Phát biểu tại Hội thảo, Chủ tịch UBND Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, Hà Nội đang triển khai nhiều hoạt động nhằm cải thiện môi trường không khí như: Triển khai các giải pháp giảm phương tiện xe cá nhân, tăng cường phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng, chuyển đổi giao thông xanh, giám sát vệ sinh môi trường các công trình xây dựng…
Ngoài ra, Hà Nội cũng đang khẩn trương thực hiện các giải pháp bổ cập nước sông Tô Lịch, làm sống lại dòng sông theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm. Dự kiến, đến tháng 9/2025, nhiệm vụ này sẽ hoàn thành.
TP cũng thí điểm hiện đại hóa công tác thu gom rác thải, thí điểm phân loại rác tại nguồn ở 5 quận nội thành… Tuy nhiên, theo ông Thanh, chất lượng môi trường tại Hà Nội chưa đáp ứng yêu cầu, đặc biệt là chất lượng môi trường không khí.
Phát biểu tại Hội thảo, Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh, Viện trưởng Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết, Hà Nội cũng như nhiều đô thị lớn trên thế giới đang trong quá trình phát triển, phải đối mặt với nhiều vấn đề nghiêm trọng về môi trường như ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, chất thải sinh hoạt, chất thải rắn…
Theo ông Minh, ô nhiễm môi trường không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe cộng đồng, mà còn có thể ảnh hưởng đến khả năng thu hút đầu tư, cũng như sự phát triển bền vững của Thủ đô. Do đó, việc tìm kiếm các giải pháp hiệu quả để giải quyết các vấn đề môi trường cấp bách ở Hà Nội là nhiệm vụ cần được ưu tiên hàng đầu.
Ông Minh nhấn mạnh, trước những thách thức về môi trường, vai trò của khoa học công nghệ trong quản lý và bảo vệ môi trường đang ngày càng trở nên quan trọng. Điều này có thể thấy rõ tại nhiều quốc gia phát triển trên thế giới với nhiều giải pháp đã được áp dụng, mang lại hiệu quả.
Đóng góp ý kiến cho Hà Nội, TS. Hoàng Dương Tùng, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam đã đề cập đến vấn đề rất "nóng" hiện nay là ô nhiễm không khí, với chỉ số PM2.5 cao, vượt quá quy chuẩn cho phép 1,5 - 2 lần trong nhiều ngày. Số ngày có chất lượng không khí tốt chỉ chiếm 15%, trung bình 50%, kém và xấu 34%.
TS Tùng đánh giá cao quyết tâm của Hà Nội như cấm xe 16 chỗ hoạt động ở phố cổ, có lộ trình hoàn thành các công trình giao thông trọng điểm; xây dựng hệ thống quan trắc không khí tự động; triển khai lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4,5; chuyển đổi một số tuyến xe buýt sang chạy điện; giảm tối đa bếp than tổ ong… Tuy nhiên, hiệu quả chưa cao vì chưa có bộ phận chuyên biệt về xử lý ô nhiễm môi trường.
Do đó, TS Tùng đề xuất, mỗi địa phương cần phải có chỉ tiêu, trách nhiệm cụ thể về giảm thiểu ô nhiễm không khí (rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ hiệu quả). Ngoài ra, Hà Nội cần ưu tiên giao thông xanh, sử dụng nhiên liệu sạch, cần kiểm tra khí thải xe máy trong nội thành.
Đối với xử lý nước thải, GS. TS. Nguyễn Việt Anh, Viện trưởng Viện Khoa học và kỹ thuật môi trường (Trường Đại học Xây dựng Hà Nội) kiến nghị, Hà Nội quan tâm đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị xanh, đặc biệt là về cấp nước, thoát nước và xử lý nước thải. Nước thải cần được quản lý tổng hợp, theo "chuỗi giá trị", hướng tới nền kinh tế tuần hoàn, tái sử dụng nước thải và bùn cặn.
Dưới góc độ về chính sách, GS Việt Anh kiến nghị TP sớm ban hành chính sách, cơ chế đặc thù để thúc đẩy việc tiết kiệm nước, năng lượng; thu gom, xử lý, tái sử dụng nước thải và bùn cặn; phát triển hạ tầng định hướng nước và thoát nước bền vững, thu gom nước mưa, kiểm soát úng ngập và ô nhiễm...
Kết luận Hội thảo, Chủ tịch UBND Hà Nội Trần Sỹ Thanh cảm ơn, ghi nhận những hiến kế, đóng góp quý báu của các nhà khoa học, chuyên gia môi trường, đồng thời giao Sở NN&MT phối hợp Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội tiếp thu đầy đủ ý kiến tại hội thảo; tiếp tục nghiên cứu kỹ các bài tham luận, những đề xuất những giải pháp cấp bách, cụ thể về xử lý ô nhiễm môi trường Thủ đô.
Ông Thanh đề nghị Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội tham mưu UBND TP xây dựng chương trình phối hợp giữa TP với các viện nghiên cứu, các tổ chức, chuyên gia, nhà khoa học để nghiên cứu hướng giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm môi trường của Hà Nội, trước mắt tập trung xử lý ô nhiễm không khí và làm sạch các dòng sông nội đô.
"TP sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất để các sáng kiến, ý tưởng đổi mới sớm được triển khai, đóng góp thiết thực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô và đất nước", ông Thanh khẳng định.
