Cuối năm 2011 ở Mỹ có một đám cưới được nhiều người chú ý. Cô dâu Sonia Jacobs và chủ rể Peter Pringle đều đã tóc hoa râm, và điều đặt biệt hơn cả là hai người đều từng lãnh án tử hình nhưng là những bản án oan. Họ đến từ đôi bờ Đại Tây Dương: Sonia Jacobs bị kết án tử hình tại Mỹ năm 28 tuổi và phải mất 17 năm mới được giải oan, Peter Pringle đến từ Irland với bản án tử hình treo trên đầu suốt 15 năm.
 |
| Đám cưới của cặp đôi tử tù án oan Sonia Jacobs và Peter Pringle |
Những viên đạn từ phía sau
Mờ sáng ngày 20/2/1976 trên đường tuần tra, viên cảnh sát công lộ Phillip Black và người bạn Donald Irwin, cũng là cảnh sát, bắt gặp một chiếc xe đậu bên lề đường. Qua cửa kính, Black nhìn thấy trong xe co người.
Đánh thức những người trong xe, Black yêu cầu hai người đàn ông ra khỏi xe. Bất ngờ có tiếng súng, hai viên cảnh sát gục xuống bởi những viên đạn từ phía sau xe bắn tới.
 |
| Jessie Tafero |
Những kẻ thủ ác dùng xe của hai viên cảnh sát chuồn khỏi hiện trường, nhưng vụ nổ súng đã lọt vào mắt của hai nhân chứng nên chẳng bao lâu sau cả nhóm bị cảnh sát chặn bắt mặc dù trên đường trốn chạy chúng đã vứt bỏ chiếc xe hơi của cảnh sát và ăn cướp một chiếc xe hơi khác.
Lúc xảy ra vụ án, trong xe có Sonia Jacobs và bạn trai Jessie Tafero, hai đứa con nhỏ của Sonia cùng một người anh họ của Tafero là Walter Rhodes. Nhưng lời khai của những người trong cuộc lại trái ngược nhau.
Rhodes nói Jacobs ngồi ở hàng ghế sau với hai đưá con đã nổ súng trước, tiếp đó Tafero bắn chết cả hai viên cảnh sát bằng khẩu súng lục đăng ký dưới tên của vợ (vì có tiền án nên Tafero không thể xin giấy phép sử dụng súng). Sau đó, chính Tafero dẫn cả bọn chạy đến chỗ chiếc xe của hai cảnh sát nọ và dùng nó để chạy trốn.
Tuy nhiên, Tafero tố cáo ngược lại rằng người nổ súng giết Black và Irwin là Rhodes, sau đó Rhodes đưa súng cho Tafero cầm để rảnh tay lái xe. Vì thế khi bị bắt, bên hông của Tafero có giắt một khẩu súng và tay anh ta có dấu vết thuốc súng.
Chính khẩu súng này được xác định là đã giết chết hai cảnh sát. Rhodes cũng có một khẩu 9mm đứng tên Jacobs. Cảnh sát dựa theo vết đạn trên xe hơi của cảnh sát đã khẳng định những viên đạn bắn vào cảnh sát xuất phát từ phía sau chiếc xe của Tafero và Jacobs.
Kết luận khám nghiệm ghi dấu vết thuốc súng trên người Rhodes “phù hợp với khẩu súng đã nhả đạn”, còn dấu vết thuốc súng trên tay Tafero và Jacobs chỉ do “sờ mó vào một khẩu súng không sạch hoặc một khẩu súng có thể mới nhả đạn”.
Tafero từng bị kết án về tội ăn cướp, trộm đột nhập , mua bán ma tuý, hãm hiếp và ngồi tù 7 năm. Jacobs cũng từng bị kết án về tội mãi dâm và bán thuốc lắc. Cả hai đều có lệnh truy nã của cảnh sát California, riêng Tafero bị bắt trong lúc được tại ngoại. Cảnh sát cho rằng Jacobs và Tafero nổ súng giết cảnh sát vì cả hai đều không muốn bị bắt.
Kiểm tra nói dối, truy tìm thủ phạm
Jesse Tafero và Sonia Jacobs bị kết án phần lớn dựa trên những lời khai của Rhodes rằng Tafero đã ra tay hạ sát hai sĩ quan cảnh sát. Rhodes dùng những lời khai của mình chống lại Tafero và Jacobs để đổi lấy việc công tố viện đồng ý truy tố hắn với tội danh nhẹ hơn. Viện Công tố khẳng định rằng họ làm vậy trên cơ sở Rhodes đã vượt qua cuộc kiểm tra nói dối, tuy nhiên sau này mới phát hiện ra rằng kết quả kiểm tra đã bị bóp méo, thực ra Rhodes không qua nổi cuộc kiểm tra đó.
Trong cuộc kiểm tra nói dối này, Rhodes nói hắn không nghĩ rằng Jacobs đã bắn hai viên cảnh sát, điều này ngược với những lời khai của hắn tại tòa. Hơn nữa, một cai ngục đã báo với phía công tố là Rhodes nói với các bạn tù rằng chính hắn giết cảnh sát, nhưng thông tin này không tới tai luật sư của Jacobs và Tafero.
 |
| Sonia Jacobs |
Phía công tố cũng đã sử dụng lời khai của các ‘ăngten” gài trong nhà giam để kết tội Jacobs. Một nữ phạm nhân khai với toà rằng Jacobs thừa nhận chính cô đã giết hai viên cảnh sát và sẽ làm như thế nếu có cơ hội. Đổi lại lời khai này, nữ phạm nhân đã được trả tự do. Nhiều năm sau, nữ phạm nhân này đã rút lại lời nói của mình và lên truyền hình xin lỗi Jacobs.
Bản thân Rhodes lúc thì đổ cho Jacobs và Tafero bắn, lúc thì nhận là chính hắn bắn hai cảnh sát . Chưa hết, khi xảy ra vụ nổ súng ở cách đó khoảng 60 mét có hai tài xế khác tên Pierce Hyman và McKenzie.
Pierce Hyman nói Rhodes luôn đứng ở đầu xe nhưng McKenzie khai khi tiếng súng nổ anh ta thấy người mặc áo nâu, tức Tafero đang nằm úp mặt dang hai tay trên nắp xe cảnh sát, ngay trước khi súng nổ người mặc áo xanh, tức Rhodes, đã di chuyển từ phía trước ra phiá sau xe.
Tuy nhiên cả hai nhân chứng đều không thể minh định ai là người nổ súng. Lời khai của McKenzie rất quan trọng vì xét nghiệm đạn đạo cho thấy hai viên cảnh sát bị bắn chết từ một khẩu súng ở phiá sau xe. Mãi sau này người ta xác định rằng sở dĩ Hyman khai như vậy vì lúc đó McKenzie cho chiếc xe của mình tiến lên chắn tầm nhìn của Hyman.
Trong một phiên tòa năm 1982, Rhodes từng thừa nhận có tuyên thệ rằng hắn đã đi từ phiá trước ra phiá đuôi xe và đứng đó xả đạn vào hai cảnh sát.
Bản án tử hình của Tafero được toà phúc thẩm chấp nhận năm 1981,sau đó trong nhiều năm, 7 đơn chống án khác của hắn đều bị toà án bang California bác bỏ.
Những tình tiết mới liên quan tới việc bóp méo kết quả kiểm tra nói dối,đến lời khai của người cai ngục về Tafero hay việc tái dựng lại hiện trường vụ án… cho thấy Rhodes kẻ khai hỏa giết hai cảnh sát chỉ được phát hiện khi tòa xem xét đơn chống án của Sonia Jacobs năm 1992, tuy nhiên lúc này Tafero đã chết. Mặc dù bản án tử hình dành cho Jacobs bị huỷ nhưng nếu các bằng chứng này được phát hiện sớm hơn thì số phận của Tafero có lẽ đã khác đi.
Khi trước mặt thẩm phán luôn là chiếc ghế điện
Những người tham gia tố tụng trong vụ án này bị dư luận chỉ trích khá nhiều : Thẩm phán Daniel Futch vốn là một cựu cảnh sát công lộ, trên bàn làm việc của ông ta có hình mẫu một chiếc ghế điện thu nhỏ.
Sau vụ Tafero, luật sư McCain – người được chỉ định bảo vệ cho Tafero - bị khai trừ khỏi đoàn luật sư, ông ta bị kết tội ngăn trở công lý vì đã hối lộ nhân chứng trong một vụ án khác. Thay mặt viện công tố trước tòa là Michael Satz - lúc đó mới chỉ là trợ lý công tố viên của hạt. Ông ta bị tố cáo là dùng vụ án này để vận động được cử làm chánh công tố viên. Chỉ một ngày sau khi Tafero và Jacobs bị tuyên án tử hình, Satz cũng chính thức thông báo chạy đua giành ghế công tố viên trưởng của hạt Broward. Ông ta giữ vị trí này từ 1976 dến năm 2000.
Chỉ 3 tháng sau khi xảy ra vụ án, Tafero và Sonia Jacobs đã bị tuyên án tử hình, bất chấp việc bồi thẩm đoàn chỉ đề nghị án chung thân cho cô. Rhodes lãnh 3 bản án chung thân. Hắn được ân xá năm 1994 do cải tạo tốt. Tafero sau nhiều lần chống án bất thành đã bị đưa lên ghế điện năm 1990. Bản án tử hình của Jacobs được Toà án Tối cao Florida chuyển thành án chung thân năm 1991. Vì ở Florida không có nhà tù riêng cho các nữ tử tội nên trong 5 năm đầu Jacobs bị giam cách ly, mỗi tuần chỉ được đi dạo 2 lần. Cô ta tập yoga để giết thời gan và khi được chuyển sang trại giam chung bắt đầu dạy yoga cho các phạm nhân khác. Năm 1992, Jacobs được trả tự do sau khi xác định rằng cô và Tafero đều bị kết án oan, chính Rhodes nổ súng giết hai cảnh sát.
Hai đứa con của Sonia Jacobs ban đầu được giao cho ông bà ngoại nuôi cho tới khi họ qua đời trong một tai nạn máy bay năm 1982. Đưá con gái út Christina khi đó mới 6 tuổi được một người bạn của Jacobs chăm sóc, còn cậu con trai lớn Eric đã bước vào tuổi 15, ban đầu ở với người anh trai của Sonia, sau đó sống vất vưởng nhờ chạy bàn cho một tiệm bánh pizza và làm vô số những công việc vặt khác.
Quang Hoà
