Chiến tranh đã qua đi từ rất lâu rồi nhưng trong tiềm thức của vị chiến binh già ấy, những tháng ngày cùng đồng đội “nếm mật, nằm gai” vẫn còn hừng hực. Có lẽ, cũng chính vì vậy mà ông vẫn ngày đêm miệt mài đóng góp cho y học, cứu giúp cho bệnh nhân nghèo và tuyên chiến với tiêu cực...
 |
| Bác sỹ Hoàng Xuân Đại |
Từ chiến binh... chống muỗi
Sinh ra trong một gia đình nhà nho truyền thống ở Bồng Trung, Vĩnh Tân, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa nhưng cậu trò Hoàng Xuân Đại không theo nghiệp cha ông mà quyết tâm theo học ngành y. Năm 1961, ông thi vào khoa Dược, Trường Y sỹ Nghệ An, nhưng lại bị vào chuyên khoa Xét nghiệm ký sinh trùng và Côn trùng vì lúc bấy giờ khoa ấy thiếu người học, mà dịch bệnh sốt rét thì đang hoành hành dữ dội.
Sau khi học xong trường này, ông Hoàng Xuân Đại được tiếp tục cử đi học ở Trường đào tạo cán bộ y tê Hà Nội, rồi được cử về làm việc tại Viện Sốt rét ký sinh trùng và Côn trùng TƯ. Cũng trong thời kỳ này, ông có may mắn được cùng đoàn chuyên gia Liên Xô đi theo dõi và thực hiện các xét nghiệm về ký sinh trùng toàn miền Bắc, đồng thời giải quyết gensacos bị kết tủa (do Liên Xô tài trợ), qua đó đã giải quyết hàng tấn gensacos bị kết tủa cung cấp cho các tỉnh để phục vụ công tác xét nghiệm ký sinh trùng.
Năm 1965, trước nhu cầu của quân đội, ông được điều động về Viện Nghiên cứu y học quân đội (Học viện Quân sự) chuyên nghiên cứu về sinh hóa cơ thể con người nói chung. Tháng 10/1965, bác được cử đi B và được phân công là Bệnh xá trưởng - Chủ nhiệm quân y Binh trạm 9, Bộ Tư lệnh 559, phụ trách công tác khám chữa bệnh cho hàng ngàn lính (từ pháo binh, công binh, bộ binh, xe tải...).
Thời gian này, bác còn cùng anh em đi lùng sục tìm kiếm cây cỏ làm thuốc và rau ăn cho bộ đội. Bác kể, có lần trên đường leo núi tìm cây thuốc bác bị trượt chân suýt ngã xuống vực; rồi nhiều lần bị sức ép của bom, đạn kẻ thù nhưng “Tôi không sợ, đúng hơn là chưa bao giờ biết sợ!”. “Lúc bấy giờ tôi chỉ nghĩ đơn giản là chết vì Tổ quốc, chứ không dám nghĩ có ngày được ra Bắc” - ông tâm sự.
Chính vì nghĩ thế, xác định thế nên có những trận đánh giáp lá cà rất ác liệt, bộ đội ta bị thương la liệt, ông không nề hà tìm cách cứu chữa một cách nhanh nhất và hiệu quả nhất; thậm chí có lúc ông vực dậy cả một tiểu đoàn bị bệnh sốt rét, đảm bảo sức khỏe cho anh em tham gia chiến đấu, đóng góp rất lớn vào cuộc chiến đấu bảo vệ tổ quốc của dân tộc ta. Thậm chí, ông còn thật thà chia sẻ, nhiều lần, để bắt được muỗi nghiên cứu, bác đã phải lấy chân mình ra làm mồi nhử muỗi. Một vài lần “trót dại” ấy bác đã bị những cơn sốt rét hành hạ hàng tuần trời, nhưng “đã làm khoa học thì phải… dũng cảm!” - ông cười hóm hỉnh.
Đến tuyên chiến với tiêu cực
Không chỉ dũng cảm, tích cực với công việc, bác sỹ Đại còn là một người rất ngay thẳng. Bản lĩnh của một anh Bộ đội Cụ Hồ cũng giúp bác sỹ Đại dám đứng lên là người đại diện, bảo vệ cho người dân, đặc biệt là người bệnh nghèo.
Với ông Đại, kẻ thù lớn nhất hiện nay của người bệnh nghèo chính là nạn phong bì bệnh viện. Đó cũng là nguyên nhân làm cho y đức của người thầy thuốc bị sụt giảm một cách nghiêm trọng. Ông cho biết, ông rất buồn vì điều này. Ngoài ra, ông cũng rất “sốc” trước sự gia tăng chóng mặt của viện phí... Người hứng chịu nhiều nhất trước các vấn nạn này chính là người bệnh nghèo. Bởi vậy, hầu như trên rất nhiều diễn đàn bàn về vấn đề này đều đăng tải ý kiến của ông trên tinh thần bảo vệ người dân, bảo vệ những người thầy thuốc chân chính.
Bên cạnh đó, bác còn viết những bài báo bàn về các vấn đề trên để đăng tải trên các báo. Có những bài viết của bác được đăng, nhưng có những bài “nói mạnh” về tiêu cực quá bị bóc gỡ không thương tiếc, nhưng bác vẫn cứ viết với hy vọng, sẽ làm thay đổi ít nhiều tư tưởng của cơ quan quản lý về vấn đề này, giúp đỡ ít nhiều cho người dân vốn “thấp cổ, bé họng”...
Cũng với mục đích giúp đỡ bà con nghèo, sau khi về hưu bác sỹ Đại xung phong vào đội quân khám và giám định thương tật cho người dân bị ảnh hưởng chất độc da cam. Trong 2 năm (1996-1997) bác và các đồng nghiệp của mình đã giúp cho hàng ngàn trường hợp người dân Hà Nội được hưởng chế độ chính sách.
Không chỉ thế, với mong muốn giúp đỡ họ, bác còn lên mạng tra cứu thông tin, tìm hiểu thực tế viết bài để đề nghị phía Mỹ bồi thường cho những nạn nhân Việt Nam. Và ngày ngày, với chiếc máy tính cũ kỹ của mình, bác lại ngày đêm cặm cụi cho ra những bài báo tư vấn, giải đáp sức khỏe để đăng tải trên khắp các mặt báo: Sức khỏe Đời sống, Gia đình Xã hội, Lao Động, Pháp luật Việt Nam, Dân Trí..., không phải “vì nhuận bút”, cũng không “vì muốn nổi tiếng” mà là “để phổ biến kiến thức cho người dân để họ biết cách phòng bệnh và bảo vệ bản thân mình”.
Lâm Quỳnh
