Chống xuất lậu xăng dầu chỉ có cách... tăng giá?

Trước tình trạng xăng dầu “chảy ngược” qua biên giới, chiều qua, tại TP HCM, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng đã chủ trì hội nghị bàn biện pháp ngăn chặn.

"Không đủ sức"

Như Pháp luật Việt Nam đã đưa, trên biên giới Tây Nam tình trạng buôn lậu xăng dầu đang diễn ra dữ dội. Lý do, dù giá xăng trong nước đã điều chỉnh tăng nhưng vì các nước trong khu vực cũng tăng giá xăng dầu, nên hiện nay chênh lệch vẫn lên đến 5.000 – 7.000 đồng/lít. Tình trạng xăng dầu xuất lậu qua biên giới Campuchia với tần xuất mạnh thuộc khu vực Kiên Giang, An Giang, Long An, Tây Ninh và Đồng Tháp.

Cụ thể trong 2 tháng đầu năm 2011, An Giang xử lý 4 vụ, thu 5.875 lít xăng dầu, trong đó lực lượng hải quan thu giữ 3.493 lít. Tây Ninh xử lý 44 vụ, có 36 vụ vận chuyển xăng dầu qua biên giới thuộc hàng “vắng chủ”, 8 vụ dùng can, thùng mua hàng không đúng theo quy định, tịch thu 12 .545 lít, đóng cửa 2 cửa hàng xăng dầu  tại gần biên giới do tái phạm. Long An thu giữ 4.530 lít xăng dầu từ ba vụ bị phát hiện. Kiên Giang xử lý 5 vụ, thu giữ 3.220 lít xăng dầu. Theo ông Nguyễn Hùng Dũng – Cục trưởng Cục Quản lý thị trường (QLTT), các vụ đã xử lý nêu trên chỉ là một phần rất nhỏ so với tình trạng buôn lậu xăng dầu trên vùng biên giới Tây Nam hiện nay.

Một số tàu thuyền lợi dụng đi đánh bắt cá vận chuyển xăng dầu qua biên giới với số lượng lớn bán lấy lãi. Đặc biệt, gần đây khi mức chệnh lệch xăng dầu giữa Việt nam – Campuchia lên cao, một số thương nhân dọc biên giới thuê nông dân chuyển xăng dầu với giá 2.000-3.000 đồng/lít, chuyển bằng đường mòn trong rừng hoặc cho chìm dưới nước rồi kéo qua biên giới.

Tại Long An, Tây Ninh, Đồng Tháp, sau khi các cửa hàng kinh doanh thuộc khu vực giáp biên giới bị kiểm soát chặt về số lượng, đối tượng mua hàng, thời gian bán hàng, các đối tượng đai vác hàng lậu thuê đã vào sâu trong nội địa để tải xăng dầu qua biên giới, gây khó khăn cho lực lượng kiểm tra.

Tại hội nghị, đại diện các ngành QLTT, hải quan, bộ đội biên phòng khu vực biên giới thừa nhận, các đầu nậu thường không xuất hiện, chỉ bắt được người làm thuê nên không xử lý được tận gốc. Mặt khác, vì các cửa hàng xăng dầu gần biên giới bán xăng dầu vào can được trả thêm tiền nên tìm nhiều cách để “qua mặt” các lực lượng kiểm tra.

“Lực lượng chúc năng dù đã rất cố gắng cũng  không đủ sức chặn bắt cả ngày lẫn đêm” - Cục trưởng QLTT Nguyễn Hùng Dũng cho biết.

"Chỉ có cách tăng giá?

Cục phó Cục Điều tra chống buôn lậu - Tổng Cục Hải quan- Nguyễn Ngọc Tuấn cho biết, từ đầu năm đến nay lực lượng hải quan khu vực giáp biên giới Tây Nam rất tích cực kiểm tra, bắt giữ xăng dầu lậu tuồn qua biên giới nhưng “không ăn thua”. Theo vị này, vì lượng người dân tham gia vào hoạt động này khá đông, diễn ra trên địa bàn rộng lớn, hoạt động cả ngày lẫn đêm trong khi lực lượng kiểm tra thì ít. Để ngăn nguồn xăng dầu chảy qua biên giới, ông Tuấn nói, “chỉ có cách điều chỉnh giá xăng dầu tăng lên thì hàng lậu mới chấm dứt”.

Đại diện Tổng công ty Xăng dầu Miền Nam cho rằng, hiện nay việc kinh doanh xăng dầu của các doanh nghiệp đang bị lỗ. “Trong khi xăng dầu vẫn ồ ạt chảy qua biên giới, ngân sách mất, doanh nghiệp không lãi, việc tăng giá xăng dầu vào lúc này vừa giảm khó khăn cho doanh nghiệp vừa ngăn được hàng lậu qua biên giới” – vị này phát biểu. Cùng xu hướng này, đại diện Công ty TNHH thương mại Đồng Tháp kiến nghị “giải pháp tốt nhất để hạn chế tình trạng buôn lậu xăng dầu ở biên giới hiện nay là đưa giá xăng dầu tiệm cận với giá thị trường, trong đó Nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân cùng chia sẻ”.

Tuy nhiên,  các đề xuất nói trên bị  nhiều ý kiến phản đối. Theo các ý kiến này, nếu giá xăng dầu tăng bằng với giá xăng dầu của Campuchia, tức tăng thêm 5.000 – 6.000 đồng là rất không phù hợp với một quốc gia sở hữu tài nguyên dầu khí như Việt Nam, đặc biệt là trong tình hình giá cả đang lạm phát như hiện nay.

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương chi đạo, để giảm thiểu tình trạng xăng dầu chảy quan biên giới, trước mắt lược lượng chống  buôn lậu thuộc trung ương và địa phương phải phối hợp tích cực hơn nữa trong khâu kiểm tra, kiểm soát. Trên từng địa bàn, lực lượng chống buôn lậu địa phương phải nỗ lực khắc phục khó khăn, nắm rõ tình hình, báo cáo kịp thời, phối hợp với các ngành đưa ra phương án thực hiện hợp lý nhất.

Mị Na