Nghịch cảnh đón chào năm mới như thế cho thấy ba điều. Thứ nhất, dịch bệnh - một năm sau khi bùng phát và lây lan ra thế giới - vẫn cương tỏa rất chặt thế giới và vẫn nhấn chìm rất nhiều nơi vào thời điểm năm cũ giao thoa với năm mới.
Thứ hai, các nơi trên thế giới thành công và thất bại rất khác nhau trong công cuộc ứng phó dịch bệnh. Nhiều nơi đã thành công với việc kiểm soát và chế ngự dịch bệnh trong khi nhiều nơi khác vẫn thành ít bại nhiều trong chuyện này. Thực tế này cho thấy con người trên thế giới có thể kiểm soát và chế ngự được dịch bệnh ngay cả khi chưa có được vaccine thích hợp phòng ngừa hiệu quả dịch bệnh.
Nói theo cách khác, thành công hay thất bại trong việc ứng phó dịch bệnh nằm ở phía con người chứ không phải dịch bệnh này về bản chất không thể bị kiểm soát và đẩy lùi. Điều này nghe thì đơn giản vậy, nhưng nó ảnh hưởng trực tiếp tới thể diện quốc gia và vị thế, uy tín quốc tế của các nơi.
Thứ ba là dịch bệnh sau khi bao phủ toàn thế giới trong năm cũ sẽ còn ám ảnh toàn thế giới trong năm mới. Bước vào năm mới 2021, mọi nơi trên thế giới đều thấm thía cái giá rất đắt đã phải trả cho việc đối phó với thách thức từ dịch bệnh trong năm cũ và đều quyết tâm phải tiếp tục kiểm soát và kiềm chế dịch bệnh.
Đề cập như thế để thấy dịch bệnh trong năm mới 2021 vẫn tiếp tục là nhân tố tác động tiêu cực và đe dọa đồng thời cả thế giới, nó là một chuyện cũ trong năm mới. Mặt khác, năm 2021 rồi đây có khác biệt được cơ bản hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhưng trước hết phụ thuộc vào việc trên bình diện toàn thế giới có thật sự kiểm soát và kiềm chế được dịch bệnh hay không.
Năm mới 2021 kế thừa hàng loạt vấn đề dang dở từ lâu nay của thế giới về chính trị an ninh, phát triển kinh tế xã hội, tranh chấp và xung khắc thương mại song phương, toàn cầu hóa và tự do hóa thương mại, hội nhập quốc tế và chủ nghĩa bảo hộ, chiến tranh và xung đột vũ trang khu vực... Thực trạng mới do dịch bệnh đưa lại trên thế giới và nhu cầu cấp thiết ở mọi nơi phải dành ưu tiên chính sách cao nhất cho việc đối phó dịch bệnh khiến cho việc giải quyết những vấn đề nói trên không được ưu tiên và thúc đẩy. Thế giới vì thế vẫn ở trong tình trạng tiềm ẩn đầy bất an và bất ổn, xung khắc bạo lực và tranh chấp lợi ích ở nhiều khu vực cũng như giữa nhiều đối tác với nhau. Những chuyện cũ này rồi đây có được giải quyết trong năm mới hay không phụ thuộc rất quyết định ở triển vọng các bên liên quan ứng phó thành công hay thất bại như thế nào dịch bệnh.
Sự thay đổi Tổng thống ở nước Mỹ, từ ông Donald Trump sang ông Joe Biden chắc chắn sẽ đưa lại những thay đổi rất mạnh mẽ và cơ bản trong năm mới so với năm cũ ở nước Mỹ, trong quan hệ của Mỹ với các đối tác bên ngoài và qua đó tới cả thế giới nói chung. Ông Biden tuyên bố sẽ lật ngược nhiều quyết sách cầm quyền của ông Trump và đưa nước Mỹ trở lại với thế giới.
Nếu ông Biden thực hiện những tuyên cáo này thì năm 2021 sẽ là năm khởi đầu cho thời kỳ mới ở nước Mỹ và cho quan hệ cũng như vai trò của nước này đối với thế giới bên ngoài. Trên phương diện này, đáng chú ý nhất là triển vọng mối quan hệ của Mỹ với Nga và Trung Quốc mà có thể dự liệu thấy chuyện cũ trong năm mới sẽ tiếp tục “cũ nhiều hơn mới”, tức là sẽ vẫn tiếp tục chiều hướng căng thẳng, xung khắc và cạnh tranh chiến lược quyết liệt.
Trên thế giới, đột biến luôn có thể xảy ra. Trong năm mới 2021, các chuyện cũ ít khả năng đưa đến đột biến. Thế giới trong năm mới xem ra sẽ “ít mới mà nhiều cũ” so với năm cũ.
