Xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng ở khu dân cư cho các thôn, buôn (nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng DTTS) là một nhu cầu rất cần. Tuy nhiên, có một chuyện “lạ” là ở thôn Duệ (xã Đinh lạc, huyện Di Linh) nhà sinh hoạt cộng đồng đã được Nhà nước cấp kinh phí xây dựng xong, nhưng chậm được bàn giao! Vì sao?
Xuất phát nhu cầu của địa phương, thôn Duệ (một thôn đồng bào DTTS gốc Tây Nguyên) đã được UBND tỉnh Lâm Đồng và UBND huyện Di Linh chấp thuận chủ trương và cấp kinh phí xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng (hội trường thôn) tại vị trí thuộc thửa đất số 239, tờ bản đồ số 54D (xã Đinh Lạc) trên diện tích khuôn viên rộng 744m2. Kinh phí đầu tư xây dựng công trình là 240 triệu đồng (trong đó, kinh phí của ngân sách tỉnh cấp 195 triệu và kinh phí đối ứng của địa phương là 45 triệu đồng). Đó là chưa kể “Vận động nhân dân trong thôn đóng góp 60 triệu đồng mua 744m2 đất để xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng” - Anh K’Bréo, Trưởng thôn Duệ, cho biết thêm.
Công trình này được UBND huyện Di Linh giao cho UBND xã Đinh Lạc làm chủ đầu tư và “chỉ định thầu”. Đơn vị được chỉ định thầu, nhận trách nhiệm thi công xây dựng là Doanh nghiệp tư nhân Xây dựng Trường Mai (xã Đinh Lạc). Công trình được khởi công xây dựng và hoàn thành trong quí I năm 2010. Tuy nhiên, có một “nghịch lý” phát sinh là nhà sinh hoạt cộng đồng thôn Duệ đã xây, chủ đầu tư cùng với đơn vị thi công tiến hành bàn giao cho thôn sử dụng, nhưng Ban nhân dân thôn Duệ lại “kiên quyết” không nhận, nếu chưa giải quyết những thắc mắc của bà con một cách thỏa đáng!
Theo anh Trần Nhật Dương - Bí thư Chi bộ và anh K’Bréo - Trưởng thôn Duệ, cho biết là do có nhiều lý do, nhưng chúng tôi chỉ đơn cử: Việc xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng đã thiếu dân chủ, không công khai cho cán bộ và nhân dân trong thôn biết để cùng có trách nhiệm tham gia giám sát quá trình thi công; công trình không đảm bảo chất lượng, khi mới hoàn thành chưa bàn giao nhưng nền và tường có hiện tượng rạn nứt; mặt bằng xây dựng khá bằng phẳng, độ dốc không đáng kể, thế mà trong phần chiết tính khối lượng “khống” là đã thi công đào đắp, san ủi nền và vận chuyển 6.922m3 đất đem đổ nơi khác, cách hơn cây số (!). Mặt khác, theo thiết kế, móng xây bằng đá chẻ, nhưng đơn vị thi công sử dụng bằng đá cũ; tường xây gạch 4 lổ, nhưng lại xây bằng gạch 6 lổ; nền nhà bằng bê tông đá 4x6, nhưng thi công không đúng “mác”, không đủ độ dày… Ngoài ra, theo Quyết định số 1066/ QĐ - UBND ngày 5/4/2007 của UBND tỉnh Lâm Đồng “Về việc phê duyệt đề án xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng thôn, buôn vùng đồng bào DTTS giai đoạn 2007 - 2011” thì thôn Duệ (có 192 hộ) được xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng với diện tích “chuẩn” là 150m2, kinh phí 240 triệu đồng. Nhưng thực tế nhà sinh hoạt cộng đồng này chỉ xây dựng với diện tích 102,4m2 mà thôi!
Từ những lý do đó, Ban nhân dân thôn Duệ và già làng đã nhiều lần kiến nghị và đã làm đơn đề nghị các cấp, ngành liên quan kiểm tra, giải quyết sáng tỏ những vấn đề nêu trên và trả lời cho dân biết trước khi nhận bàn giao. Theo văn bản Kết luận thanh tra số 45/ KL-TTr ngày 27/4/2010 của Thanh tra huyện Di Linh thì những vấn đề và những lý do mà Ban nhân dân thôn Duệ chưa nhận bàn giao nhà sinh hoạt cộng đồng là có cơ sở. Tuy nhiên, một vấn đề đặt ra là về diện tích xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng: Với kinh phí được cấp 240 triệu đồng để xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng rộng 150m2 chỉ phù hợp với giá cả vật liệu và các khoản chi phí khác tại thời điểm năm 2008, đến thời điểm đầu năm nay, do giá cả tăng, với kinh phí 240 triệu đồng thì không thể đủ để xây dựng diện tích 150m2 nên chủ đầu tư (là UBND xã Đinh Lạc) đã thuê đơn vị tư vấn lập báo cáo kinh tế kỹ thuật, thiết kế, dự toán và ngày 3/12/2009, UBND huyện Di Linh đã ra Quyết định số 3485/QĐ-UBND “về việc phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật công trình nhà sinh hoạt cộng đồng thôn Duệ” chỉ với diện tích xây dựng 102,4 m2 !
Đã hơn 6 tháng trôi qua, nhà sinh hoạt cộng đồng thôn Duệ (xã Đinh Lạc) vẫn cửa đóng then cài, chưa được đưa vào sử dụng, cho dù mới đây Ban nhân dân thôn Duệ “tạm” nhận bàn giao để công trình được “quyết toán” và vẫn đang “chờ” việc xử lý một cách thỏa mãn những thắc mắc nói trên rồi mới đưa vào sử dụng. Thiết nghĩ, từ việc xây nhà sinh hoạt cộng đồng thôn Duệ có một bài học cần rút kinh nghiệm: Với kinh phí 240 triệu đồng không đủ để xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng 150m2 , thì tại sao UBND xã Đinh Lạc không huy động thêm sức dân đóng góp. Bởi lẽ, theo Quyết định số 1066/QĐ-UBND ngày 5/4/2007 của UBND tỉnh Lâm Đồng ghi rất rõ: “Nguồn vốn: Huy động nguồn lực từ ngân sách Nhà nước Trung ương, tỉnh và cấp huyện; vốn nhân dân đóng góp; lồng ghép các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn; tài trợ của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân…”. Có như thế, diện tích nhà sinh hoạt cộng đồng thôn Duệ mới đủ “chuẩn”.
Xuân Long
