Có hay không chuyện thất thu thuế hàng nghìn tỷ đồng khi phân loại lúa, mì?

"Lúa mỳ chưa qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 10 của Biểu thuế xuất nhập khẩu, áp mức thuế suất 5%. Nếu đã qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 11, áp mức thuế suất 20%. Như vậy, hướng dẫn của Tổng cục Hải quan đối với việc phân loại mặt hàng lúa mỳ vào thời điểm đó là thống nhất" - Lãnh đạo Tổng cục Hải quan khẳng định.

“Lúa mỳ chưa qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 10 của Biểu thuế xuất nhập khẩu. Nếu đã qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 11 . Như vậy, hướng dẫn của Tổng cục Hải quan đối với việc phân loại mặt hàng lúa mỳ vào thời điểm đó là thống nhất”-  Lãnh đạo TCHQ khẳng định.

Thống nhất trong 3 công văn hướng dẫn

Theo phản ánh của dư luận, sự hướng dẫn không thống nhất của Tổng cục Hải quan trong việc phân loại mặt hàng hạt lúa mỳ đã dẫn đến việc áp dụng các mức thuế suất chênh nhau tới 4 lần, gây thất thu cho Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng.

Cụ thể, Công văn số 836/TCHQ-GSQL ngày 7/3/2005 hướng dẫn áp mức thuế 20% đối với mặt hàng lúa mỳ đã tách vỏ trấu ngoài, còn vỏ lụa bên trong. Tuy nhiên, ngày 11/5/2006, Tổng cục Hải quan lại có Công văn số 2047 hướng dẫn áp mức thuế suất 5% đối với mặt hàng hạt lúa mỳ. Có ý kiến cho rằng: "Theo thống kê của Hải quan các địa phương, trong 5 tháng đầu năm 2010, tổng mức thuế đã thu từ mặt hàng này với mức thuế suất 5% là 801,4 tỷ đồng. Nếu áp đúng thuế suất 20% thì số tiền thu ngân sách là 3.205,4 tỷ đồng. Như vậy, Nhà nước đã thất thu 2.400 tỷ đồng".

Hiện đại hóa ngành Hải quan để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp
Hiện đại hóa ngành Hải quan để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Trước những thông tin nghi ngại về sự không thống nhất của Tổng cục Hải quan trong việc hướng dẫn phân loại mặt hàng hạt lúa mỳ, dẫn đến việc áp dụng các mức thuế suất khác nhau, hôm qua (27/9), lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã chính thức có công văn số 4689/TCHQ-VP gửi Ban Tuyên giáo Trung ương thông tin chi tiết về vấn đề này và khẳng định việc hướng dẫn của Tổng cục Hải quan đối với việc phân loại mặt hàng hạt lúa mỳ là thống nhất.

Hai công văn của Tổng cục Hải quan (công văn số 836 và công văn số 2047) là các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ trong Ngành làm rõ hơn việc phân loại mặt hàng lúa mỳ dạng hạt, với loại chưa qua công đoạn sơ chế, chế biến cách khác (như xát vỏ, xay, nghiền…) thì phân loại vào chương 10 (mức thuế suất thuế NK là 5%); với loại đã được sơ chế, chế biến thuộc chương 11 (mức thuế suất thuế NK là 20%).

Cùng ngày, trao đổi với phóng viên Báo PLVN, đại diện Tổng cục Hải quan cho biết: Về việc phân loại mặt hàng hạt lúa mỳ, trước khi hướng dẫn Hải quan các địa phương, Tổng cục Hải quan đã xem xét thận trọng, lắng nghe ý kiến phản ánh của doanh nghiệp NK lúa mỳ, trao đổi với cơ quan chuyên môn (Cục Trồng trọt- bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn), tìm hiểu quy trình thu hoạch lúa mỳ; Tổng cục HQ cũng đã trao đổi với Vụ Chính sách thuế, Bộ Tài chính.

Theo các quy định hướng dẫn từ thời điểm đó đến nay, việc phân loại mặt hàng lúa mỳ theo HS không thay đổi, tức là: mặt hàng hạt lúa mỳ nếu đã qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 11 Biểu thuế xuất nhập khẩu (hướng dẫn tại Công văn 836/TCHQ-GSQL ngày 7/3/2005, áp mức thuế suất 20% - PV); nếu chưa qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 10 của Biểu thuế xuất nhập khẩu (hướng dẫn tại công văn số 2047/TCHQ-GSQL ngày 11/5/2006, áp mức thuế suất 5% -PV).

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, một số đơn vị Hải quan vẫn gặp lúng túng, xác định mã số, thuế suất chưa phù hợp và tiếp tục có văn bản đề nghị Tổng cục Hải quan hướng dẫn. Để thống nhất việc phân loại mặt hàng trên, ngày 19/5/2010, Tổng cục Hải quan tiếp tục có công văn số 2594/TCHQ-GSQL gửi Cục Hải quan các tỉnh, thành phố hướng dẫn cụ thể về mặt hàng này.

Theo hướng dẫn tại Công văn số 2594: “1. Lúa mỳ dạng hạt, còn hoặc không còn ở trên bông hay trên thân cây, đã tách phần vỏ trấu ngoài, còn nguyên vỏ lụa bên trong, chưa qua công đoạn sơ chế nào (ví dụ: sấy khô, xát vỏ, vỏ cứng bên ngoài tự dời khỏi hạt trong quá trình thu hoạch) được phân loại vào Chương 10, nhóm 1001; mã số chi tiết và mức thuế suất thực hiện theo Biểu thuế hiện hành. 2. Lúa mỳ dạng hạt, trừ loại nêu tại điểm 1 trên, được phân loại vào Chương 11, nhóm 1104; mã số chi tiết và mức thuế suất thực hiện theo Biểu thuế hiện hành”.

Như vậy, cả 3 công văn hướng dẫn phân loại mặt hàng lúa mỳ của Tổng cục Hải quan đều có nội dung thống nhất và đều căn cứ vào quy định của Bộ Tài chính về biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế nhập khẩu.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn: 

“Không khẳng định được việc thất thu thuế”

Để trả lời cho câu hỏi có hay không việc thất thu thuế từ việc áp mã khác nhau đối với mặt hàng lúa mỳ, Báo PLVN đã có cuộc trao đổi với Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn, người ký Công văn số 2594/TCHQ-GSQL ngày 19/5/2010 giải quyết dứt điểm sự khác biệt trong việc áp mã mặt hàng này.

Có hay không chuyện thất thu thuế hàng nghìn tỷ đồng khi phân loại lúa, mì? ảnh 2
 

PV: Thưa ông, căn cứ vào đâu mà Tổng cục Hải quan đưa ra hướng dẫn các mức thuế suất khác nhau đối với mặt hàng lúa mỳ?

*. Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, Luật Hải quan, Luật Quản lý thuế đều có quy định doanh nghiệp tự khai, tự xác định về mã số thuế suất, Cơ quan Hải quan kiểm tra, hướng dẫn.

Đối với mặt hàng lúa mỳ thì do quá trình thực hiện có vướng mắc phát sinh nên Cục Hải quan một số tỉnh, thành phố như Hải Phòng, Quảng Ninh đã có văn bản hỏi và Tổng cục Hải quan có văn bản hướng dẫn.

Thực chất, các văn bản hướng dẫn của Tổng cục Hải quan đều là hướng dẫn về nguyên tắc phân loại hàng hóa theo quy định của Nghị định 06/2003/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư số 85/2003/TT-BTC của Bộ Tài chính về việc phân loại hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu, cũng như các quy định tại Biểu thuế xuất nhập khẩu.

PV: Vậy mấu chốt câu chuyện thu thuế 5% hay 20% đối với mặt hàng lúa mỳ này nằm ở đâu, thưa ông?

*. Căn cứ vào các quy định của pháp luật và hướng dẫn của Tổng cục Hải quan, các Cục Hải quan địa phương phải kiểm tra thực tế hàng hóa để xác định mã số thuế suất cho phù hợp. Trên cơ sở thực tế từng lô hàng, nếu chủ hàng khai không đúng thì cơ quan Hải quan phải chỉnh lại cho đúng và xử phạt vi phạm (nếu có), kể cả hành vi trốn thuế. Do vậy, mấu chốt của vấn đề là thực tế hàng hóa và phải xem xét hồ sơ từng lô hàng một thì mới có thể khẳng định được là có việc áp thuế sai hay không.

PV: Nếu phát hiện có việc áp thuế sai thì trách nhiệm trước hết thuộc về ai, thưa ông?

*. Trước hết thuộc về doanh nghiệp vì theo quy định của pháp luật, doanh nghiệp có trách nhiệm tự khai. Rồi mới đến từng cán bộ hải quan theo quy trình và tiếp đến là các đơn vị tham mưu giải quyết việc này xem đã tham mưu hướng dẫn đúng chưa.

PV: Xin cảm ơn ông!

Hồng Thúy (thực hiện)

Tin cùng chuyên mục

Tổng cục Thuế quán triệt công tác sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy

Tổng cục Thuế quán triệt công tác sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy

(PLVN) -Tổng cục Thuế yêu cầu, cùng với việc quyết tâm thực hiện sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, các đơn vị cần tăng cường công tác quản lý nội ngành, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong thực thi công vụ và trong công tác quản lý thuế để phấn đấu hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ chính trị được giao, đặc biệt là nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước.

Đọc thêm

Bộ NN&PTNT: Hỗ trợ tích cực phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường

Bộ NN&PTNT: Hỗ trợ tích cực phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường
(PLVN) - Ngày 10/12, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận cùng bà Aler Grubbs, Giám đốc quốc gia Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và bà Martina Stepheny, Giám đốc cấp cao tổ chức FOUR PAWS International (FPI) đồng chủ trì Diễn đàn cấp cao năm 2024 về Một sức khỏe phòng chống dịch bệnh từ động vật sang người.

Tận dụng các FTA giúp ngân hàng tăng doanh thu

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương).
(PLVN) - Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, cơ hội từ các FTA giúp ngân hàng tăng được số lượng khách hàng, tăng doanh thu. Bởi số lượng doanh nghiệp tham gia xuất khẩu, tham gia vào các FTA, nếu họ tận dụng hiệu quả thì đây là nguồn khách hàng tiềm năng cho hệ thống ngân hàng. Như vậy, trước mắt các cán bộ ngân hàng phải hiểu rõ, hiểu sâu để tận dụng, thực thi các FTA.

Cơ bản đã đủ pháp lý để triển khai điện hạt nhân

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân thông tin về dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận trong buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2024. (Ảnh: VGP)
(PLVN) -  Tái khởi động dự án điện hạt nhân đang nhận được sự đồng thuận của toàn xã hội. Trong đó, các chuyên gia về điện cho rằng, phát triển nguồn điện hạt nhân không chỉ giúp đa dạng nguồn cung, mà còn bảo đảm an ninh năng lượng và chuyển dịch năng lượng xanh.

FTA Index - công cụ 'hỗ trợ' Quốc hội giám sát, chỉ đạo công tác thực thi FTA

Nhiệm vụ quan trọng của Vụ Chính sách thương mại đa biên là hoàn thành báo cáo kết quả xây dựng Bộ Chỉ số và trình lên Thủ tướng Chính phủ.
(PLVN) - Thông qua FTA Index, cơ quan, doanh nghiệp địa phương có thể soi chiếu được việc thực hiện kế hoạch hành động của Chính phủ gắn với kế hoạch hành động của các tỉnh, thành phố xây dựng FTA Index để xác định được những điểm đã làm được và những điểm cần phải thúc đẩy hơn nữa, từ đó tìm ra những giải pháp, chính sách cụ thể hơn cho các doanh nghiệp trên địa bàn của mình tận dụng được FTA.

Địa chỉ tin cậy giúp địa phương và doanh nghiệp tối ưu hóa lợi ích từ FTA

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương).
(PLVN) - Cổng thông tin điện tử Hiệp định Thương mại tự do của Việt Nam (Vietnam FTA Portal, gọi tắt là Cổng FTAP tại địa chỉ fta.gov.vn) là một công cụ tra cứu các cam kết về Hiệp định thương mại tự do (FTA) và các thông tin liên quan một cách thông minh, tiên tiến, có ý nghĩa rất lớn trong việc giúp địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và người dân tận dụng tối đa cơ hội từ các FTA .

Khởi động dự án nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh

Khởi động dự án nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh
(PLVN) - Dự án xây dựng nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast tại KKT Vũng Áng (Hà Tĩnh) có công suất thiết kế 400.000 xe/năm với tổng mức đầu tư xây dựng 7.300 tỷ đồng. Dự kiến, tháng 6/2026, dự án hoàn thành tiến độ xây dựng cơ bản và đưa vào khai thác vận hành.

Thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả các tỉnh phía Bắc

Toàn cảnh diễn đàn.
(PLVN) - Chiều 6/12, Cục Trồng trọt, Hội Làm vườn Việt Nam, Sở NN-PTNT tỉnh Hòa Bình và các đơn vị liên quan phối hợp Báo Nông nghiệp Việt Nam tổ chức Diễn đàn “Nâng cao chất lượng, chuỗi giá trị và thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả các tỉnh phía Bắc”.

Chống hàng lậu, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ: Hải quan chủ động giải pháp đấu tranh, ngăn chặn

Ông Vũ Hoài Linh trao đổi về giải pháp ngăn chặn hàng vi phạm sở hữu trí tuệ. (Ảnh: TD)
(PLVN) - Tình hình hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ thời gian qua tiềm ẩn diễn biến phức tạp, tinh vi, khó lường. Theo số liệu của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, trong 9 tháng năm 2024, các lực lượng đã phát hiện, bắt giữ và xử lý trên 39.000 vụ vi phạm, giảm 32,7% so với cùng kỳ năm 2023.