Chưa bỏ được giá trần vé máy bay: Bộ Giao thông - Vận tải "quên luật" (!?)

"Tài chính" rốt suột, "Giao thông" chần chừ

Thông tư 103, ban hành ngày 12.11.2008 thay thế cho thông tư 22 - ngày 21.3.2007 về trần giá vé máy bay và giá một số dịch vụ hàng không tại các cảng, sân bay. Theo đó, Nhà nước chỉ quy định giá, khung giá các dịch vụ hàng không và giá vé trên các đường bay độc quyền.

Đối với các dịch vụ và đường bay đã có tính cạnh tranh (có 2 hãng trở lên khai thác), DN được tự quy định giá theo cơ chế thị trường và thực hiện đăng ký giá, kê khai giá với cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Thông tư này được xem là bước đột phá về quản lý giá trong lĩnh vực hàng không, cởi trói cho các DN và dần dần hình thành một thị trường hàng không tự do.

Các DN hàng không đều rất trông chờ thông tư này được triển khai. Theo Bộ Tài chính, từ tháng 2.2009, bộ này đã nhận được  điều chỉnh giá của các DN hàng không, TCty cảng theo tinh thần thông tư 103. Quan điểm của Bộ Tài chính cũng rất rõ ràng, có cạnh tranh thì nên để thị trường điều tiết. Điều này đồng nghĩa với việc đường bay nào có hai hãng tham gia trở lên Nhà nước không giữ giá trần. Đường bay nào còn độc quyền thì Nhà nước mới quy định giá trần để đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng.

Tuy nhiên, ngay cả Bộ Tài chính cũng không hiểu vì nguyên nhân gì Bộ GTVT vẫn chưa triển khai thông tư này.  Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá Bộ Tài chính Vũ Công Chính cho báo giới biết: Khi nhận hồ sơ các DN gửi tới đăng ký giá, Bộ Tài chính đã liên tiếp gửi văn bản sang Bộ GTVT trong các tháng 4 - 7 - 9.2009 thúc giục thực hiện thông tư 103, song không nhận được phản hồi.

Mới đây nhất - ngày 8.10 - Thứ trưởng Trần Văn Hiếu tiếp tục gửi công văn số 14293/BTC-QLG sang Bộ GTVT, tiếp tục "thúc giục" triển khai thông tư 103. Cụ thể, Bộ Tài chính đề nghị: Bộ GTVT rà lại thông tư này theo đúng quy định của pháp luật, tập trung vào các nội dung thẩm quyền, danh mục dịch vụ còn hoạt động độc quyền tại các cảng hàng không, sân bay để có hình thức quản lý phù hợp.

Sau khi rà soát, Bộ GTVT chỉ đạo các đơn vị hoàn chỉnh hồ sơ phương án giá dịch vụ hàng không thuộc danh mục Nhà nước quy định giá, tổ chức thẩm định và có ý kiến bằng văn bản đề nghị Bộ Tài chính quyết định. Bộ GTVT cần rà soát công bố đường bay độc quyền, đường bay nào có tính cạnh tranh để có cơ sở triển khai về tự đăng ký, tự kê khai giá. Còn với các dịch vụ hàng không và giá cước hàng không nội địa sẽ thực hiện đăng ký, kê khai giá...

Thông tư vướng luật, xin ý kiến Uỷ ban Thường vụ Quốc hội

Chiều 16.10, trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, Bộ trưởng Bộ GTVT Hồ Nghĩa Dũng thừa nhận thông tư 103 về việc bỏ giá trần vé máy bay đã vướng Luật Hàng không năm 2006.  Cụ thể, Luật Hàng không dân dụng năm 2006 quy định vé máy bay phải có giá trần. Vì vậy, Chính phủ đã đồng ý giao Bộ GTVT làm việc trực tiếp với Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và bộ đã có báo cáo, nhưng chưa nhận được ý kiến phản hồi. Bộ trưởng Hồ Nghĩa Dũng cũng cho rằng, quy định xây dựng tại các bộ luật của ngành nhanh bị lạc hậu.

Chính vì vậy mới xảy ra rắc rối này. Bộ GTVT cũng rất ủng hộ thông tư 103 và cho rằng, việc ban hành thông tư 103 là tạo điều kiện thuận lợi phát triển thị trường hàng không VN.

Điều đáng ngạc nhiên trong vụ việc này là tại sao khi xây dựng và ban hành thông tư 103, Bộ GTVT đã quên mất một quy định quan trọng như vậy trong Luật Hàng không? Nếu ngay lúc đó phát hiện được điều này thì đã có thể đề nghị lên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sớm hơn. Có lẽ đây cũng là một lỗ hổng lớn trong công tác xây dựng pháp luật của Bộ GTVT cần được rà soát ngăn chặn. 

Chỉ vì một sơ suất của những nhà làm luật nên một chính sách có lợi cho nền kinh tế bị trì hoãn. Hiện tại, tất cả phụ thuộc vào quyết định của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội. Thiết nghĩ, luật ban hành là để tạo môi trường hoạt động tốt cho các đối tượng được quản lý. Nếu luật đã lạc hậu thì cũng nên được sửa sớm ngày nào, tốt ngày ấy.