Trả lời câu hỏi của báo chí tại cuộc họp công bố báo cáo “Một Đông Á phục hưng: Điều hướng trong một thế giới đang thay đổi”, ông Sudhir Shetty cho rằng, trong tình hình căng thẳng thương mại hiện nay, Đông Á và Việt Nam sẽ được hưởng lợi. Theo đó, ông Shetty nhận định có rất nhiều cơ hội và khả năng khi nhìn vào cơ cấu các mặt hàng xuất khẩu và tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam.
“Khi công nghệ phát triển, hàm lượng dịch vụ ngày càng quan trọng. Ví dụ với chiếc điện thoại di động, giá trị không chỉ ở riêng chiếc điện thoại mà còn là những dịch vụ được lồng ghép vào điện thoại, xoay quanh nó. Điều này có nghĩa là Việt Nam và các nước trong khu vực cần có tiến triển trong việc mở cửa lĩnh vực dịch vụ, thương mại”, ông nói.
Theo vị chuyên gia WB, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung tạo ra những cơ hội ngắn hạn cho những quốc gia như Việt Nam khi có sự chuyển dịch thương mại từ Trung Quốc sang Việt Nam. Tuy nhiên, trong trung hạn, khi thương mại toàn cầu, thương mại của Trung Quốc suy giảm, khả năng những bất định nổi lên trong khu vực, Việt Nam cần làm mọi cách để nâng cao năng lực, giải quyết nguy cơ về kinh tế để hội nhập toàn cầu và khu vực.
Ông Shetty cho rằng, điều quan trọng là trong vài năm tới, Việt Nam cần hết sức tận dụng các hiệp định thương mại như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA).
“Ta phải nhìn vào rào cản tăng trưởng của Việt Nam, nhìn vào sự bất cân đối giữa khu vực tư nhân trong nước và khu vực doanh nghiệp nhà nước để có những điều chỉnh. Chính phủ Việt Nam đã cố gắng tạo sân chơi công bằng nhưng vẫn cần tiếp tục và đẩy mạnh hơn nữa, đặc biệt là vấn đề tiếp cận đất đai và vốn. Bên cạnh đó, cần nỗ lực kết nối nhiều hơn nữa giữa doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp tư nhân trong nước”, ông lưu ý.
Theo báo cáo, Đông Á hiện có cả các quốc gia thu nhập cao và thu nhập trung bình, đóng góp gần 1/3 GDP toàn cầu. Hơn 90% dân số Đông Á hiện sống tại 10 quốc gia có thu nhập trung bình – Campuchia, Lào, Malaysia, Mông Cổ, Myanmar, Philippines, Thái Lan và Việt Nam. WB dự báo rất nhiều nước trong số này có thể trở thành nước thu nhập cao trong một hoặc hai thế hệ nữa.
Tuy nhiên, WB cho rằng, khu vực Đông Á sẽ khó giữ được mức độ phát triển như hiện nay trong tương lai. Mô hình phát triển mang tên “Phép màu Đông Á” sẽ phải điều chỉnh để thích ứng với việc công nghệ thay đổi, sự chững lại của tăng trưởng thương mại và sự thay đổi bối cảnh quốc gia, nếu muốn giữ vững mức phát triển như hiện nay.
“Trong vòng 25 năm qua, khu vực Đông Á nổi lên là khu vực phát triển thành công nhất. GDP của khu vực này tăng gấp 3 lần kể từ năm 2000 và giúp hàng trăm triệu người thoát nghèo. Bên cạnh những thành tựu nổi bật này, khoảng cách về năng suất lao động, vốn nhân lực và mức sống của các quốc gia trong khu vực này vẫn cách khá xa so với các quốc gia có thu nhập cao. Nghiên cứu này chỉ ra bài học thành công của giai đoạn trước chưa chắc còn phù hợp trong giai đoạn tiếp theo, khi các quốc gia trong khu vực hướng tới sự chuyển đổi từ quốc gia có thu nhập trung bình sang quốc gia có thu nhập cao”, bà Victoria Kwakwa – Phó Chủ tịch WB khu vực Đông Á – Thái Bình Dương – cho biết.
Trước đó, ông Eric Sidgwick – Giám đốc quốc gia của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam – cũng cho rằng, trước mắt Việt Nam có lợi từ căng thẳng thương mại Mỹ - Trung vì nếu Mỹ không nhập khẩu trực tiếp từ Trung Quốc thì có thể họ sẽ nhập khẩu từ các thị trường khác, trong đó có Việt Nam. “Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải thận trọng với suy đoán này vì có nguy cơ hàng hóa Trung Quốc sẽ mượn đường Việt Nam để xuất khẩu sang Mỹ”, ông nói.
Ngoài ra, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung khiến thương mại toàn cầu giảm và vì Việt Nam đã hội nhập rất sâu vào nền kinh tế thế giới nên Việt Nam cũng dễ bị tổn thương hơn. Để đối phó với tình hình, Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam cho rằng Việt Nam cần tiếp tục duy trì cải thiện môi trường kinh doanh, cải thiện cơ sở hạ tầng, cải thiện các phần mềm được sử dụng cho cơ sở hạ tầng của mình.
