đã vượt biên sang Colombia để tìm kiếm thực phẩm và việc làm. Trong phát biểu sau khi chiến thắng, tổng thống đắc cử của Colombia cũng hứa hẹn sẽ mạnh tay trấn áp nạn tham nhũng và buôn bán ma túy – những vấn đề mà ông cho là đang đe dọa an ninh quốc gia của Colombia.
“Điều chúng tôi mong muốn nhất đối với một đất nước Colombia đoàn kết là đánh bật tình trạng tham nhũng ở mọi khu vực. Chúng tôi sẽ trả lại cho người dân hy vọng và niềm tin vào các cơ quan và tổ chức của chính quyền. Chúng tôi sẽ trở thành một chính phủ chưa từng có ở đất nước này, sẽ mạnh tay trấn áp khối ung thư này”, ông Duque nói.
