"Cò" đấu giá đất ở Thủy Nguyên: Đừng để trở thành chuyện thường ngày

Thời gian gần đây, cùng với hoạt động đấu giá đất được triển khai rầm rộ ở các địa phương, xuất hiện ngày càng nhiều “cò” đấu giá quyền sử dụng đất.

Trong buổi đấu giá đất ngày 2-6 trên địa bàn huyện Thủy Nguyên,  tại hội trường nơi diễn ra  đấu giá đất dễ dàng nhận rõ 2 khu vực hoạt động. Phần “đấu giá chan” (theo cách nói của những người đi đấu giá đất) không kém phần căng thẳng, sôi động so với chính thống. Nghĩa là nếu người nào thực sự có nhu cầu sở hữu thửa đất phải chi ra khoản tiền cho mọi người tham gia đấu giá thửa đất đó. Phía trên hội trường, hội đồng đấu giá đất thông báo những ai tham gia đấu lô số 4 vào phòng đấu thì phía dưới mọi người đổ dồn về phía người phụ nữ tên Hường khi người này hỏi ai lấy lô số 6.

Tay cầm quyển sổ, tay cầm bút đi về phía mọi người, người phụ nữ này hỏi to một lần nữa “ai lấy lô số 6 để ghi tên”. Một số người đến ghi tên và hỏi nhanh “chan bao nhiêu?”. Sau một hồi “tranh giành giá chan”, cuối cùng, người đăng ký lấy lô số 6 đồng ý “chan” 5 triệu đồng (tức là mỗi người tham gia đấu giá lô số 6 sẽ được nhận 5 triệu khi “nhường” quyền mua. Sau lô số 6, tiếp tục chan lô số 13. Khá căng thẳng khi lô 13 được nhiều người giành mua. Vì vậy giá “chan” được đưa lên 7 triệu. Nhưng tình hình giành quyền sử dụng lô 13 diễn ra khá phức tạp khi có thêm người đòi mua bằng được lô đất này nhưng chỉ “chan” 4,5 triệu đồng.

Bởi nếu không đồng ý nhường, người này sẽ “phá” bằng cách đấu tới cùng, khiến phiên đấu giá bị “bục” (cò và những người tham gia phiên đấu giá không nhận được tiền”). Vì thế, các “cò” phải dỗ dành và hứa đưa cho người kia 30 triệu đồng để nhường quyền mua cho người chịu chan 7 triệu đồng. Như vậy, mỗi người trong phiên đấu giá nhận được 7 triệu đồng nhưng phải để lại 500.000 đồng để đóng góp cho “kẻ định phá ngang”. Tuy nhiên, theo  phản ánh của mọi người, có thể đây là một trong những chiêu của các cò để bớt tiền của người cùng tham gia đấu giá lô đất đó.

Trong khi “cò” Hường làm nhiệm vụ gọi tên và ghi số tiền chan, phía trên hội trường đấu giá đất, 2-3 “cò” khác thay nhau gọi xuống hỏi “cò” Hường xem có ai “chan” cao hơn và tên người đăng lý lô đất sẽ đấu tiếp theo. Phía dưới, một bộ phận “cò” ngồi trực tiếp thu tiền, còn những người tham gia đấu giá vây quanh “cò” Hường để hỏi  tiền chan và bao giờ được nhận tiền.

Công việc chủ yếu của các “cò” là nộp nhiều đơn đấu giá, việc còn lại là dạo quanh hội trường kêu gọi những cò khác cũng đã có tên đấu giá, thỏa thuận với nhau mức tiền để cho người thực sự muốn mua lô đất phải bỏ ra cho họ. Khi đạt được thỏa thuận, những “cò” này sẽ nhường cho người kia (người bỏ tiền ra cho “cò”) đấu trúng. Sau phiên đấu giá, các “cò” sẽ nhận được số tiền đã thỏa thuận, chia nhau và chia một phần tiền “chan” cho những người cùng tham gia đấu giá lô đất đó.

Như vậy, để mua lô đất, ngoài khoản tiền người mua bỏ ra để chi cho người cùng đấu thì phải bỏ thêm  khoản tiền để các “cò” giúp. Ví dụ kết quả, lô đất số 13 diện tích 190 m2 được đấu trúng với giá 9.200.000 đồng/m2. Trong khi đó, giá khởi điểm là 9.000.000 đồng/m2. Như vậy, lô 13 được đấu trúng chỉ  với 2 bước giá. Để trúng quyền sử dụng lô đất này, theo thỏa thuận, người muốn “lấy” phải bỏ ra 406 triệu đồng để chi cho những người cùng đấu (lô 13 có 59 người tham gia đấu giá. 58 người còn lại mỗi người được nhận 7 triệu đồng). Tính các loại chi phí thì giá của lô đất ở khoảng 2 tỷ 154 triệu đồng (tính trung bình 11 triệu đồng/m2).

Để “câu” được khách và “lấy” được nhiều tiền, các “cò” có khá nhiều mánh. Khi có người đồng ý “nhờ” và nhiệt tình mua, “cò” sẽ cử người đóng vai người mua tạo ra cơn sốt giả để nâng số tiền “chan” lên càng cao càng tốt. Còn trong phiên đấu giá, nếu đối tượng nào không qua “cò”, các cò  cử người đứng ra đấu đến cùng,  lui, hệ quả là người đấu phải mua lô đất với giá cao. Đã có trường hợp khi giành được quyền sử dụng lô đất nhưng vì giá quá cao người đấu giá đành chịu mất tiền đặt cọc. Vô hình trung, cuộc đấu giá nhanh hay chậm phụ thuộc vào “cò”. Nếu “cò” “dàn” nhanh thì cuộc đấu giá sẽ diễn ra nhanh. Nếu không “dàn” được thì sẽ diễn ra khá lâu vì “cò” đấu giá tới cùng với người không chịu chi. Từng có phiên đấu diễn ra trong hơn một giờ mà vẫn chưa có kết quả. Giá đất cao hay thấp vì thế cũng một phần phụ thuộc vào “cò”.

Trong quy định đấu giá quyền sử dụng đất, nghiêm cấm các hành vi dìm giá trong và ngoài phiên đấu giá. Thế nhưng, phía ngoài phiên đấu giá, các “cò” vẫn hoạt động ngang nhiên trước sự chứng kiến của mọi người và được coi như “chuyện thường ở huyện”. Đã tới lúc các cơ quan chức năng và địa phương tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất cần lưu tâm tới tình trạng này.
                                                                                                                                                        Nguyên Hà