Chung sức, đồng lòng đưa con tàu Hải Phòng vững vàng trên biển lớn

Thật là một sự tình cờ nhưng lại có nhiều ý nghĩa khi đồng chí Nguyễn Văn Thuận, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố dành cho những người làm báo của Báo Hải Phòng một buổi chiều cuối cùng của năm 2007. Suốt cả một năm bận rộn, có lẽ đây là thời điểm thích hợp nhất để ôn cố, tri tân... Thế nhưng không chỉ có vậy, những người làm báo Hải Phòng thật may mắn được cùng cảm nhận, cùng chia sẻ với đồng chí lãnh đạo cao nhất của thành phố nhiều niềm vui và cả những băn khoăn, trăn trở. Thân tình, cởi mở, đi thẳng vào những vấn đề hệ trọng của thành phố, chính đồng chí Bí thư Thành ủy đã dẫn dắt câu chuyện một cách lôi cuốn, hấp dẫn. Cuộc trò chuyện giữa chúng tôi với đồng chí vì thế không hề khuôn sáo theo kịch bản định sẵn mà rất tự nhiên như chính cuộc sống vậy. Ánh mắt sáng lấp lánh niềm vui, đồng chí truyền sang cho chúng tôi dự cảm tốt đẹp về sự phát triển vượt bậc của thành phố...

Hồ hởi, tự tin, xích lại gần nhau

- Thưa đồng chí, chỉ còn vài giờ nữa là bước sang năm mới 2008. Trong thời khắc đáng nhớ này, đồng chí nghĩ tới điều gì?

- Tôi nghĩ tới những sự kiện rất quan trọng và nhiều ý nghĩa sẽ diễn ra vào năm 2008 mà toàn thể nhân dân thành phố chúng ta đang đón đợi. Chỉ mấy tháng nữa thôi, 2 dự án lớn, có tính chất quyết định tới sự phát triển của Hải Phòng là Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng (Lạch Huyện) và đường ô tô cao tốc Hà Nội- Hải Phòng sẽ được chính thức khởi công như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Đây chính là thời cơ lớn, vận hội mới của Hải Phòng mà Đảng bộ và nhân dân thành phố chúng ta đã nắm bắt được, cho dù phải cố gắng, nỗ lực rất nhiều.

- Vâng, thưa đồng chí. Thế nhưng, mới chỉ cách đây vài năm thôi, ngay cả Trung ương cũng băn khoăn về việc có nên xây dựng cảng nước sâu tại Hải Phòng?

-  Đúng như vậy. Mong muốn vươn ra biển, khai thác các nguồn lợi, làm giàu từ biển và xác định đúng vai trò, vị trí của Cảng Hải Phòng là điều trăn trở của nhiều thế hệ lãnh đạo thành phố. Tôi còn nhớ, cách đây 4 năm, khi cùng các cơ quan chuyên môn chuẩn bị dự thảo Nghị quyết số 32 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, tôi và nhiều đồng chí lãnh đạo thành phố khác không khỏi chạnh lòng khi dự thảo viết có mở ngoặc: “...Hải Phòng là cửa chính ra biển của các tỉnh phía Bắc, có cảng nước sâu (nếu điều kiện kỹ thuật cho phép)...”; rồi sau đó chính Nghị quyết số 32 của Bộ Chính trị ra ngày 5-8-2003 cũng vẫn còn cái "mở ngoặc" ấy. Điều này chứng tỏ Trung ương và nhất là các bộ, ngành hữu quan vẫn còn băn khoăn, cân nhắc, lưỡng lự rằng liệu Hải Phòng có làm được cảng nước sâu? Để giải tỏa sự băn khoăn đó, thành phố đầu tư kinh phí khảo sát, quyết tâm chứng minh về mặt kỹ thuật là Hải Phòng có đầy đủ điều kiện xây dựng cảng nước sâu. Đây là cả một quá trình kiên trì của các thế hệ lãnh đạo thành phố, vừa tự mình vươn lên, vừa tranh thủ sự ủng hộ của các cơ quan Trung ương và các tỉnh, thành phố bạn. Bên cạnh đó còn có sự tác động của các yếu tố nội lực, từ dịch vụ cảng biển cho tới đại lý hàng hải, giao nhận hàng hóa... Tất cả đều được quan tâm đầu tư, thu hút mọi nguồn lực, với các phương tiện và thiết bị ngày càng hiện đại. Từ đó, tạo ra sức mạnh tổng hợp đưa sản lượng hàng hóa qua Cảng Hải Phòng hàng năm tăng trưởng 10-15% liên tục trong 10 năm qua, đặc biệt tăng đột biến trong năm 2007 với mức 27%, đạt hơn 22 triệu tấn, tăng 6 triệu tấn so với năm 2006, vượt qua cả mức dự báo của Trung ương cho đến năm 2010 (15-18 triệu tấn). Tháng 9 năm 2007, khi về thăm và làm việc tại Hải Phòng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng khẳng định và yêu cầu các bộ, ngành Trung ương phối hợp chặt chẽ với Hải Phòng đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án xây dựng Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng công suất trên 100 triệu tấn/năm và có thể xem xét đưa lên 300 triệu tấn/năm. Hãy thử tưởng tượng, với công suất như vậy, Cảng Hải Phòng sẽ phát triển gấp hơn 10 lần như hiện nay, kéo theo sự phát triển của cả vùng, cả khu vực. Lúc đó, dịch vụ cảng sẽ là số 1, thực sự là mũi nhọn và đi kèm theo đó là ngành công nghiệp, đóng tàu, thương mại, dịch vụ vận tải, tài chính, ngân hàng... Vui và tự hào lắm chứ! Bởi vị thế của Hải Phòng được nâng lên ở một tầm cao mới. Điều đáng lưu ý là, bằng sự cố gắng, nỗ lực bền bỉ của Hải Phòng, sự quan tâm giúp đỡ hiệu quả của Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương nên cả 2 dự án này đều được khẩn trương chuẩn bị và triển khai thực hiện sớm 8 năm so với kế hoạch dự định trước đây (sau năm 2015 mới làm cảng cửa ngõ và đường ô tô cao tốc). Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam tích cực chuẩn bị hoàn tất các thủ tục cần thiết để có thể khởi công dự án vào đúng dịp kỷ niệm Ngày giải phóng Hải Phòng (13-5-2008) xây dựng trước 2 bến container. Và ngay tại thời điểm này đã có nhiều nhà đầu tư từ Nhật Bản, Nga, Đức... quan tâm tìm hiểu và dự định đầu tư vào xây dựng cảng quan trọng này. Ngay sau đó ít ngày, cũng trong tháng 5-2008, đường ô tô cao tốc sẽ được chính thức khởi công tại Hải Phòng.   

- Thưa đồng chí, ngoài dự án cảng cửa ngõ, đường ô tô cao tốc đó, chắc chắn thành phố chúng ta còn có nhiều tin vui khác?

- Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) năm 2007 đạt 12,82% là một dấu mốc quan trọng trong phát triển kinh tế của Hải Phòng, cao nhất trong 10 năm trở lại đây và gấp hơn 1,5 lần so với bình quân chung của cả nước. Lần đầu tiên trong hàng chục năm qua, thu hút vốn đầu tư toàn xã hội đạt gần 18.000 tỷ đồng, tăng hơn 21%, trong đó thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt hơn 410 triệu USD, tăng gấp hơn 2 lần năm 2006. Kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 1,2 tỷ USD, tăng 20% với nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực, đặc biệt là giày dép, dệt may, tàu biển, thủy sản, thịt lợn... Đáng chú ý là cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng khi GDP ngành dịch vụ luôn chiếm tỷ trọng cao trong tổng GDP của toàn thành phố và tăng dần qua các năm, năm 2007 đạt 51,5%. Tốc độ tăng GDP ngành dịch vụ luôn cao hơn tốc độ tăng GDP chung. Thị trường tài chính, ngân hàng thực sự sôi động với gần 40 chi nhánh ngân hàng, hàng chục công ty chứng khoán cùng các định chế tài chính khác đang hoạt động, quy mô và hiệu quả ngày càng lớn. Thị trường chứng khoán mới năm trước còn xa lạ thì nay trở nên hấp dẫn, sôi động, thu hút hơn 12.000 người mở tài khoản giao dịch. Hải Phòng là một trong những địa phương có tốc độ đổi mới và nâng cấp xây dựng cơ sở hạ tầng nhanh. Giá bất động sản tại một số khu đô thị tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba. Nhu cầu mở văn phòng đại diện, trụ sở làm việc tăng đột biến, nhất là trong lĩnh vực ngân hàng, tài chính. Từ đó, thành phố có điều kiện giải quyết việc làm cho hơn 43.000 lao động, tỷ lệ lao động qua đào tạo chiếm tỷ lệ 47%, năm 2008 sẽ phấn đấu nâng lên 50% (cả nước hiện nay là 31%). Nhờ chính sách mới của Chính phủ, đến nay hơn 12.000 sinh viên, học sinh nghèo của Hải Phòng được vay vốn học tập với tổng số tiền hơn 75 tỷ đồng. Thành phố đã cơ bản hoàn thành phổ cập bậc trung học và nghề ở 12/15 quận, huyện (kể cả quận mới Dương Kinh). Chương trình xóa nhà tranh, nhà tạm cho hộ nghèo và cận nghèo đã sắp hoàn thành; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 6,12% ( kế hoạch đề ra là 7,5%). 77% hộ dân ở nông thôn được sử dụng nước sạch...

Tôi cũng muốn nhấn mạnh tới vị thế quốc tế của Hải Phòng thông qua việc năm 2007 có tới hơn 300 đoàn khách nước ngoài tới tìm hiểu môi trường đầu tư tại Hải Phòng, trong đó có nhiều Tập đoàn kinh tế lớn như GE (Hoa Kỳ), Hồng Hải (Đài Loan), Semb Corp (Xin-ga-po), nhiều dự án có hàm lượng chất xám cao..., cũng như qua các chuyến thăm, làm việc, xúc tiến thương mại, đầu tư tại nước ngoài của lãnh đạo thành phố, các ngành, các địa phương và doanh nghiệp. Hải Phòng đã có quyền để lựa chọn dự án đầu tư, có cơ sở để điều chỉnh cơ cấu kinh tế vĩ mô, giữa công nghiệp, xây dựng và dịch vụ sao cho hợp lý nhất, bảo đảm sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Đây chính là niềm vui chung của toàn thể nhân dân thành phố, tạo ra không khí hồ hởi, phấn khởi, tự tin, làm cho mỗi người xích lại gần nhau hơn. Mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân thành phố đều nhận thấy Hải Phòng phát triển nhanh, bền vững chính là sự đòi hỏi, là mục tiêu của từng người, từng nhà, cùng có trách nhiệm chăm lo, vun xới... 

Tạo ra đột phá từ đổi mới phong cách lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành

- Trong nhiều cuộc họp, đồng chí đã phát biểu: thời cơ đến nếu không kịp nắm bắt sẽ vụt qua mau. Thời cơ chỉ đến với Hải Phòng trong vòng 2- 3 năm. Vậy, làm thế nào để nắm bắt được thời cơ, biến thời cơ thành hiện thực, nhất là trong năm 2008, thưa đồng chí?

-  Thành phố quyết định năm 2008 phải tập trung cao độ để tạo sự chuyển biến có tính đột phá, nắm bắt và biến thời cơ thành hiện thực. Cho dù thành phố đã chủ động xây dựng phương hướng phát triển nhưng có nhiều điều đến nhanh và đến sớm hơn dự báo tới cả hàng chục năm, như xây dựng cơ sở hạ tầng, như thu hút các nguồn vốn, dự án đầu tư... Bởi vậy, công việc trọng tâm đầu tiên là tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính và giải phóng mặt bằng. Đây chính là chủ đề hành động của toàn Đảng bộ, chính quyền, quân và dân thành phố chúng ta trong năm 2008. Công tác cải cách hành chính tuy đạt nhiều kết quả sau 2 năm thực hiện nhưng so với yêu cầu vẫn chưa đáp ứng được, nhất là so với yêu cầu một nền hành chính minh bạch, hiện đại, chuyển từ chỉ đạo, áp đặt sang cung cấp các dịch vụ công (phục vụ người dân và những người có nhu cầu) còn khoảng cách rất xa. Để tạo ra bước đột phá, cần phải đổi mới mạnh mẽ nhận thức, tư duy, nhưng quan trọng là đổi mới phương pháp công tác, phương pháp lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành; phải huy động, phân công chính xác hơn, có sự phối hợp chặt chẽ, thường xuyên hơn và những người lãnh đạo chủ chốt phải dám chịu trách nhiệm để cùng chung lo giải quyết công việc.

- Trên thực tế, đã có chuyển biến này ngay từ năm 2007, thưa đồng chí!

- Đúng vậy và sẽ tiếp tục phát huy mạnh mẽ hơn trong năm 2008, tạo ra sự chủ động của mỗi bộ máy, mỗi con người. Cụ thể, trước tình hình giải quyết thủ tục của các dự án đầu tư còn nhiều vướng mắc, nhiêu khê, chính những người đứng đầu đều phải chủ động vào cuộc, không phân biệt là Đảng hay chính quyền và có sự thống nhất cao của tập thể trong lãnh đạo, chỉ đạo. Thực tế, Thường trực Thành ủy đã mời một loạt lãnh đạo các ngành lên để xử lý, giải quyết sự chậm trễ trong thực hiện quyết định của thành phố, xác định rõ trách nhiệm, làm rõ nguyên nhân và giao nhiệm vụ, sau đó giao cho UBND thành phố tiếp tục chỉ đạo. Có thể hiểu như là một cuộc tập trung hội chẩn, bắt bệnh, tìm thuốc rồi giao cho bác sĩ tiếp tục điều trị. Có nhiều cuộc cả tập thể, Bí thư, các Phó Bí thư cùng tiếp một tập đoàn kinh tế để có sự tập trung cao, thống nhất trong giải quyết các công việc một cách nhanh chóng, kịp thời. Trước đây, Thường trực Thành ủy họp chủ yếu bàn về công tác Đảng, công tác cán bộ, nay có nhiều đổi mới, bàn và quyết định nhiều vấn đề trọng đại trong phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Văn phòng Thành ủy cũng đổi mới, thường xuyên cập nhật, báo cáo kịp thời các thông tin liên quan tới các dự án lớn, nêu những đề xuất cần thiết để Thành ủy có sự chỉ đạo kịp thời. Có thể thấy, thành phố đang nỗ lực phát huy mặt mạnh, khắc phục, sửa chữa những gì còn khiếm khuyết, có nghĩa là vừa chạy, vừa nghĩ, vừa làm... để đạt mục tiêu nhanh, hiệu quả, chất lượng...

- Thế nhưng, trong guồng máy đó, vẫn có những người đứng ngoài cuộc, thiếu trách nhiệm, thậm chí né tránh, thưa đồng chí?

- Vẫn còn những người như vậy. Họ sẽ tự cảm thấy lạc lõng và phải gánh chịu hậu quả của quy luật đào thải. Hãy hình dung, toàn thể công dân của thành phố Hải Phòng đang cùng sống trên một con tàu; con tàu đó đang rẽ sóng, vượt trùng dương, có thể sóng yên biển lặng nhưng cũng có nhiều phong ba, bão táp. Không ai có quyền tự cho mình một phút sao nhãng hoặc vì lợi ích cá nhân để có thể nhảy ra khỏi con tàu đó mà phải chung sức, đồng lòng, đưa con tàu Hải Phòng vững vàng trên biển lớn, cập bến vinh quang.

Sự chân thành đem đến lòng tin và hóa giải rất nhiều điều

- Thưa đồng chí, các cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND thành phố thời gian gần đây dường như không còn gay gắt như trước. Phải chăng những bức xúc của người dân đã được giải tỏa?

- Tôi từng dự nhiều cuộc tiếp xúc cử tri, từng phải trả lời nhiều vấn đề gai góc, đụng chạm như vụ đất đai ở Đồ Sơn, Quán Nam... Ngẫm lại, tôi nhận thấy một điều vô cùng thấm thía là: sự chân thành đem đến lòng tin và hóa giải rất nhiều điều. Trong cuộc sống, trong giải quyết công việc, không phải ai bao giờ cũng đúng 100% cả, mà người nào rồi cũng có lúc sai. Vấn đề là phải có trách nhiệm, phải hiểu biết, phải chân thành giải thích cho mọi người cùng hiểu, để người dân thông cảm, tin tưởng, biết rằng thành phố và các cấp, các ngành đang giải quyết tới đâu, khi nào xong, ai phải chịu trách nhiệm... Khi các ý kiến của cử tri được giải đáp thỏa đáng, tôi tin chắc rằng cử tri sẽ rất thông cảm, sẽ cùng hợp lực, góp sức để giải quyết vấn đề cùng thành phố. Tôi rất mừng qua các cuộc tiếp xúc gần đây thấy cử tri quan tâm, chia sẻ nhiều hơn với những khó khăn mà thành phố đang phải đối mặt, thậm chí góp nhiều ý kiến, đề xuất hay để giải quyết; đồng tình, hưởng ứng với kết quả mà thành phố đạt được... Tất nhiên, vẫn còn nhiều kiến nghị, bức xúc về xây dựng cơ sở hạ tầng, quản lý đô thị, an toàn giao thông, tệ nạn xã hội... Đây là những mối quan tâm chung, thành phố sẽ tháo gỡ từng bước...

- Cử tri thành phố ghi nhận, các kỳ họp HĐND có nhiều đổi mới, các nghị quyết của cuộc họp cũng thiết thực, sát với nhu cầu đòi hỏi của cuộc sống hơn. Với cương vị Chủ tịch HĐND thành phố, đồng chí đã có sự chỉ đạo như thế nào để đạt kết quả như vậy?

- Tất cả chương trình, nội dung các kỳ họp của HĐND thành phố đều được chuẩn bị kỹ càng, đầy đủ theo chỉ đạo của Thành ủy, sự đề xuất của UBND thành phố với tinh thần chủ động, sáng tạo, theo sát các vấn đề mới phát sinh trong cuộc sống. Ngoài các kỳ họp theo chương trình định kỳ, HĐND thành phố còn có các cuộc họp chuyên đề quyết định nhiều vấn đề được cử tri hoan nghênh như nghị quyết về cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp, thủy sản đến năm 2010, định hướng tới năm 2020; một số giải pháp phòng chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong sử dụng vốn đầu tư xây dựng từ ngân sách; giải pháp đẩy mạnh phòng chống đại dịch HIV/AIDS... Các phiên chất vấn và trả lời chất vấn được đổi mới, đi thẳng vào vấn đề; sắp tới sẽ đổi mới và yêu cầu chất lượng cao hơn nữa. Mỗi đại biểu HĐND đều phát huy vai trò, trách nhiệm của mình, lắng nghe ý kiến của cử tri và chuyển tải tới HĐND thành phố...

Báo Đảng- cầu nối giữa Đảng, chính quyền với nhân dân

- Thưa đồng chí, trong năm qua, đồng chí luôn ủng hộ, dành nhiều thời gian lãnh đạo, chỉ đạo đối với các cơ quan báo chí thành phố nói chung và Báo Hải Phòng, cơ quan ngôn luận của Đảng bộ thành phố, nói riêng. Đồng chí có nhận xét như thế nào về sự phát triển của tờ báo?

- Việc kiện toàn Ban Biên tập, sắp xếp lại bộ máy cán bộ tại Báo Hải Phòng trong năm qua bước đầu đã phát huy hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ chính trị, nâng cao chất lượng tuyên truyền của tờ báo. Đặc biệt, Báo Hải Phòng tăng trang, các bài viết được đổi mới, bước đầu thể hiện sự sắc sảo hơn, đi vào những vấn đề nhân dân quan tâm và phục vụ có hiệu quả hơn nhu cầu phát triển của thành phố, đáp ứng nhu cầu của bạn đọc. Đứng trước yêu cầu đổi mới của thành phố và đặc biệt là thời cơ phát triển của Hải Phòng trong thời gian tới, các cơ quan báo chí, nhất là cơ quan ngôn luận của Đảng là Báo Hải Phòng có vai trò rất quan trọng. Là cơ quan của Đảng bộ thành phố, diễn đàn của nhân dân Hải Phòng, Báo Hải Phòng là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với nhân dân, phản hồi lại những yêu cầu của thực tiễn; đồng thời là một kênh thông tin quảng bá ra bên ngoài, kêu gọi sự hợp tác, chia sẻ, biểu dương những việc đã làm được, chỉ ra những hạn chế, yếu kém và đề xuất các biện pháp giải quyết... Tôi mong Báo Hải Phòng sẽ ngày càng đổi mới về nội dung và hình thức, nhạy bén và sắc sảo hơn trong thực hiện nhiệm vụ chính trị và nghiệp vụ báo chí, ngày càng gần gũi hơn với mỗi đảng viên, với nhân dân, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của Đảng, của xã hội và bạn đọc gần xa, xứng đáng với vị thế của một tờ báo đã có hơn nửa thế kỷ xây dựng và phát triển. Các tin, bài, ảnh trên báo sẽ góp phần để mỗi công dân thành phố Cảng nhận thức rõ hơn về những tiềm năng, lợi thế, mục tiêu phấn đấu cũng như thách thức, khó khăn, nhận thấy rõ trách nhiệm của mình đối với thành phố quê hương, thấy rõ sự phát triển bền vững của thành phố chính là bảo đảm cho sự tồn tại, phát triển của mỗi người, mỗi gia đình trong hiện tại và tương lai.

Nhân dịp Xuân Mậu Tý, qua Báo Hải Phòng, tôi xin gửi lời chúc mừng năm mới tốt đẹp nhất tới toàn thể cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân và cán bộ chiến sĩ lực lượng vũ trang thành phố Cảng. Chúc Năm mới thắng lợi mới; chúc con tàu Hải Phòng của chúng ta vững vàng trên biển lớn, sớm cập bến công nghiệp hoá -hiện đại hoá cùng cả nước!

- Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!