Chợ Nhà Xanh là chợ dân sinh (thuộc quận Cầu Giấy) tồn tại từ nhiều năm nay. Cách đây hơn 10 năm, để giải phóng tuyến đường 32, UBND TP.Hà Nội đã di dời chợ Nhà Xanh về phố Phan Văn Trường. Đến nay, để giải tỏa tuyến đường Phan Văn Trường, UBND quận Cầu Giấy lại có kế hoạch di chuyển chợ Nhà Xanh đến chợ tạm Dịch Vọng Hậu.
Ngày 3/1/2014, UBND quận Cầu Giấy đã họp triển khai công tác di chuyển chợ, Ban Quản lý (BQL) chợ Nghĩa Tân – đơn vị quản lý chợ Nhà Xanh - sẽ chấm dứt toàn bộ hợp đồng với các tiểu thương kể từ tháng 1/2014 và cắt toàn bộ hệ thống điện tại các quầy, sạp kể từ ngày 6/1/2014.
Cháy chợ rồi lại… chuyển chợ
Ông Ngô Mạnh Hùng - chủ kios số 4D cho biết: “Việc di chuyển chợ để mở rộng tuyến phố Phan Văn Trường chúng tôi hoàn toàn ủng hộ, nhưng khi lên kế hoạch di chuyển cũng như xây dựng chợ tạm mới trên đường Phạm Tuấn Tài, các hộ kinh doanh không hề được tham khảo ý kiến. Ngay cả khi công bố kế hoạch, bà con tiểu thương vẫn không biết chợ mới được xây dựng với quy mô như thế nào, phương án sắp xếp ngành hàng hay phương án phòng cháy, chữa cháy (PCCC) ra sao”.
Bà Nguyễn Thị Xuân Nga - tiểu thương kinh doanh tại kiốt số 36B cho biết: “Thực tế chúng tôi nhận thấy Dự án chợ Nhà Xanh mới chưa đạt được cả về mục đích và yêu cầu đặt ra, bởi vẫn là chợ tạm nên không thể nói là ổn định kinh doanh cho các tiểu thương. Diện tích chợ còn nhỏ hẹp hơn trước rất nhiều, chỉ vẻn vẹn khoảng 2.600m2 mà phải bố trí cho gần 400 gian hàng nên đường đi, lối lại trong chợ cũng hẹp như “sợi chỉ”. Hơn nữa, chợ Nhà Xanh mới cũng chỉ là chợ loại 3 nên yêu cầu về an toàn phòng cháy, yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường cũng chưa có gì đảm bảo”.
Bà Phạm Thị Hạnh - Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp và kinh doanh tổng hợp Dịch Vọng Hậu - cho biết: “Việc yêu cầu di chuyển chợ là chủ trương chung của UBND quận Cầu Giấy nhằm phục vụ Dự án đầu tư cải tạo đường Phan Văn Trường. Khi chuyển bà con sang chợ mới, về nguyên tắc, chúng tôi chỉ có trách nhiệm bố trí lại nơi kinh doanh cho các hộ tiểu thương nào đã ký hợp đồng với BQL chợ Nghĩa Tân tại khu vực chợ Nhà Xanh cũ. Về vấn đề bà con thắc mắc xung quanh hạ tầng của chợ mới thì chúng tôi - với tư cách là chủ đầu tư - đảm bảo có đầy đủ thiết kế, phương án bố trí ngành hàng được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Tuy nhiên, việc chờ đợi được duyệt hồ sơ sẽ rất mất thời gian nên chúng tôi cứ tạm thi công một số hạng mục trước”.
Về vấn đề bà con tiểu thương lo lắng nhất là PCCC, bà Hạnh lý giải: “Tất cả phương án thiết kế xây dựng PCCC chúng tôi đều đã thực hiện và đang gửi lên Sở PCCC để đợi phê duyệt, khi nào có văn bản chấp thuận, chúng tôi sẽ công bố công khai cho nhà báo và bà con tiểu thương”. Thật kì lạ, một dự án xây chợ ở giai đoạn chuẩn bị đưa vào hoạt động mà vẫn đang chờ thẩm định, phê duyệt hồ sơ?.
Ngày 20/1/2014, UBND quận Cầu Giấy tổ chức họp trả lời những kiến nghị, khúc mắc của tiểu thương liên quan đến kế hoạch di chuyển chợ Nhà Xanh. Tại đây, luật sư đại diện pháp lý cho các tiểu thương chợ Nhà Xanh cho rằng, kế hoạch di chuyển chợ cần phải thông báo trước cho người dân 6 tháng để họ có thời gian chuẩn bị. UBND quận cần làm rõ nguyên nhân cháy chợ, cung cấp đầy đủ hồ sơ Dự án cải tạo đường Phan Văn Trường, hồ sơ Dự án xây chợ Nhà Xanh mới để xác định năng lực của chủ đầu tư và đặt vấn đề về việc cần thiết xây dựng nâng cấp chợ Nhà Xanh lên thành chợ loại 2, giúp bà con kinh doanh ổn định.
Trả lời những nội dung trên, ông Trần Việt Hà – Phó Chủ tịch UBND quận Cầu Giấy - lập luận, chợ Nhà Xanh là “chợ tạm” thuộc quản lý của UBND quận, và vì là “chợ tạm” nên khi có dự án của TP.Hà Nội thì buộc phải di dời, thậm chí chợ còn có thể bị “xóa” nếu không có quỹ đất để bố trí làm chợ mới.
Chợ tạm hay chợ truyền thống?
Không đồng ý với cách trả lời của ông Hà, Luật sư khẳng định chợ Nhà Xanh không phải là chợ tạm mà khu chợ này đã tồn tại từ 30 năm nay, lịch sử hình thành và phát triển của chợ gắn liền với nhu cầu thực tế của dân sinh trong khu vực. Chợ Nhà Xanh là chợ truyền thống có vai trò quan trọng trong đời sống của nhân dân trong khu vực thì UBND quận Cầu Giấy có trách nhiệm thay dân làm tờ trình lên TP.Hà Nội xin bổ sung quy hoạch xây chợ. Không thể nói là không có trong quy hoạch thì không làm mà đây là nhiệm vụ của cơ quan quản lý nhà nước, cần phải thực hiện.
“Tiểu thương chợ Nhà Xanh có quyền được ổn định kinh doanh và họ sẵn sàng đóng góp cùng với Nhà nước để xây chợ khang trang theo tiêu chuẩn. Điểm này cũng phù hợp với Nghị định 02 của Chính phủ vừa giúp nhân dân ổn định kinh doanh, đảm bảo an toàn PCCC, lại tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Việc tốt cho nước, lợi cho dân như vậy tại sao UBND quận Cầu Giấy không làm mà chỉ vin vào mỗi lý do không có quy hoạch?” - vị Luật sư đại diện cho quyền lợi của các hộ kinh doanh nói.
Đưa ra ý kiến kết luận buổi họp, ông Trần Việt Hà một lần nữa khẳng định Dự án cải tạo nâng cấp đường Phan Văn Trường chắc chắn sẽ triển khai và chợ Nhà Xanh sẽ phải di chuyển trong năm 2014. Vì vậy trong tháng 2, nếu các tiểu thương không thực hiện bốc thăm sang chợ mới thì sẽ mất “quyền lợi” và sẽ dành vị trí đó cho người khác. Việc tiểu thương yêu cầu nâng cấp chợ Nhà Xanh thành chợ kiên cố là không thực hiện được vì quận Cầu Giấy không có quỹ đất.
Kết luận của Phó Chủ tịch khiến gần 400 tiểu thương chợ Nhà Xanh ra về trong buồn tủi, không một khúc mắc nào được trả lời thỏa đáng, không ý kiến nào của bà con được ghi nhận…
Việc di dời chợ là chủ trương đúng đắn, song qua những cách hành xử như đã nói, thiết nghĩ chính quyền quận Cầu Giấy cần cầu thị, tôn trọng bà con tiểu thương hơn, tiếp tục lắng nghe và đối thoại để chủ trương di dời chợ Nhà Xanh được hoàn tất nhanh chóng mà vẫn tạo được tối đa điều kiện thuận lợi để bà con tiếp tục kinh doanh, đóng góp vào nguồn thu ngân sách của quận…