Chữ Hiếu vẫn trường tồn

Trở về sau liên hoan, bác Đan Văn Hải về với mái nhà có 4 thế hệ cùng sinh sống (tứ đại đồng đường) tại phố Chùa Hàng, quận Lê Chân. Mặc dù đã ngoài sáu mươi nhưng bác vẫn làm nhiệm vụ của một người con chăm sóc bố 85 tuổi và mẹ 87 tuổi. Hàng ngày, bác thường ngồi nói chuyện, chăm sóc tới từng bữa ăn, giấc ngủ, làm cho bố mẹ vui lòng. Công việc phụng dưỡng bố mẹ của một người con ở độ tuổi này không hề đơn giản. Nhiều khi trái gió trở trời là các cụ lại mệt khiến bác phải chạy đôn chạy đáo tìm thuốc thang, chăm sóc, thế nhưng bác Hải lại coi đó là một niềm vui.

Sinh ra trong một gia đình nghèo, bác Hải cùng 6 người em lớn lên trong hoàn cảnh khó khăn nhưng tràn đầy hạnh phúc. Bố mẹ bác là tấm gương sáng cho con cháu khi chấp nhận hy sinh, chăm lo nuôi dạy con cháu trưởng thành. Cả 7 anh em bác đều học hết cấp 3 (lớp 10 cũ), trong đó có 4 người học đại học, 1 người là Phó giáo sư, tiến sĩ. Nhớ lại những ngày tháng vất vả trước kia, cả đại gia đình bác gồm bố mẹ, 4 cặp vợ chồng - anh em của bác, cùng các cháu sinh sống trong một mái nhà trên đường Mê Linh. Căn nhà chỉ rộng chừng 70 m2, mặc dù đã được cơi nới nhưng không đủ diện tích cho đại gia đình ngày càng được bổ sung thêm những thành viên mới. Tới năm 1990, gia đình bác Hải và gia đình người em thứ năm tách khỏi đại gia đình ra ở tại đường Chùa Hàng đồng thời đón bố mẹ về đây chăm sóc. 2 gia đình với 4 thế hệ chung sống dưới một mái nhà, bác Hải giữ vai trò là người con, người chồng, người anh, người cha, người ông trong gia đình. Khi được hỏi: Sống trong một gia đình "tứ đại đồng đường" đâu là khó khăn nhất đối với các thành viên trong gia đình? Không ngần ngại, bác Hải trả lời: Trong gia đình truyền thống "tứ đại đồng đường" việc khó khăn nhất là có nhiều người, nhiều thế hệ cùng chung sống. Mỗi thế hệ có những quan niệm sống khác nhau, sở thích khác nhau..., điều quan trọng nhất là mỗi thành viên phải biết điều chỉnh, dung hòa các mối quan hệ tạo thành một sự hòa hợp, thống nhất trong gia đình: ông bà phải gương mẫu và con cháu phải ngoan ngoãn kính trọng người già, như vậy mới có thể duy trì được mô hình gia đình truyền thống.

Khác với bác Hải, anh Đinh Văn Nhân ở xã Mỹ Đồng, huyện Thủy Nguyên - một trong những đại biểu Hải Phòng dự liên hoan  - thể hiện sự hiếu thảo bằng cách khác. Là con thứ năm trong một gia đình thuần nông có 7 người con, anh được giao trách nhiệm giúp đỡ anh em phát triển kinh tế thoát nghèo và chăm sóc bố mẹ (bố mẹ anh đều trên 75 tuổi). Vay mượn vốn liếng của họ hàng, anh em, anh mở một cơ sở sản xuất tập hợp hầu hết anh em, con cháu trong gia đình vào làm việc. Cơ sở sản xuất "gia đình" của anh ngày càng phát triển không những đem lại cuộc sống ấm no cho gia đình các anh, chị, em mà còn tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương. Nhiều bà con ở xã Mỹ Đồng vẫn khen ngợi tấm gương hiếu lễ của anh Nhân. Mặc dù công việc kinh doanh rất bận rộn nhưng anh luôn dành thời gian mỗi ngày ngồi tâm sự với bố mẹ, đưa bố mẹ đi dạo, tắm rửa cho bố mỗi khi bố mệt. Những việc làm tưởng như rất nhỏ ấy đã thể hiện đạo hiếu của người con đối với những bậc sinh thành, dưỡng dục.

Bác Hải, anh Nhân chỉ là hai trong hàng vạn tấm gương hiếu thảo chung quanh chúng ta góp phần khẳng định một chân lý: chữ Hiếu luôn trường tồn. Trong điều kiện kinh tế - xã hội có nhiều đổi mới, chữ Hiếu chỉ thay đổi ít nhiều về cách thức chăm sóc, phụng dưỡng ông bà, cha mẹ trong những điều kiện, hoàn cảnh khác nhau của từng gia đình. Hiếu thảo luôn là giá trị trường tồn của dân tộc, của con người Việt Nam. Bàn về chữ Hiếu, chúng tôi nhớ tới ý kiến phát biểu của Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan trong Liên hoan đại biểu con cháu hiếu thảo toàn quốc, xin được trích lời của Phó Chủ tịch nước để kết thúc bài viết nhỏ này: "Mỗi người chúng ta hôm nay phải biết rằng: chúng ta không phải từ trên trời rơi xuống, chúng ta không phải từ dưới đất chui lên. Chúng ta có cội nguồn, chúng ta có gốc rễ. Chúng ta có cha, có mẹ...Cho nên ngày hôm nay, chúng ta phải một lòng hiếu thảo với cha, với mẹ, một lòng kính trọng ông bà...".

Phạm Việt