Chờ giải pháp đột phá, đồng bộ

Chất lượng dịch vụ được coi là chìa khóa mở ra thành công đối với du lịch của bất kỳ địa phương, quốc gia nào, vì nó liên quan đến hấu hết lĩnh vực như hoạt động kinh doanh lưu trú, lữ hành, vận chuyển khách du lịch… Tuy nhiên, thực trạng của du lịch Hải Phòng mặc dù được quan tâm đầu tư, nhưng chất lượng dịch vụ chưa tương xứng, còn nhận nhiều lời than phiền của du khách.

Bất cập thừa, thiếu

Một điểm khách du lịch, nhất là khách cao cấp, quan tâm là đến tận bây giờ, tất cả dự án xây dựng khách sạn 5 sao ở Hải Phòng vẫn chỉ nằm trên… giấy. Một thành phố nổi tiếng với khu du lịch Cát Bà, Đồ Sơn và hàng chục địa danh, thắng cảnh trải khắp từ nội thành ra ngoại thành, từ đất liền ra hải đảo với nhiều tiềm năng, lợi thế nhưng thường xuyên bị lỡ cơ hội tổ chức các sự kiện tầm cỡ quốc gia và quốc tế, vì thiếu những điều kiện cơ bản về cơ sở vật chất, trong đó không có khách sạn tiêu chuẩn 5 sao nào. Trưởng Phòng nghiệp vụ du lịch, Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch Ngô Ngọc Tấn cho biết: trong số 254 cơ sở lưu trú du lịch trên địa bàn, có nhiều khách sạn xuống cấp, trong đó có cả khách sạn 3, 4 sao. Trong khi đó, hệ thống dịch vụ bổ sung trong các cơ sở lưu trú thiếu, chất lượng không cao, thậm chí không có trong các cơ sở đầu tư ở quy mô vừa và nhỏ. Mặt khác, các trang thiết bị trong các cơ sở này thường không đồng bộ, không phù hợp về màu sắc, kiểu dáng, kích cỡ làm ảnh hưởng đến chất lượng phục vụ khách. Theo khảo sát của ngành du lịch, trong cùng một hạng sao, nhưng nhiều khách sạn có sự chênh lệch khá lớn về giá. Điều này càng chứng tỏ chất lượng cơ sở vật chất, trang thiết bị và hệ thống dịch vụ của một số cơ sở chưa đáp ứng được yêu cầu của khách. Do vậy, doanh thu thấp và hiệu quả kinh doanh kém càng dẫn đến khó khăn trong việc tái đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị để nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch Hải Phòng.

Khu du lịch Cát Bà vẫn chưa có khách sạn đạt tiêu chuẩn 5 sao, đáp ứng nhu cầu tổ chức các sự kiện tầm cỡ quốc gia và khách du lịch quốc tế.

Trên thực tế, Hải Phòng có sự gia tăng về số lượng với tổng số hàng trăm cơ sở lưu trú du lịch với gần 6000 lao động làm việc thường xuyên, nhưng lại chưa song hành với sự thay đổi về chất và thực trạng chung là cơ sở dịch vụ quy mô nhỏ. Và bất cập tồn tại bấy lâu là trong năm tuy không khai thác hết công suất, song đến mùa du lịch, cơ sở dịch vụ lại quá tải. Nhược điểm một mùa của du lịch biển miền Bắc kéo theo hoạt động dịch vụ du lịch mang tính thời vụ, đội ngũ nhân viên thiếu chuyên nghiệp khiến chất lượng dịch vụ bị ảnh hưởng khá lớn.

Thiếu lao động lành nghề

Theo thống kê của ngành chủ quản, trong số 6 nghìn lao động nêu trên, chỉ có 20% có trình độ cao hoặc có nhiều kinh nghiệm trong công tác. Thực tế ở nhiều nhà nghỉ, nhà hàng khu du lịch Đồ Sơn và Cát Bà cho thấy, phần lớn lao động được qua đào tạo nghiệp vụ du lịch, nhưng chủ yếu ở trình độ trung cấp, sơ cấp và bồi dưỡng nghiệp vụ. Tuy nhiên, nhiều chủ khách sạn cho biết, họ nhận nhân viên vào làm việc, có đến 80% phải đào tạo lại hoặc kèm cặp thử việc thực tế. Trưởng Phòng kinh doanh khách sạn Habouview Tạ Minh Đức cho biết: Nguồn nhân viên hiện nay đào tạo chưa bài bản. Do đó, như tại khách sạn Habouview không lấy số lượng nhân lực là quan trọng mà chủ yếu lấy ít nhưng chất lượng, trả lương cao. Nhưng rất khó để tìm được người như ý, vì đa số lao động có tay nghề thường chọn những trung tâm thương mại, du lịch lớn như thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội hay Quảng Ninh.

Nhân viên làm việc tại các khách sạn, nhà hàng cần được đào tạo chuyên nghiệp một cách bài bản.

Một khó khăn bấy lâu của ngành du lịch Hải Phòng chưa được khắc phục là hầu hết khách sạn có quy mô nhỏ và nhà nghỉ, nhà hàng thường phải sử dụng những lao động có trình độ thấp, thậm chí không có nghiệp vụ du lịch. Anh Nguyễn Văn Quang, nhân viên phục vụ bàn ở một nhà hàng khu 2 Đồ Sơn, cho biết: sau hai năm gắn bó ở đây, tay nghề bắt đầu vững và cũng tâm niệm gắn bó với chủ. Nhưng nếu được chủ nhà hàng đưa đi đào tạo, nâng cao tay nghề chưa chắc tôi gắn bó với họ, vì chủ những nhà hàng nhỏ không đủ điều kiện để trả lương cao. Theo ông Tấn, còn một điểm yếu nữa của du lịch Hải Phòng là sự hạn chế ngoại ngữ của đội ngũ nhân lực trong các cơ sở lưu trú du lịch. Chỉ các khách sạn có người nước ngoài tham gia quản lý mới có đội ngũ cán bộ quản lý và nhân viên có trình độ ngoại ngữ cơ bản đáp ứng yêu cầu công việc.

Điều đáng nói là nhận thức về kiến thức pháp luật điều chỉnh hoạt động kinh doanh du lịch đối với người lao động trong các cơ sở lưu trú du lịch rất thấp. Theo Phó giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn Anh Tuân: Thậm chí có những người quản lý cơ sở lưu trú nhưng không biết bất cứ một văn bản pháp luật nào về kinh doanh lưu trú du lịch. Mặc dù cơ quan quản lý nhà nước về du lịch triển khai, hướng dẫn thực hiện nhiều lần, nhưng thực tế việc chấp hành các quy định của pháp luật đối với hoạt động kinh doanh lưu trú du lịch chưa tốt.

(Còn tiếp)

Văn Lượng