Trực tiếp kiểm đếm nhưng sau 6 năm mới biết… sẽ được đền bù (!?)
Diện tích đất nhà bà Huyền (thôn Nậm Kha, xã Nậm Lúc, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai) bị thu hồi lên đến hơn 2ha, chủ yếu là đất trồng cây lâu năm. Số diện tích đất này được chồng bà Huyền (ông Trần Văn Bạo) nhận chuyển nhượng từ 3 hộ gia đình trong xã, đều có giấy viết tay. Nhưng trong khi chỉ sau kiểm đếm khoảng 1 năm, các hộ gia đình khác đã nhận đền bù thì nhà bà Huyền, đến tận bây giờ vẫn chưa nhận được đồng nào.
Mang câu chuyện lạ lùng này đến gặp Phòng TN&MT huyện Bắc Hà, ông Nguyễn Tài Nghệ, Phó phòng cho biết, khi nhận hồ sơ bồi thường đất đai của nhà bà Huyền, Phòng “phát hiện” ra nhiều sai phạm trong việc mua bán, chuyển nhượng đất nên dừng chi trả….
Dừng chi trả nhưng UBND huyện Bắc Hà cũng không có bất kỳ một văn bản hay thông báo nào cho bà Huyền. Còn bà Huyền vẫn trong tình trạng bị sốc khi 2 người thân trong gia đình lần lượt mất đi nên không nhớ đến chuyện đền bù. Đến năm 2014, Trần Văn Duy, con trai của bà Huyền đã có đầy đủ hồ sơ về bồi thường đất của nhà mình, mới làm đơn khiếu nại đến các cơ quan chức năng.
Câu chuyện đền bù GPMB trở nên phức tạp từ thời điểm này… Bởi, trong hồ sơ Phòng TN&MT huyện gửi cho chúng tôi xuất hiện Đơn đề nghị viết ngày 3/7/2015 của ông Ma Seo Hồ (1 trong 3 người nhượng lại đất cho nhà ông Bạo). Theo đơn, ông Hồ viết, ngày 25/6/2015 ông được cán bộ Phòng TN&MT huyện Bắc Hà cho biết đất của nhà ông được đền bù tiền do làm thủy điện. Do đó, ông đề nghị, nếu tiến hành chi trả thì sẽ chi trả cho nhà ông và 2 hộ khác (cùng nhượng lại đất cho ông Bạo).
Nội dung đơn này rất kỳ lạ. Bởi, thứ nhất, trong ngày Hội đồng GPMB tiến hành kiểm đếm (cuối năm 2009), ông Hồ là trưởng thôn, trực tiếp chứng kiến kiểm đếm, ông không thể không biết diện tích đất bị thu hồi sẽ được bồi thường. Thứ hai, trong Quyết định phê duyệt chi trả bồi thường lần 2, ngày 03/3/2011, gia đình ông Hồ cũng có tên với số tiền hơn 9 triệu đồng cho 1.680m2 đất rừng. Không thể có chuyện, đến ngày 25/6/2015, khi được cán bộ Phòng TN&MT giải thích, ông Hồ mới biết đất mình bị thu hồi được đền tiền.
Thêm nữa, ngày 01/12/2014, sau khi ông Bạo mất, Duy đã gặp gỡ những hộ gia đình đã nhượng đất cho bố mình, đề nghị viết lại một văn bản, thể hiện họ đã nhượng lại đất cho Duy và không có bất kỳ thắc mắc gì. Vậy tại sao lại xuất hiện lá đơn đề nghị kỳ lạ do ông Hồ viết ở trên?
Tại sao Hội đồng GPMB, Phòng TN&MT huyện không giải thích rõ cho các hộ dân đã nhượng đất cho gia đình bà Huyền ở ngay thời điểm mới kê khai, kiểm đếm, mà chờ đến khi có Đơn khiếu nại từ gia đình bà Huyền, cán bộ Phòng TN&MT huyện mới giải thích cho người dân?
Giảm diện tích đất thu hồi cho dự án để… giải quyết tranh chấp
Kỳ lạ hơn, chỉ căn cứ vào đơn đề nghị nói trên cùng một văn bản thông báo hoàn trả lại đất cho hộ dân không thuộc khu vực ngập nước lòng hồ của chủ đầu tư Dự án Thủy điện Nậm Lúc, UBND huyện Bắc Hà đã ra quyết định điều chỉnh giảm một phần diện tích đất đã thu hồi, với lý do “giải quyết tranh chấp”.
Chưa hết, tại sao chủ đầu tư lại đề nghị điều chỉnh giảm thu hồi toàn bộ diện tích đất nhà bà Huyền với lý do không thuộc phần lòng hồ ngập nước trong khi đất của nhà bà Huyền gần mực nước hơn các hộ đã nhận đủ tiền đền bù? Lạ nữa, tổng diện tích đất của nhà bà Huyền nằm rải rác ở 3 khu vực khác nhau nhưng chủ đầu tư và UBND huyện lại chỉ hoàn trả duy nhất phần diện tích đất nhà bà Huyền. Liệu có điều gì khuất tất ở đây không?
Thêm nữa, trong khi gia đình nhà bà Huyền liên tục gửi đơn thư khiếu nại về việc chưa đền bù cho phần đất bị thu hồi thì UBND huyện lại ra một quyết định rất không liên quan. Cụ thể, Quyết định số 1009 ngày 26/10/2017 ghi rõ, UBND huyện Bắc Hà không công nhận việc chuyển, cho thuê, cho mượn đất… liên quan đến diện tích đất tranh chấp giữa gia đình bà Huyền và 3 hộ gia đình tại thôn Bản Vàng; yêu cầu bà Huyền phải trả lại đất cho 3 gia đình?
Việc ra quyết định này có đúng theo quy định pháp luật và thuộc thẩm quyền của UBND huyện Bắc Hà? UBND huyện căn cứ vào quy định nào để ra quyết định này bởi, theo Điều 203 Luật Đất đai 2013 quy định, khi tranh chấp đất đai, đương sự có thể nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại UBND cấp có thẩm quyền hoặc khởi kiện tại TAND có thẩm quyền.
Nhưng trong trường hợp này, 3 hộ gia đình đã nhượng lại đất cho ông Bạo không có đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất. Nếu chỉ căn cứ vào một tờ đơn đề nghị (với nhiều điều khó hiểu như đã đề cập ở phần trên), UBND huyện Bắc Hà đã biến một vụ việc về khiếu nại đền bù GPMB thành một vụ việc giải quyết tranh chấp có đúng quy định của pháp luật không?
Chúng tôi hy vọng những câu hỏi này sẽ được UBND tỉnh Lào Cai giải quyết, làm rõ khi mới đây UBND tỉnh đã có văn bản giao các cơ quan chức năng của tỉnh xem xét đơn thư của gia đình bà Huyền.
Báo PLVN sẽ tiếp tục thông tin.
