Cô gái Pskov” trở về Pskov

Nhà hát Bolshoi đã thay đổi lịch trình lưu diễn của mình ở Nhà hát Hoàng gia Covent Garden để nhường phục vụ một đề án hoành tráng tại nước Nga. Đó là việc dàn dựng vở opera của tác gia kinh điển Nikolai Rimski-Korsakov nhan đề “Cô gái Pskov” trong khung cảnh bài trí và phông màn lịch sử độc đáo của thành Kremlin Pskov – chính tại đó mở ra hoạt động của vở opera, gắn với chuyến vi hành của Sa hoàng Ivan Lôi đế đến mảnh đất này. Lịch công diễn vở opera ấn định vào ngày 22 tháng Bẩy.

Việc dàn dựng tiết mục này đã được nghĩ đến nhân kỷ niệm chẵn 500 năm Pskov đứng trong thành phần quốc gia Matxcơva thuộc quyền Đại Công tước Matxcơva, — Tổng Giám đốc Nhà hát Bolshoi Anatoly Iksanov cho hay.

Thành phố Pskov

Ông Anatoly Iksanov chia xẻ: “Đối với chúng tôi đề án Pskov có tầm quan trọng bởi địa điểm này và vở opera này gắn bó với lịch sử Nhà nước Nga. Tôi cho rằng, bản thân việc được trình diễn vở nhạc kịch ngay tại những địa điểm lịch sử của đất nước Nga đã là ý tưởng thú vị. Lúc người ta đề nghị chúng tôi dựng “cô gái Pskov” dưới chân thành cổ Kremlin của chính Pskov, thì chúng tôi đã lên kế hoạch lưu diễn 4 tuần tại Covent Garden. Chuyến lưu diễn cần bắt đầu với vở opera “Evgeni Onegin”. Nhưng chúng tôi đã thương thảo thành công với các đối tác, thuyết phục được họ về tầm quan trọng của đề án Pskov đối với Nhà hát Bolshoi cũng như với nước Nga, và chúng tôi đã dời việc biểu diễn “ Evgeni Onegin” sang tuần cuối cùng – những vở nhạc kịch này sẽ được trình bày ở London vào tháng Tám. Chúng tôi sẽ mở màn cuộc lưu diễn với vở bale mà may mắn thay, lúc đó đang rảnh”.

Cũng không phải là lần đầu tiên Nhà hát Bolshoi dàn dựng vở trên ở sân khấu lộ thiên ngoài trời, trên nền trang trí tự nhiên. Mấy năm trước, những hoạt cảnh trong vở opera “Boris Godunov” (của tác giả Modes Musorgski) đã triển khai dưới chân tường Tu viện Svyatogorski thế kỷ XVI gần Pskov. Tập thể nghệ thuật này quyết định tiếp nối những kinh nghiệm thành công, và bây giờ đang bàn bạc ý tưởng thực hiện tại Pskov một Liên hoan opera Nga cổ điển – theo hình mẫu Phần Lan tại Savonlinna.

Công chúng nóng lòng chờ đợi “Cô gái Pskov”. Mối quan tâm đang nóng dần lên, phần nào cũng bởi đạo diễn dàn dựng vở opera là ông Yuri Laptev – cây lĩnh xướng của Nhà hát Mariinski Saint-Peterburg và là cố vấn của Tổng thống Nga về những nội dung văn hóa.

Đạo diễn Yuri Laptev nêu ý kiến: “Hiện nay có một từ rất mốt là “ứng nghiệm”. Ứng nghiệm có tính thời sự trong tất cả các lĩnh vực của đời sống, nơi đâu đòi hỏi cái mới, những phương pháp tiến bộ và hoạt động năng lượng. Và trong trường hợp của Nhà hát Bolshoi, tôi nghĩ, đã nảy sinh tình huống tuyệt đối mang tính ứng nghiệm, khi mà tất cả tập hợp hội tụ trong một tổng hòa độc đáo”.

Thống đốc Pskov — ông Andrei Turchak — là người có lối tư duy theo kiểu hiện đại và đã cảm nhận được nhu cầu lịch sử của khu vực vốn sở hữu tiềm năng du lịch lớn lao. Nhà lãnh đạo địa phương phát biểu: Chúng tôi mong muốn để chính mảnh đất Pskov này trở thành một trong những nhân vật hành động chính yếu, bởi mỗi viên đá lát thành Kremlin Pskov vẫn còn nhớ tới Ivan Lôi đế. Tòa thành này là chứng nhân không lời về những biến cố lịch sử của Nhà nước Nga xưa kia…

Tất nhiên, ý định dàn dựng tác phẩm nhạc kịch trên sân khấu lộ thiên là khá mạo hiểm: điều kiện thời tiết dịp này rất đỏng đảnh không thể tiên liệu được gì. Nhưng tất cả vẫn tràn đầy nhiệt tình bắt tay vào thực hiện đề án chung. Nhân đây cũng phải nói thêm, trong đề án sẽ có hỗ trợ của những màn hình khổng lồ, để chiếu cả những gì mà khán giả vốn không thể nhìn thấy trong những gian nhà hát khép kín. Chẳng hạn, chuyến đi của Sa hoàng Ivan Lôi đế đến Pskov. Thông thường, dàn đồng ca trên sân khấu “kể lại” cho khán giả, sự kiện ấy đã diễn ra như thế nào. Còn ở đây, với giúp đỡ của công tác thiết kế, chúng ta sẽ có thể bổ sung hàng loạt cảnh video, cũng chính sẽ là bí quyết mới know how của vở diễn.

Các nhà tổ chức hành động nhạc kịch đã có lúc sợ rằng, cuộc công diễn vở mới sẽ không thành, do vụ hỏa hoạn xảy ra cách đây chưa lâu, khiến cho 2 trong số 7 tòa tháp Kremlin Pskov bị hư hại. Nhưng rồi họ đã quyết định, tiết mục diễn ra trên nền những tòa tháp đang được khôi phục, mà những dàn giáo xây dựng cũng sẽ không cản trở gì. Tổng cộng có hơn 500 người được thu hút vào vở nhạc kịch – đó là những cây lĩnh xướng, hát đồng ca, diễn viên múa phụ họa, dàn nhạc của Nhà hát Bolshoi, cũng như các nghệ sĩ từ Nhà hát Mariinski và thành viên Câu lạc bộ lịch sử-quân sự. Giành cho các khán giả, sẽ dựng khán đài vòng cung đặc biệt chứa 4 nghìn chỗ ngồi, ăn nhập một cách hài hòa vào tổng thể kiến trúc kỳ vĩ của tòa thành Kremlin Pskov.