Chuyện ngược dòng của hiệp sỹ chống sốc

Ta yêu nhau từ Buôn Ma Thuột…

Bên chén trà sóng sánh, anh Tấn nhớ về một thời trẻ trai ngang dọc: “Anh tìm đến ma túy từ những năm 90, lúc đấy anh nghỉ học đi làm vàng. Nói thật ra ngày ấy ở trên bãi, nếu mình là người đi làm thuê thì suốt ngày làm ở trong hang, cứ phải nằm bàn đèn hút thuốc phiện thì mới ra dáng “bưởng”, đại ca, là bậc đàn anh đàn chị…”.

Lớn lên trong gia đình nghèo với 7 anh chị em, anh Tấn sớm vào đời theo bạn bè đi làm ăn. Năm 1991 được vàng, chàng thanh niên 25 tuổi về xuôi mua xe Dream, rồi xe Win. Anh kể lúc bấy giờ như thế là “hoành tráng” lắm, nào có nghĩ đến chuyện tậu nhà, tậu trâu, ổn định nhà cửa. Rồi gió đổi chiều, ròng rã  2-3 năm, nuôi hơn 80 quân trên bãi mà không được vàng, anh Tấn phải bán hết xe cộ. Làm được nhanh, “bay” cũng nhanh, bỗng chốc cuộc đời Tấn lại quay về hai bàn tay trắng.

Đận ấy, vì muốn cậu con út tu chí, bố mẹ xin cho anh vào làm lái xe tại một công ty ở Hà Nội nhưng ngựa quen đường cũ, anh bị cơ quan phát hiện sử dụng ma túy và thất nghiệp. Và rồi, anh Tấn tìm về cuộc sống trên bờ bãi và tiếp tục những tháng ngày chìm đắm trong làn khói trắng. 

Nhiều lần vào, rồi lại ra trung tâm cai nghiện mà vẫn không dứt bỏ được ma túy, Tấn rong ruổi chạy xe Nam Bắc rồi chuyển vào Tây Nguyên làm ăn, cũng để tạm xa “bão trắng” ngoài Bắc. Vào trong Đắk Lắk, anh thuê một quán nhỏ ở Buôn Ma Thuột, lúc thì cắt tóc, lúc đi lái máy cày thuê, sửa xe máy, xe đạp, và nhận công trình xây. Thế rồi giữa núi rừng Tây Nguyên nắng gió ấy, anh đã gặp tình yêu của đời mình. 

Buổi đầu, anh chỉ ngồi một góc nhìn trộm chị. Ngày ấy khó khăn, anh làm đủ nghề, đi buôn cả phân bò, mong sao kiếm được tiền để rủ người yêu đi chơi. “Lúc ấy cách xa nhau lắm, cả trăm cây số. Hôm đi làm rẫy ở nhà bác xuống, anh lén xem số giày của chị. Nghĩ thầm người yêu hơi thấp, mình chọn đôi giày cao cao một tí. Lúc đấy cũng khó khăn lắm, cả tuần sau mới có tiền. Nhớ số giày, mình lên Buôn Ma Thuột, tìm bằng được đôi giày cảm thấy ưng ý, mua về tặng chị”. Chị Đinh Thị Lê, vợ anh Tấn cũng không giấu nổi hạnh phúc khi nhớ về kỷ niệm xưa: “Ngày xưa đi làm, mình toàn đi chân đất thôi, bây giờ nhìn chân là đã biết rồi, chân rất là xấu…”. 

Món quà giản dị và tấm chân tình ấy đã làm rung động trái tim của cô gái hiền hậu. Hoàn cảnh éo le từ tấm bé khiến chị thấu hiểu thiện lương cùng tình cảm chân thành mà người đàn ông từng trải này dành cho mình. Bỏ qua mọi e ngại về một người chồng nghiện, chị quyết định về chung một nhà với anh.

 “Thực ra cuộc sống mình từ bé đã rất là khổ…  Nhiều khi mình nghĩ ví dụ mình lấy một người chồng có bờ vai vững chắc thì yên tâm hơn. Thế nhưng, mình tin anh Tấn chỉ là không may mắn sinh ra trong vòng xoáy vướng vào ma túy, chứ chị biết anh ấy là một con người rất là tốt”…

Anh Tấn trong  1 ca cứu sốc thành công

Hơn một lần đi qua bóng đêm

Những tưởng mái ấm gia đình sẽ khiến anh đoạn tuyệt với ma túy nhưng lại một lần nữa, anh phải vào trung tâm cai nghiện 18 tháng khi vợ mang bụng bầu bảy tháng. 

Kể về quãng thời gian đơn độc ấy, chị Lê nghẹn ngào nhớ lại ngày bụng mang dạ chửa, lặn lộn vào Nam sinh con rồi một mình nuôi con. Khi ấy, bà nội mới mất, ông nội già yếu, ngoài Bắc không người thân, không công ăn việc làm ổn định. “Chị nhớ hồi đó rửa xe, mùa đông, cứ để con đứng ở bậc cửa. Có lúc khách rửa xe đến 2-3 khách liên tục, con khóc, cứ giơ tay đòi bế… Lúc ấy chưa biết nói mà, nước mắt, rồi bong bóng mũi cứ phập phồng, mẹ lại không bế được, rồi tự nín. Có hôm lại rải cho cái chiếu, con vừa ngồi vừa ngủ....”.

Khi con một tuổi, anh Tấn được về nhà. Tất cả mong chờ của người cha hụt hẫng và tủi buồn khi cậu con chưa một lần gặp mặt, nhất quyết không theo. Những ngày ấy, quầy quán vắng leo lét, gạo ăn có bữa còn thiếu, con trai bị suy dinh dưỡng độ 3. Chưa bao giờ cuộc đời lại khó nhọc với vợ chồng anh đến thế.

Và rồi, chị Lê vẫn còn nhớ như in năm 2013, ngày anh Tấn nhận được cuộc gọi từ xã, báo tin anh được bắt đầu uống methadone. “Nhớ hôm đấy, đang rửa xe ngoài kia, anh Tấn nghe được cuộc điện, anh ấy sướng quá, vừa nhảy vừa reo lên bảo chuẩn bị được đi uống methadone rồi.”

Có thuốc đều, sức khỏe dần ổn định, anh Tấn tu chí làm ăn. Ngày ngày, anh đi khắp các quán nước mía, xin ngọn mía về trồng trên mảnh đất đi mượn của hội cựu chiến binh xóm. Thời gian đó, anh cũng hỗ trợ Trung tâm y tế huyện trong các hoạt động cộng đồng. Sau đó, anh thành lập CLB tự lực hỗ trợ người sử dụng ma tuý, cùng các anh em đi gắp bơm kim tiêm ở các điểm nóng tại địa phương và tiếp cận, tư vấn về lợi ích của methadone. 

Anh Tấn kể rằng, khoảng năm 2015, ở địa phương anh rất nhiều người sốc ma túy, khi chỉ trong nửa năm, bãi tha ma đã có thêm mười mấy vòng hoa trắng chết vì sốc. Tham gia buổi tập huấn cứu sốc do Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phát triển Cộng đồng (SCDI) tổ chức, anh về địa phương, kết nối những anh em tin cậy, thành lập nhóm cứu sốc gồm 6 thành viên. Tấn để lại số điện thoại và tờ rơi tới tất cả công an xóm, xã, trạm y tế thôn và những người sử dụng ma túy để khi có trường hợp sốc thuốc, họ có thể gọi ngay cho anh.

 Và rồi cứu sốc 24/24, bất kể nắng mưa, sớm tối, có chuông điện thoại, là anh lại lên đường. Mỗi lần cứu sốc thành công, là một lần anh và các đồng đội thở phào nhẹ nhõm và có thêm động lực cho công việc “vác tù và hàng tổng” này: “Cái lần đầu tiên đi cứu sốc, anh run lắm. Rồi thấy  mặt mũi bệnh nhân nhìn sợ lắm, nhìn tái xám, lúc ấy anh cũng chưa có kinh nghiệm đâu. Anh sờ mạch, sờ nhịp tim, chẳng thấy gì, anh bảo hay là chết rồi. Lúc bệnh nhân tỉnh anh cảm thấy sướng lắm, anh reo lên bảo “Thôi tỉnh rồi, sống rồi, sống rồi”!

Rồi không tránh khỏi những lần làm ơn nhưng mắc oán. Khi nạn nhân tỉnh dậy, vu cho anh lấy đồ đạc, hay quát mắng, có khi anh còn phải bỏ tiền túi để họ bắt xe ôm về. Rồi có cả những lần cứu sốc cười ra nước mắt. Anh nhớ lại kỷ niệm khi nạn nhân tỉnh dậy, lên cơn thèm nhớ và tìm thuốc. Thấy gói thuốc bên người nạn nhân, anh đã vội giấu. Thế rồi cả chiều hôm ấy, anh đưa người bạn mới quen đi chơi lòng vòng, đến cả khu vui chơi trẻ em để khuây khỏa cơn thèm nhớ. Đến khi thực sự yên tâm, anh Tấn mới đưa anh bạn về tận nhà gặp gia đình.

Và sức mạnh cho anh Tấn cũng như những thành viên trong nhóm không quản ngại gian khó cứu sốc, đôi khi chỉ là cái bắt tay của người mẹ già, là giọt nước mắt của người vợ khi chồng mình còn sống, là lời cảm ơn và lời hứa tu chí làm lại cuộc đời của những người vừa cận kề cái chết…

Anh Tấn và vợ

“Mỗi lần đi bên vợ, mình đều tự hào”

Nhìn lại chặng đường đời đã qua, anh Tấn càng thấm thía hơn những câu nói trong di chúc bố để lại “Con nên chịu khó học. Nhà mình chỉ có giấy bút, đèn sách thì con mới thành người”. Từng là “người trong cuộc”, hơn ai hết anh thấu hiểu nỗi lòng và sự mặc cảm của những người nghiện ma túy: “Anh đã trải qua, anh biết. Ma túy như là một con ma. Lúc anh nhìn vợ con anh khổ, anh chỉ muốn bỏ ma túy để cuộc sống của vợ con đầy đủ hơn. Thế nhưng không làm thế nào để bỏ được. Cứ đến lúc vật lên là lại phải mò đi chơi thuốc…”.

Còn nhớ cái ngày vợ bảo anh xuống xã để đăng ký giấy khai sinh cho con, anh đi những hai lần, mà lần nào cũng chỉ dám đến chỗ công an rồi quay về. Vì sợ vào trong, rồi người ta hỏi han mình sử dụng ma túy hay tác phong mình ăn mặc… Những người như anh hồi đó thực sự thấy xấu hổ và mất tự tin. 

“Trước kia, khi nghiện, có khi ngủ đến 9-10h sáng, dậy chỉ nghĩ đến đi quay thuốc. Giờ nhiều bạn chịu khó, người đi hái chè, sửa sang nhà cửa, vợ con nhìn tươi tắn hơn hẳn. Nói thật trước kia, nhìn vợ của nhiều bạn rất khổ. Anh cũng từng như thế, lúc bí lên là bán hết, nhưng bây giờ nhìn lại, nhiều người uống methadone, mùa hè nóng bức lắp được cái điều hòa, rồi mua được quạt, đài, điện, cuộc sống của họ đã tốt lên rất nhiều”.

 “Người ta rất là quý mình, đấy là điều mình rất vui. Đến bây giờ nhiều khi không nói với vợ đâu, nhưng mỗi lần đưa vợ đi chơi cùng, mình đều thấy rất tự hào”. Bởi lẽ, để gây dựng niềm tin với một “con nghiện” đã từng là một khó khăn rất lớn khi anh bắt đầu những hoạt động cộng đồng. Và rồi anh đã xứng đáng với tất cả những vất vả và hy sinh, niềm tin mà người vợ chịu thương chịu khó ấy dành cho anh.  

Anh Tấn và con trai

Anh Tấn đặt tên con trai là Trung Hiếu, mong con sau này lớn lên hiếu thảo, không bỏ cuộc trước những thử thách và can đảm ngược dòng, sống một cuộc đời tử tế và trọn vẹn nghĩa tình.“Bây giờ anh lại có suy nghĩ là cuộc đời thằng đàn ông mà được vất vả vì vợ, vì con, đấy là một điều rất mãn nguyện”…

Với anh, hạnh phúc tràn đầy là những bữa cơm tối bên gia đình ấm áp, cười vui. Là sự yêu quý của bà con, là niềm tự hào của người vợ tần tảo, của bọn trẻ về cha mình… Đi qua bóng tối, hơn ai hết, anh thấm thía những bến bờ hạnh phúc  chính là những thương yêu giản dị, là lối đi ngay dưới chân mình…