Cơ hội tôn vinh người Hải Phòng

Trung tâm dịch thuật dịch vụ văn hóa và khoa học công nghệ (thuộc Liên hiệp các hội Khoa học kỹ thuật Việt Nam) phối hợp với Nhà xuất bản Dân Trí đang tiến hành xuất bản bộ Từ điển 8000 danh nhân và nhân vật lịch sử nổi tiếng thế giới. Đây là bộ sách lớn về các vĩ nhân và nhân vật lịch sử thế giới được sắp xếp một cách khoa học lần đầu in ở nước ta.

Để thực hiện công việc khá đồ sộ này, Trung tâm nhờ Viện danh nhân Hoàng gia Anh, Thư viện Quốc hội Mỹ giúp về mặt tư liệu đối với những nhân vật quốc tế. Còn ở trong nước, có thể xem đây là cơ hội để tôn vinh những bậc danh nhân, nhân vật lịch sử, những nhà lãnh đạo kiệt xuất  của quốc gia và các địa phương. Do  chưa có điều kiện thống kê cập nhật, nên sự phối hợp chính vẫn là giữa Trung tâm và các địa phương, nhưng  không phải theo con đường khảo cứu mà là tận dụng các phương tiện thông tin hiện đại kết hợp với sự vào cuộc của chính quyền tỉnh, thành phố và một số cơ quan chức năng. Nhiều địa phương đang triển khai theo hướng này. Đặc biệt thuận lợi là những địa phương từng làm sách về danh nhân.

Ở Hải Phòng, nhà sử học Trịnh Minh Hiên tiếp nhận thông tin về bộ Từ điển với sự phấn khởi: “Làm được như vậy là rất quý. Đây là cơ hội tôn vinh người Hải Phòng”. Bước đầu, ông tạm đưa ra những nhân vật rất “nặng ký” như Nữ tướng Lê Chân, Trạng nguyên Lê Ích Mộc, Trần Tất Văn, Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, Mạc Đăng Dung, Bạch Thái Bưởi, Nguyễn Sơn Hà,  Giáo sư – tiến sĩ vật lý, nhà thiên văn học Nguyễn Quang Riệu, các danh  họa Mai Trung Thứ, Trần Văn Cẩn, Giáo sư -tiến sĩ Đặng Lương Mô- nhà khoa học với 300 công trình, Đoàn Đức Ban và Hãng nước mắm Vạn Vân, nhạc sĩ Văn Cao, Đoàn Chuẩn…

Vẫn theo ông Trịnh Minh Hiên, Hải Phòng đã có sách nhân vật lịch sử Hải Phòng. Những nhân vật này có sự bổ sung hoặc thống kê  cần phải theo sát tiêu chí mà Từ điển đưa ra. Được biết vừa qua, Trung tâm Dịch thuật, dịch vụ văn hóa và khoa học- công nghệ có công văn tới UBND thành phố Hải Phòng  đề nghị thành phố cung cấp danh sách danh nhân, nhân vật lịch sử đưa vào bộ Từ điển trên. Công văn nêu rõ tiêu chí danh nhân, nhân vật lịch sử nổi tiếng của Việt Nam thuộc lĩnh vực danh nhân, nhà lãnh đạo kiệt xuất trong lịch sử. Và như vậy, các nhân vật của Hải Phòng đưa vào bộ Từ điển 8000 danh nhân và nhân vật lịch sử nổi tiếng thế giới cũng theo tiêu chí này. Nhận thấy ý nghĩa thiết thực của  bộ Từ điển, UBND  thành phố chỉ đạo  một số  cơ quan chức năng vào cuộc. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa biết cụ thể đã có bao nhiêu nhân vật trong diện “cần cung cấp”, bởi những đơn vị liên quan trên đang trong quá trình triển khai, nghiên cứu, tập hợp. Còn những tên nhân vật mà nhà sử học Trịnh Minh Hiên đưa ra như ông nói “ cũng chỉ là  những gợi mở cá nhân”.Vấn đề là nếu để tuột khỏi tiến độ xuất bản bộ Từ điển, cũng là lúc Hải Phòng đánh mất cơ hội tôn vinh người Hải Phòng. Đây là điều cần lưu ý  đối với  Liên hiệp các Hội Khoa học và  kỹ thuật thành phố, Sở Khoa học và Công nghệ, Bảo tàng Hải Phòng, Hội Khoa học lịch sử thành phố.

Ngọc Anh