Theo TS Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI, Chủ tịch APEC CEO Summit 2017, việc tổ chức thành công Tuần lễ Cấp cao APEC lần này sẽ khẳng định một thông điệp quan trọng là chúng ta có thể tư duy cùng một đẳng cấp với toàn cầu.
Ông đánh giá như thế nào về bối cảnh diễn ra Tuần lễ Cấp cao APEC?
- Có thể nói, những biến đổi mạnh mẽ gần đây của tình hình thế giới đã tạo nên bối cảnh rất đặc biệt của Tuần lễ Cấp cao APEC lần này. Cuộc gặp của các nhà lãnh đạo khu vực trung tâm của khởi nghiệp và cái nôi của toàn cầu hoá sẽ trở thành nơi gặp gỡ của “những người khổng lồ”, nơi chụm đầu của của các thinktank! Đây sẽ là nơi diễn ra cuộc đối thoại lớn giữa các lực lượng chính trên sân khấu toàn cầu ngày nay, đồng thời là nơi VN thể hiện vị thế mới với việc chủ động tham gia xây dựng chính sách, mô hình tăng trưởng, tham gia kiến tạo, định hình lại kinh tế thế giới và khu vực, cũng là cơ hội để tiếp thị tổng thể và tổng lực nền kinh tế VN.
Trong Tuần lễ Cấp cao APEC, TP Đà Nẵng cũng là nơi mà cả thế giới sẽ hướng về để trông đợi thông điệp từ hàng loạt các nhà lãnh đạo vừa được bầu. Hàng loạt vấn đề toàn cầu nóng bỏng cùng nhiều đề xuất, sáng kiến lớn sẽ được thảo luận trong chương trình chính thức và bên lề Tuần lễ Cấp cao lần này, như việc hiện thực hóa các mục tiêu Bogor về tự do hóa thương mại và đầu tư; tương lai của TPP; tầm nhìn sau 2020 của APEC; sáng kiến “vành đai-con đường” của Trung Quốc…
Nền kinh tế thế giới đang đòi hỏi một sự định hình mới và sự định hình này trước hết sẽ diễn ra tại APEC, khu vực đang dẫn dắt nền kinh tế toàn cầu. Diễn ra trong một thời điểm vừa hệ trọng, vừa thú vị, Tuần lễ Cấp cao tại Đà Nẵng là cơ hội để các nhà lãnh đạo thẳng thắn nhìn lại các chính sách, mô hình tăng trưởng và sự thất bại của chúng trong việc tiến tới thịnh vượng chung. APEC và cả VN đang cần những động lực mới cho cải cách và phát triển. Từ góc nhìn của văn hóa phương Đông, có thể coi đây là một sự hợp duyên.
Cụ thể cái “duyên”” của VN với APEC như thế nào, thưa ông?
- Bước vào thập kỷ thứ 4 kể từ khi bắt đầu đổi mới, VN đang cần một làn sóng cải cách thứ hai. APEC cũng đang chuẩn bị bước vào thập kỷ phát triển thứ 4. Và VN cũng là nền kinh tế nhận được rất nhiều lợi ích từ toàn cầu hóa, từ khu vực APEC, nếu không muốn nói là nhiều nhất. Là một điển hình thành công trong đổi mới và hội nhập, những biến động mới trên toàn cầu đang tác động mạnh mẽ tới VN theo cả hai chiều hướng là tạo cơ hội và mang tới thách thức. Một ví dụ đã được nhắc đến nhiều là với quá trình robot hóa và với sự đảo chiều của thương mại, đầu tư toàn cầu khi các dây chuyền sản xuất dịch chuyển trở lại các nước phát triển, lao động giá rẻ không còn là lợi thế của VN nữa. Thế nhưng VN cũng đứng trước những cơ hội chưa từng có với lợi thế so sánh vượt trội trong 3 lĩnh vực: nông nghiệp - gắn liền với nền ẩm thực; du lịch; và kinh tế sáng tạo gắn với công nghệ thông tin. Nhiều chuyên gia cũng cho rằng hội nhập, cách mạng công nghiệp 4.0 và cải cách thể chế trong nước sẽ là 3 động cơ phát triển chính cho VN trong giai đoạn mới.
Với bối cảnh như trên, những ưu tiên mà VN đề xuất cho năm APEC 2017 - và đã nhận được sự ủng hộ của các nền kinh tế - không chỉ phù hợp với nhu cầu của APEC, mà còn xuất phát từ chính nhu cầu nội tại và đều là những vấn đề mang tính “sống còn” của VN, là trọng tâm chính sách của Đảng, Nhà nước VN. Đó là: thúc đẩy tăng trưởng bền vững, sáng tạo và bao trùm; đẩy mạnh liên kết kinh tế khu vực sâu rộng; nâng cao năng lực cạnh tranh, sáng tạo của các các DN siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs) trong kỷ nguyên số; tăng cường an ninh lương thực và nông nghiệp bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu. Các kiến nghị của cộng đồng DN VN cũng xoay quanh 4 chủ đề này.
Các DN VN sẽ tận dụng được các cơ hội gì từ Tuần lễ Cấp cao APEC cũng như Hội nghị Thượng đỉnh DN APEC, thưa ông?
- APEC lần này sẽ là một cơ hội lớn tiếp theo cho VN. Tất nhiên, đúng như chủ đề của APEC, quá trình này cần sự chung tay của tất cả, nhưng nước chủ nhà có thể gợi mở và dẫn dắt các thảo luận, định hướng các nội dung. Và việc tổ chức thành công Tuần lễ Cấp cao APEC lần này sẽ khẳng định một thông điệp quan trọng là chúng ta có thể tư duy cùng một đẳng cấp với toàn cầu. Cho tới thời điểm này, các đề xuất của cộng đồng kinh doanh APEC vẫn cơ bản nằm trong khung định hướng mà nước chủ nhà VN đưa ra.
Với vị trí của VN như một điểm giao hòa của các xu hướng và có khả năng kết nối các nền kinh tế hàng đầu và chúng ta kỳ vọng Tuần lễ Cấp cao APEC sắp tới sẽ trở thành một cuộc đối thoại Đông-Tây, một cuộc đối thoại giữa các nền văn minh trên bờ biển Đông, với niềm tin rằng trên nền tảng tôn trọng các ý kiến khác nhau, các nền kinh tế có thể tìm ra tiếng nói chung.
Và đây cũng là cơ hội để chúng ta giới thiệu với các vị thượng khách về nền văn hóa VN với tính bao dung, hòa hợp, nơi từng diễn ra các cuộc giao lưu và tiếp biến của các dòng chảy văn hóa Đông-Tây suốt chiều dài lịch sử. Tượng đài Mẹ tại Đà Nẵng bên bờ biển là một biểu tượng của nền văn hóa VN, với thông điệp rằng VN không chỉ là một cuộc chiến tranh, mà còn là một nền văn hóa và là một đối tác kinh doanh tin cậy…
Bên cạnh đó, Tuần lễ Cấp cao APEC cũng là cơ hội rất lớn để VN xúc tiến thương mại, đầu tư. Các hoạt động của cộng đồng DN được kỳ vọng sẽ giúp “nhân đôi” giá trị gia tăng cho VN trong Tuần lễ Cấp cao này. Trong đó, Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh VN (VN Business Summit – VBS) sẽ được kết hợp với triển lãm xúc tiến đầu tư của 63 tỉnh, TP trên cả nước. VCCI khẳng định sẽ hỗ trợ 63 địa phương chuẩn bị các tài liệu xúc tiến đầu tư theo chuẩn mực thế giới, với sự tư vấn quốc tế. Như vậy, cơ hội từ APEC không chỉ dành riêng cho Đà Nẵng.
Tuy nhiên, nếu các nhà đầu tư rất tự tin về những cơ hội, tiềm năng của VN thì điều khiến họ lo ngại vẫn là những điểm khó tiên liệu trong chính sách, thể chế. Do đó, cần khẳng định và nhấn mạnh quyết tâm dứt khoát và những nỗ lực cải cách thể chế của VN trong thời gian qua. Kể từ khi VN tham gia APEC năm 1998, Diễn đàn này đã trở thành một động lực quan trọng hỗ trợ cho tiến trình cải cách, tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và đưa hội nhập kinh tế của VN lên tầm toàn cầu với việc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) sau này.
Với Tuần lễ Cấp cao lần này, VN có cơ hội thể hiện cho quốc tế thấy năng lực phát triển kinh tế ở một TP hiện đại, năng động như Đà Nẵng, cho thấy VN là một thành viên tích cực với các vấn đề khu vực và toàn cầu. Đổi lại, VN có thể thu hút được sự ủng hộ từ các thành viên APEC cho các mục tiêu của mình. Đồng thời, có những đóng góp thiết thực nhằm nâng cao khả năng thích ứng của APEC trong một thế giới đang trải qua những chuyển dịch to lớn với hàng loạt thách thức khu vực và toàn cầu đang nổi lên.
Xin cám ơn ông!
