Chính thức không kỷ luật đảng viên khi sinh con thứ 3

Ngày 20/3/2025, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã ban hành Hướng dẫn sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Hướng dẫn số 05 ngày 22/11/2022 về thực hiện Quy định số 69 của Bộ Chính trị về kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên vi phạm.

Bộ Chính trị đã thống nhất chủ trương sửa đổi các quy định của Đảng và pháp luật có liên quan đến chính sách dân số, trong đó có việc không xử lý kỷ luật đảng viên sinh con thứ ba trở lên, đồng thời khẳng định không hồi tố các trường hợp đã bị xử lý trước đó.

Theo Hướng dẫn, lược bỏ điểm 8.1 và 8.2 mục III trong Hướng dẫn số 05 năm 2022 về hướng dẫn thực hiện một số điều trong Quy định về kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm. Đây là các điểm quy định về việc xem xét, xử lý kỷ luật đối với hành vi vi phạm chính sách dân số, trong đó có sinh con thứ 3.

Đồng thời, hướng dẫn mới bổ sung thêm điểm 8.3 như sau: "Không xem xét xử lý đối với hành vi quy định tại khoản 2 Điều 1 Pháp lệnh số 08/2008 ngày 27/12/2008 sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh dân số năm 2003 "Sinh một hoặc 2 con, trừ trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định".

Với thay đổi này, từ ngày 20/3/2025, việc sinh con thứ 3 không còn được xem là hành vi vi phạm để xử lý kỷ luật Đảng. Việc loại bỏ quy định kỷ luật đảng viên sinh con thứ 3 cho thấy sự thích ứng linh hoạt của Đảng trước những biến động về cơ cấu dân số và yêu cầu phát triển bền vững trong tình hình mới.

Trước đó theo Điều 7 Quy định 69 năm 2022, các hình thức kỷ luật đối với đảng viên vẫn được quy định rõ ràng, bao gồm: khiển trách, cảnh cáo, cách chức (đối với đảng viên có chức vụ) và khai trừ đối với đảng viên chính thức; khiển trách và cảnh cáo đối với đảng viên dự bị.

Theo thống kê từ Bộ Y tế, mức sinh của Việt Nam nằm trong top 5 nước thấp nhất khu vực Đông Nam Á. Cụ thể, mức sinh trên toàn quốc đang có xu hướng giảm thấp dưới mức sinh thay thế, từ 2,11 con/phụ nữ năm 2021 xuống 2,01 năm 2022. Chỉ số này tiếp tục xuống thấp khi còn 1,96 con/phụ nữ năm 2023 và 1,91 năm 2024 - thấp nhất trong lịch sử và được dự báo là sẽ tiếp tục xuống thấp trong các năm tiếp theo.

Dự báo, mức sinh tiếp tục giảm, đến năm 2039 Việt Nam sẽ kết thúc thời kỳ dân số vàng, năm 2042 quy mô dân số trong độ tuổi lao động đạt đỉnh và sau năm 2054 dân số sẽ bắt đầu tăng trưởng âm.