Những sự việc, sự kiện tưởng như khó tin ấy bỗng dưng lại xuất hiện rầm rộ, liên tiếp khiến nhiều người đã không khỏi kinh ngạc và đưa ra nghi vấn rằng đang có “bàn tay đen” thao túng, giật dây, gây bất lợi cho doanh nghiệp trong nước để trục lợi. Xung quanh vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Lê Thế Bảo, Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ Thương hiệu Việt Nam (VATAP).
Ông Bảo cho biết, chục năm trở lại đây, Chính phủ đã rất quan tâm đến nền sản xuất trong nước và các doanh nghiệp Việt Nam cũng có cố gắng vươn lên đầu tư các dây truyền mới và nâng cao tay nghề. Vì vậy sản phẩm của chúng ta ngày càng có chất lượng, đáp ứng được nhu cầu của các nước trên thế giới, đặc biệt là các nước phát triển, trong đó ngoài lĩnh vực hàng may mặc, xây dựng còn có cả thực phẩm, đồ uống.
Lý giải chuyện hàng loạt sản phẩm đồ uống của Công ty Tân Hiệp Phát (THP) và nhiều hãng đồ giải khát khác trong thời gian qua liên tiếp bị người tiêu dùng (NTD) “tố” là có vấn đề, ông Bảo cho rằng:
- Tôi chưa được tiếp xúc với THP, nhưng trước khi đi vào vấn đề này thì phải hiểu một điều là công nghệ làm hàng giả ngày càng tinh vi mà chúng ta không thể tưởng tượng được. Người ta có thể làm cái chai mới nguyên như ban đầu, cùng cái chai như vậy người ta có thể đóng lại hoàn toàn mà NTD không thể nào nhận biết được. Tôi đã từng quan sát nhiều sản phẩm như vậy. Bởi vậy, để đấu tranh chống lại những chuyện tương tự thì chúng ta cần phát triển sản xuất, đầu tư công nghệ nhưng chúng ta cũng phải lưu ý sự cạnh tranh không lành mạnh trong các doanh nghiệp.
Tôi không loại trừ có những đối tượng nào đó, có những tổ chức nào đó, không muốn cho thương hiệu Việt Nam phát triển, làm mất uy tín thương hiệu Việt Nam và làm cho NTD nghi ngờ. Đấy là thủ đoạn mà chúng ta cần cảnh giác.
Cụ thể ở trường hợp của THP này như thế nào, thưa ông?
- Trường hợp của THP thì tôi cũng đã được nghe. Tôi thấy thế này, một dây truyền được nhập khẩu từ Châu Âu thì thậm chí anh chị muốn bỏ một vật gì đó vào cũng rất khó, không thể có hiện tượng đó được! Tôi nghe các thông tin vừa rồi nói là có con ruồi, con nhặng hay cái gì đó ở trong chai nước là tôi không hề tin, Hiệp hội chúng tôi không bao giờ tin.
Ở đây chúng ta phải nghĩ đến những sự cạnh tranh không lành mạnh với một tổ chức nào đó, một cá nhân nào đó, bởi vì trên cái công nghệ làm giả này hiện nay cũng rất phổ biến. Tôi tin rằng với dây truyền công nghệ của Châu Âu, với một doanh nghiệp lớn như THP không bao giờ người ta làm cái chuyện như thế. Mình cứ nghe, cứ cảnh giác nhưng trong trường hợp thế này thì không thể tin như vậy.
Còn việc này có hay không thì lại là câu chuyện khác. Ví dụ thế này, tôi là một kẻ gian dối, công nghệ làm giả của tôi cũng tinh vi thì tôi có thể làm được (chai nước có dị vật, côn trùng- PV). Bôi nhọ người ta là chuyện dễ dàng, việc cạnh tranh không lành mạnh hiện nay rất phổ biến, không phải chỉ riêng THP mà có rất nhiều trường hợp khác đã bị như vậy. Tâm tư một doanh nghiệp chân chính thì không bao giờ làm như vậy cả, còn những kẻ làm gian, làm giả, làm phá hoại nền kinh tế thì chúng ta cần phải lên án.
Nhưng làm thế nào để NTD phát hiện chuyện này, bởi theo ông nói công nghệ làm nhái, làm giả, thậm chí cố tình phá hoại rất tinh vi?
- Tôi khuyên NTD là khi mua thì phải biết nó ở đâu và phải quan sát món hàng mình mua. Mua một chai nước mà trong đó nó có những vi khuẩn, con này con kia mà lại không phát hiện ra ngay lúc bấy giờ thì cũng hơi khó hiểu.
Thực tế đã có nhiều doanh nghiệp trong nước thành nạn nhân của thủ đoạn, chiêu trò cạnh tranh không lành mạnh, theo ông chúng ta đã có những chế tài, luật định nào để bảo vệ doanh nghiệp trước những thủ đoạn bôi nhọ doanh nghiệp nêu trên?
- Về mặt luật pháp, Việt Nam không dung túng những hành vi như vậy. Trong luật cạnh tranh, luật thương mại và các nghị định của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thương mại không bao giờ bao che những trường hợp cạnh tranh theo cái cách làm tổn hại cho nền kinh tế. Ở đây tôi rất tin các lực lượng thực thi như là công an, các anh có đủ khả năng làm những trường hợp đó. Chúng ta bảo vệ cho những người làm ăn chính đáng, còn những kẻ làm giả thì dứt khoát luật pháp phải nghiêm trị. Hành vi phá hoại nền kinh tế, phá hoại doanh nghiệp, phá hoại sản phẩm có thương hiệu, là những hành vi cần truy tố.
Thực tế là chúng ta còn có chỗ hở, hay chưa đủ điều kiện, chưa đủ các thông tin cần thiết để các cơ quan chức năng xử lý. Đây là vấn đề luật pháp nhà nước cần lưu ý và trong tương lai hiện tượng này sẽ còn nhiều hơn nữa.
Trước nguy cơ bị đối thủ cạnh tranh không lành mạnh thì doanh nghiệp cần phải làm gì để bảo vệ mình, thưa ông?
- Tôi khuyên rằng các doanh nghiệp cần phải tham gia và tích cực hơn vào công cuộc đấu tranh chống hàng giả, hàng nhái, bảo vệ thương hiệu, bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình. Tôi nghĩ rằng vấn đề xây dựng thương hiệu là một việc rất khó, nhưng bảo vệ thương hiệu còn khó hơn. Bởi vậy, các doanh nghiệp Việt cần tích cực hơn nữa vào tham gia cùng các lực lượng thực thi như công an, quản lý thị trường, thanh tra chuyên ngành, các hiệp hội chuyên trách để cùng nhau đấu tranh lại những hiện tượng không lành mạnh, đấu tranh chống lại những hiện tượng làm hàng giả, gian lận thương mại, những hành vi nói xấu gây thiệt hại kinh tế lẫn nhau. Đấy là những hành vi cần phải lên án vì đây không đơn thuần chỉ là phạm vi doanh nghiệp hay cá nhân nào, mà là việc làm gây tổn hại đến uy tín của đất nước và nền kinh tế của nước nhà.
Vừa qua, liên tiếp sản phẩm của THP bị khách hàng “tố” là có vấn đề, ông đánh giá như thế nào về cách ứng xử của doanh nghiệp này trước những những thông tin bất lợi về mình?
- Tôi không muốn đi vào cụ thể từng doanh nghiệp này doanh nghiệp kia, tôi chỉ mong rằng các doanh nghiệp cần bình tĩnh, bên cạnh các doanh nghiệp vẫn còn có các cơ quan bảo vệ pháp luật. Tôi cho rằng cách xử trí của THP là có trách nhiệm.
Tôi đọc trên báo chí thì doanh nghiệp người ta sẵn sàng mời các nhà báo đến xem dây truyền sản xuất. Dây truyền hiện đại, cho anh bỏ ruồi vào cũng chẳng làm được điều đó, cho vật thể lạ vào dây chuyền sản xuất cũng chẳng làm nổi điều này, cách làm như doanh nghiệp này là đúng đắn.
Tôi cho rằng, với một thái độ nghiêm túc, THP phải bình tĩnh, tỉnh táo, không nên sợ những dư luận không chính đáng mà phải kiên quyết phấn đấu hơn nữa cho trách nhiệm của mình đối với NTD.
Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!
