Có nên ưu ái trường tư ?

Theo ĐBQH này, quy hoạch đất cho giáo dục ở nhiều địa phương còn bất cập, thiếu quỹ đất xây trường học, nhất là các TP lớn. Chính sách xã hội hóa còn vướng, trong đó nguyên nhân chủ yếu là chính sách đất đai. Nếu không có chính sách đủ mạnh “sẽ dẫn tới bất bình đẳng trong giáo dục, làm méo mó chủ trương xã hội hóa lĩnh vực này”, ĐBQH này nói.

Trong khi đó, dự thảo Luật Đất đai sửa đổi chưa quy định riêng về đất giáo dục mà gộp chung với đơn vị sự nghiệp công lập và lĩnh vực khác.“Dự thảo chưa có chính sách đặc thù, riêng, cụ thể, rõ ràng, đủ mạnh cho xã hội hóa giáo dục”, ĐBQH nói và cho rằng dự thảo đang “đánh đồng” chính sách đất của trường ngoài công lập, trong đó có trường tư không vì lợi nhuận, với các tổ chức kinh tế.

Vì vậy, nữ đại biểu đề nghị thiết kế điều khoản riêng về chính sách khuyến khích ưu tiên sử dụng đất phát triển giáo dục.

Về chính sách đất cho xã hội hóa giáo dục, nữ ĐBQH đề xuất bổ sung trường công lập hoạt động không vì lợi nhuận và không đánh đồng trường tư thục phi lợi nhuận với các tổ chức kinh tế.

Bà cũng đề nghị bổ sung vào dự thảo quy định miễn, giảm tiền sử dụng đất, thuê đất cho các trường ngoài công lập, nhất là cơ sở giáo dục không vì lợi nhuận. “Cần xem xét bổ sung trong dự thảo quy định về đất đai để triển khai dự án PPP trong lĩnh vực giáo dục”, ĐBQH này góp ý.

Chia sẻ quan điểm trên, một đại biểu khác nói Việt Nam đang xã hội hóa giáo dục. Trường học từ mầm non, tiểu học, trung học đều đang thiếu và trông chờ vào nguồn lực đầu tư của xã hội. Hà Nội vừa tổ chức kỳ thi THPT rất căng thẳng, bởi các trường chỉ đáp ứng 60% nhu cầu của học sinh. Nếu chỉ ưu tiên miễn, giảm tiền sử dụng, thuê đất như dự thảo thì sẽ đẩy khó khăn cho nhà đầu tư giáo dục.

Theo ĐBQH này nhận định, nhiều nhà đầu tư giáo dục không chỉ quan tâm lợi nhuận mà tâm huyết với sự nghiệp này. Vì vậy, Ban soạn thảo “hãy cân nhắc kỹ nguồn lực đầu tư cho văn hóa, giáo dục như sự đầu tư trực tiếp cho tương lai con em chúng ta”. Dự thảo cần bổ sung quy định miễn, giảm tiền sử dụng, thuê đất cho cơ sở giáo dục tư.

Sự ưu tiên này được kỳ vọng sẽ tạo ra thành quả tốt đẹp, chống lại tư duy ngắn hạn trong kinh doanh giáo dục, chộp giật tăng học phí bằng mọi giá, đẩy gánh nặng về phía người học, ngăn cản cơ hội đến trường của trẻ em.

Những ý kiến tâm huyết trên của các ĐBQH là rất có lý, tâm huyết, thể hiện sự trăn trở chính đáng. Nhưng đó là dựa trên trường hợp nếu “nhà đầu tư giáo dục không chỉ quan tâm lợi nhuận mà tâm huyết với sự nghiệp giáo dục”; chứ không dành cho những nhà đầu tư trường học tư “tư duy ngắn hạn trong kinh doanh giáo dục, chộp giật tăng học phí bằng mọi giá”. Có không ít trường học ở các TP lớn mà học phí cho mỗi học sinh mỗi năm lên tới hàng trăm triệu đồng, thậm chí tiền tỉ, lợi nhuận không ít. Vì vậy, cũng cần phải rất thông cảm với Ban soạn thảo và cơ quan chức năng khi thiết kế ra những điều luật nêu trên. Nếu muốn giải quyết vấn đề rốt ráo hơn nữa, cần có những góc nhìn, nghiên cứu đánh giá chi tiết, cụ thể hơn nữa.