Có hóa giải được “mê hồn trận” thủ tục hành chính về nhà đất?

Người dân làm thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất
Người dân làm thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất
(PLO) - Bộ Tư pháp đang nghiên cứu, xây dựng Đề án thí điểm liên thông thủ tục công chứng, đăng ký quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất và thuế nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho cá nhân, tổ chức trong thực hiện các thủ tục liên quan tới các giao dịch về bất động sản.
“Mê hồn trận” thủ tục hành chính về nhà, đất
Theo khảo sát của Bộ Tư pháp, để thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất, người sử dụng đất phải thực hiện nhiều thủ tục hành chính (TTHC) khác nhau, được quy định tại nhiều văn bản QPPL khác nhau như: Luật Đất đai năm 2013, Bộ luật Dân sự, Luật Công chứng, Luật Quản lý thuế và các văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) quy định, hướng dẫn chi tiết các Luật này. Qua thống kê, rà soát, số lượng thủ tục thực hiện quyền của người sử dụng đất, sở hữu tài sản gắn liền với đất và giao dịch bảo đảm là 10 TTHC; các thủ tục về công chứng hợp đồng, giao dịch là 13 TTHC; thủ tục thuế: 03 TTHC. 
Trong đó, theo cơ quan có thẩm quyền giải quyết TTHC, các thủ tục liên quan đến việc thực hiện các quyền của người sử dụng đất, sở hữu tài sản gắn liền với đất có thể chia thành 3 nhóm. 
Nhóm 1: Người sử dụng đất phải thực hiện các TTHC liên quan đến thẩm quyền giải quyết TTHC của 04 cơ quan (tổ chức hành nghề công chứng hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực; văn phòng đăng ký đất đai hoặc UBND cấp xã; cơ quan thuế và kho bạc nhà nước đối với trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ tài chính). 
Nhóm 2: Người sử dụng đất thực hiện các TTHC liên quan đến thẩm quyền giải quyết TTHC của 03 cơ quan gồm: Văn phòng đăng ký đất đai hoặc UBND cấp xã; cơ quan thuế và kho bạc nhà nước đối với trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ tài chính. Trong đó, theo quy định tại Nghị định 43/2014/NĐ-CP,  việc tiếp nhận và trả kết quả cho người sử dụng đất sẽ do một đầu mối thực hiện theo lựa chọn của người sử dụng đất là Văn phòng đăng ký đất đai hoặc UBND cấp xã. 
Nhóm 3: Người sử dụng đất phải thực hiện TTHC liên quan đến 02 cơ quan (Tổ chức hành nghề công chứng hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực; văn phòng đăng ký đất đai). Đây chính là nhóm đối tượng thực hiện thủ tục đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm đối với đất đai, tài sản gắn liền với đất dưới hình thức thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất.
Trong các nhóm trên, nhóm 1 là nhóm có số lượng TTHC nhiều nhất, quy trình giải quyết để hoàn thành việc thực hiện quyền của người sử dụng đất phải trải qua nhiều công đoạn với các cơ quan giải quyết khác nhau và tổng thời gian thực hiện là lớn nhất. Bên cạnh đó, nhóm 1 cũng là nhóm có số lượng đối tượng tuân thủ TTHC lớn gắn với việc thực hiện các quyền chủ yếu của người sử dụng đất là chuyển nhượng, tặng cho, góp vốn. 
Theo đánh giá của Bộ Tư pháp, thời gian qua, việc giải quyết các TTHC liên quan tới quyền của người sử dụng đất, sở hữu tài sản gắn liền với đất đã có những cải cách để đáp ứng yêu cầu  ngày càng cao trong việc tạo thuận lợi cho người sử dụng đất thực hiện TTHC như: Quy định về phối hợp thực hiện xác định nghĩa vụ tài chính giữa văn phòng đăng ký đất đai và cơ quan thuế; đơn giản hóa hồ sơ, giấy tờ của từng TTHC đơn lẻ theo kết quả rà soát tại Đề án 30… Tuy nhiên, trên thực tế, việc thực hiện TTHC trong lĩnh vực này vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập. 
Cụ thể , không có một quy trình thủ tục liên thông đầy đủ, thống nhất, đơn giản giúp người sử dụng đất hoàn thành việc thực hiện các quyền của mình theo quy định. Việc liên thông mới chỉ thực hiện đối với Văn phòng đăng ký đất đai và cơ quan thuế trong việc xác định nghĩa vụ tài chính, trong khi để thực hiện các quyền của mình, người sử dụng đất phải thực hiện nhiều TTHC, liên quan đến các cơ quan trong giải quyết TTHC khác nhau (tổ chức công chứng, văn phòng đăng ký đất đai, cơ quan thuế, kho bạc nhà nước). Do đó, thực tế, với quá trình giải quyết TTHC vẫn tách bạch, thực hiện độc lập, đơn lẻ từng thủ tục nên thời gian giải quyết TTHC dài hơn, chi phí đi lại, thực hiện TTHC tốn kém hơn.
Người dân thêm sự lựa chọn
Để khắc phục tình trạng nêu trên, hiện nay một số tổ chức hành nghề công chứng, văn phòng đăng ký đất đai đã tự liên kết với nhau để liên thông về thủ tục. Những cá nhân, tổ chức, hộ gia đình không có thời gian nên đã ủy quyền và trả thù lao cho tổ chức hành nghề công chứng thực hiện dịch vụ một số công việc như: nộp thuế, thực hiện thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất, đăng ký giao dịch bảo đảm. Tuy nhiên, do hoạt động liên thông chưa được thể chế hóa nên những hình thức ủy quyền, liên kết tự phát chưa thống nhất, công khai minh bạch và trong một số trường hợp phát sinh tiêu cực, không kiểm soát được. 
Nhằm tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức, hộ gia đình có nhiều cơ hội lựa chọn hình thức thực hiện thủ tục liên quan đến quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất, Đề án đưa ra mô hình liên thông các thủ tục công chứng, đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất và thuế, trong đó các tổ chức hành nghề công chứng chịu trách nhiệm thực hiện thủ tục hành chính, luân chuyển hồ sơ đến cơ quan, tổ chức có liên quan thay cho cá nhân, tổ chức, hộ gia đình. 
Như vậy, với Đề án này, ngoài việc cá nhân, tổ chức, hộ gia đình có thể trực tiếp đến tất cả các cơ quan nộp hồ sơ và nhận kết quả theo quy định hiện hành, cá nhân, tổ chức, hộ gia đình cũng có thể lựa chọn đến duy nhất một đầu mối để nộp hồ sơ và nhận kết quả là tổ chức hành nghề công chứng.

Đọc thêm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm
(PLVN) - Trong 02 ngày từ 27-28/3/2024, tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, với sự hỗ trợ bởi Chương trình “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE) do Liên minh Châu Âu tài trợ với sự đóng góp tài chính của hai cơ quan thuộc Liên hợp quốc là UNDP và UNICEF, Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm - Bộ Tư pháp đã tổ chức Lớp tập huấn cho cán bộ địa phương về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và đăng ký biện pháp bảo đảm.

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi): Quy định rõ cơ chế, giới hạn áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát

 Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là mô hình mới, chưa có thực tiễn kiểm nghiệm. Do đó, cần tiếp cận nội dung này theo hướng thận trọng, bảo đảm kiểm soát tốt.

Đảm bảo chất lượng, thời gian đào tạo nghề công chứng

Công chứng viên giải quyết yêu cầu của khách hàng (ảnh MH).
(PLVN) - Để góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ Công chứng viên (CCV), dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) quy định người muốn hành nghề công chứng đều phải tham dự khóa đào tạo nghề công chứng. Quy định này cũng phù hợp với pháp luật các nước theo hệ thống công chứng Latinh.

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án
(PLVN) -Ngày 25-3, Chi cục thi hành án dân sự (THADS) TP. Thủ Đức, TP.HCM đã tổ chức thi hành xong Bản án số 1027/2018/DSPT ngày 12-11-2018 của TAND TP.HCM; Quyết định giám đốc thẩm số 167/2019/DS-GDT ngày 4-7-2019 của TAND cấp cao tại TP.HCM; Quyết định thi hành án số 994/QĐ- CCTHADS ngày 3-12-2018 của Chi cục Trưởng Chi cục THADS TP. Thủ Đức.

Tiếp tục tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 trong lĩnh vực hộ tịch

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc làm việc với các đơn vị về tháo gỡ các vướng mắc triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến 2030 trong lĩnh vực hộ tịch.

Tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng

Người dân thực hiện thủ tục về công chứng (ảnh MH, Báo VP).
(PLVN) - Tính đến nay, nước ta có hơn 3.300 công chứng viên (CCV) với gần 1.300 tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC). Để đảm bảo sự phát triển liên tục, ổn định, bền vững của các tổ chức này, dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã quy định nguyên tắc phát triển tổ chức hành nghề công chứng phải căn cứ vào điều kiện kinh tế-xã hội, diện tích, số lượng và mật độ phân bố dân cư, nhu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch trên địa bàn cấp huyện dự kiến thành lập.