Ngày 13/2/2017 Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Mộc Châu ra kết luận điều tra. Ngày 14/2/2017 VKSND huyện ra cáo trạng truy tố. Ngày 21/2/2017 TAND huyện có quyết định đưa vụ án ra xét xử. Chưa hết, vụ án này còn để lại rất nhiều nghi ngờ trong các văn bản liên quan đến giám định AND để xác định người cha nghi vấn của thai nhi trong bụng người mẹ tâm thần.
Viện KHHS lấy kiểu gen của thai nhi ở đâu để cung cấp?
 |
| Tại kết luận giám định ngày 19/7/2017, Viện KHHS mới có quyết định lưu kiểu gen thai nhi nhưng trong văn bản ngày 07/4/2017 Viện KHHS đã có kiểu gen của thai nhi để cung cấp |
Báo PLVN đã từng có bài viết xung quanh vụ án hiếp dâm người bị tâm thần này. Theo đó, mặc dù các cơ quan tố tụng cho rằng có chứng cứ để kết tội bị cáo Nguyễn Văn Thắng (trú tại Tiểu khu 67, Nông trường Mộc Châu) phạm tội hiếp dâm và tuyên Thắng phải chịu mức án 7 năm 6 tháng tù giam nhưng suốt quá trình điều tra và đưa ra xét xử, bị cáo liên tục kêu oan.
Kết luận giám định số 1727/C54-TT3 ngày 29/4/2016 của Viện Khoa học hình sự, Bộ Công an (Viện KHHS) cũng khiến nhiều người nghi ngờ vì không rõ ràng, không có kiểu gen của từng người liên quan đến vụ án (gồm thai nhi, mẹ thai nhi và người cha nghi vấn). Trong khi đó, các chuyên gia về di truyền học đều cho rằng, nếu chỉ có dữ liệu như trong kết luận giám định thì không đủ cơ sở để kết luận Thắng có phải là người cha của thai nhi hay không.
Kết luận giám định này cũng ghi rõ “lưu kiểu gen của Nguyễn Thị Anh (mẹ thai nhi) và Nguyễn Văn Thắng (người cha nghi vấn) tại Viện KHHS”. Ngoài ra, kết luận giám định cũng cho biết, sau khi giám định xong, Viện KHHS đã hoàn lại toàn bộ mẫu vật giám định về Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La.
Tuy nhiên, điều kỳ lạ đã xuất hiện. Trong Văn bản số 376/C54 (TT3) ngày 07/4/2017 của Viện KHHS bổ sung, giải thích Kết luận giám định số 1727/C54-TT3, Viện KHHS lại đưa ra được đầy đủ các kiểu gen của thai nhi, mẹ thai nhi và người cha nghi vấn cùng với lời tái khẳng định “Nguyễn Văn Thắng là cha đẻ của thai nhi”.
Vấn đề đặt ra ở đây, tại sao lại xuất hiện các kiểu gen đầy đủ của mẫu vật thai nhi và những người liên quan đến vụ án? Trong khi, trước đây, kết luận giám định vào ngày 29/4/2016 Viện KHHS khẳng định chỉ “lưu kiểu gen của Nguyễn Thị Anh và Nguyễn Văn Thắng tại Viện KHHS”. Điều này đồng nghĩa với việc Viện KHHS sẽ không lưu kiểu gen của thai nhi. Vậy tại sao trong Văn bản số 376 lại xuất hiện kiểu gen của thai nhi?
Nói về nghi vấn này, một chuyên gia về di truyền học cho rằng, câu hỏi này có lẽ chỉ Viện KHHS trả lời được, chỉ có Viện KHHS mới hiểu được tại sao họ không lưu kiểu gen của thai nhi mà sau này lại có kiểu gen của thai nhi để cung cấp bổ sung. Vị chuyên gia này cho rằng, có lẽ trong trường hợp này, có thể bên Viện sẽ lưu giữ mẫu vật và tỏ ra băn khoăn khi phân tích, lưu giữ mẫu vật sẽ khó khăn hơn nhiều so với lưu giữ dữ liệu kiểu gen.
Tuy nhiên, chính trong Kết luận giám định 1727 nêu trên, Viện KHHS cũng khẳng định “hoàn lại toàn bộ mẫu vật giám định về Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Mộc Châu”. Vậy Viện KHHS lấy kiểu gen của thai nhi từ nguồn nào để cung cấp cho VKSND tỉnh Sơn La khi không lưu kiểu gen cũng không giữ lại mẫu vật giám định?
Nhiều vấn đề cần được làm sáng tỏ…
Luật sư Vũ Đức Thuận (VP Luật sư Thăng Long Hà Nội) khẳng định, có nhiều dấu hiệu bất thường trong quá trình tiến hành tố tụng vụ án như không có biên bản phân công điều tra viên, kiểm sát viên, quá trình thu thập mẫu tóc của Nguyễn Văn Thắng cũng không đúng.
Ngoài ra, Luật sư Thuận còn chỉ ra rằng, quá trình giao nhận mẫu tóc của Thắng cũng có vấn đề vì 10 sợi tóc mà Nguyễn Văn Thắng tình nguyện giao cho cảnh sát điều tra đi làm xét nghiệm AND (thời điểm chưa khởi tố vụ án) được cho vào phong bì dán kín lại nhưng khi mẫu vật này về đến Viện KHHS Bộ Công an lại được mô tả thành “một nhúm tóc còn gốc”.
Luật sư Thuận khẳng định “10 sợi tóc khác hẳn với một nhúm tóc, do đó cần phải xem xét lại tính chính xác của mẫu vật này. Những nghi ngờ này đã được TAND tỉnh Sơn La đồng thuận và ra quyết định trưng cầu giám định lại vào ngày 9/6/2017. Ngày 19/7/2017, Viện KHHS Bộ Công an đã có Kết luận giám định số 243/C54(TT3) vẫn khẳng định “Nguyễn Văn Thắng là cha đẻ của thai nhi”.
Tuy nhiên, Luật sư Thuận đặt vấn đề, sau hơn 1 năm được bảo quản tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện Mộc Châu, liệu mẫu vật thai nhi được gửi đi giám định có còn đủ chất lượng để làm xét nghiệm AND? Mang vấn đề này đến gặp GS.TS Lê Đình Lương, ông cho biết, với các mẫu vật máu để xét nghiệm AND có thể bảo quản trong khoảng 20 năm với điều kiện bình thường nhưng nếu mẫu vật là tổ chức thai nhi thì sẽ cần nhiều điều kiện hơn.
Theo GS.TS Lương, các phòng thí nghiệm hiện nay của Việt Nam đều có thể lưu giữ mẫu sinh phẩm (giống như tổ hợp thai nhi) nhưng với điều kiện mẫu sinh phẩm phải được tẩm ướp hoá chất và được bảo quản trong điều kiện nhiệt độ yêu cầu. “Khi không có đủ dữ liệu như các điều kiện nêu trên, tôi không thể nói mẫu vật thai nhi có thể lưu giữ đảm bảo được chất lượng hay không”, GS.TS Lương cho biết.
Như vậy, liệu Chi cục Thi hành án dân sự huyện Mộc Châu có đủ điều kiện (theo yêu cầu) để bảo quản mẫu vật cũng là một vấn đề cần làm sáng tỏ. Một điều bất ngờ thể hiện trong kết luận giám định mới nhất: Viện KHHS đã cho thấy Viện sẽ lưu giữ lại kiểu gen của thai nhi (cùng với kiểu gen của bố và mẹ). Việc này càng chứng tỏ điều kỳ lạ từ kết luận giám định năm 2016.
Tại sao thời điểm ấy Viện KHHS lại chỉ lưu kiểu gen của mẹ và người cha nghi vấn, trong khi kiểu gen của thai nhi mới là mấu chốt vấn đề để giải quyết vụ án? Tại sao rõ ràng không lưu giữ kiểu gen của thai nhi mà khi được VKSND tỉnh Sơn La yêu cầu bổ sung, Viện KHHS lại có kiểu gen của thai nhi để cung cấp? Phải làm rõ được những vấn đề này vụ án mới có thể làm sáng tỏ. Và điều này hoàn toàn phụ thuộc vào HĐXX TAND tỉnh Sơn La vào phiên xét xử phúc thẩm, sẽ diễn ra vào ngày 11/8 tới đây.
