Các “tổng kho”... sách lậu
Cách đây không lâu, hai đơn vị làm sách First News Trí Việt và Alpha Books đã công bố danh sách 34 trang Fanpage có kinh doanh sách lậu. Trong số này, một số trang có lượng người theo dõi đông và khá nổi tiếng trong cộng đồng người đọc...
Chiêu bài của những trang này là đăng tải những quyển sách hay, đang “hot” với mức giá “thanh lý”, thấp hơn giá thị trường đến một nửa. Nhiều loại sách hiếm, không còn xuất bản nữa cũng được các trang này rao bán.
Đặc biệt, các trang còn thường xuyên đưa ra thông tin về việc có lượng sách tồn kho rất lớn, chuyên thanh lý giá rẻ, thậm chí bỏ sỉ chiết khấu cao. Có trang đã tổ chức những buổi bán sách thanh lý dưới giá vốn, xả kho số lượng lớn sách hoặc tổ chức mini game để hút khách.
Tuy nhiên, thực tế thì đây chính là những nơi tiêu thụ sách lậu một cách tinh vi dưới chiêu bài “xả kho”, thanh lý và chạy quảng cáo để tăng tiếp cận. Rất nhiều người mua sách vì ham rẻ hoặc do mong muốn tìm được những bản sách hiếm, đẹp nên đã không biết rằng mình đã mua phải sách lậu và chất lượng không như kỳ vọng.
Chị Nguyễn Thị Minh Hòa, ngụ đường Lũy Bán Bích, TP HCM chia sẻ, cách đây hơn 1 tháng, chị lên một trang chính thống của đơn vị phát hành sách mua cho con trọn bộ truyện Harry Poster 8 quyển với giá giảm 40% (còn 1,2 triệu). Sau đó, chị lướt mạng, thấy trang Tổng kho sách thanh lý bán với giá chỉ 650 ngàn đồng và bảo đảm là sách đẹp thanh lý, mới 99%. Mừng vì tìm được nguồn giá rẻ hơn nhiều, chị Hòa vội đặt mua.
Tuy nhiên, sau khi mở gói hàng, ngay từ bìa sách đã làm chị thất vọng vì màu sắc lem nhem, in cẩu thả. Bên trong sách chất lượng giấy rất xấu, trình bày nguệch ngoạc. Sau khi con chị đọc thì phản ánh là sách bị thiếu trang, đọc ngắt đoạn khó hiểu. Chị Hòa phản ánh thì phía bán sách im lặng không trả lời. Cuối cùng chị đành đặt mua lại ở trang bán sách chính thống, vứt luôn bộ sách in rởm.
Không chỉ xuất hiện trên trang bán hàng, sách lậu còn xuất hiện trên các sàn thương mại điển tử hoặc các hội, nhóm mê đọc sách, yêu sách trên Facebook. Mới đây, trên một cộng đồng buôn bán sách cũ đã xuất hiện trường hợp lừa đảo.
 |
| Một trang bán sách lậu đăng thanh lý sách giá rẻ. |
Một người tự xưng là sưu tầm sách đã rao bán khá nhiều sách hiếm với giá tốt, được nhiều người quan tâm, đặt mua. Tuy nhiên, sau khi mua về, hàng loạt người mua đã nhận được bản in lậu với chất lượng tương tự... photocopy. Người bán đã “lặn mất tăm” sau khi lừa được hàng chục người mua sách nhẹ dạ.
Vi phạm pháp luật và đạo đức
Không ít người đã gặp phải trường hợp trên khi mua sách của các “tổng kho” trên mạng xã hội. Sách mua về thường gặp các lỗi như in nhòe, mùi ẩm mốc, in thiếu, chất lượng giấy xấu, có người đọc còn phản ánh vừa đọc vừa phải... phủi bụi vì sách ra bụi giấy liên tục.
Ngoài ra, nhiều sách in lậu được ăn cắp bản quyền, đánh máy lại nên sai lỗi chính tả, lỗi morat rất nhiều. Điều này không chỉ là sự lừa đảo khách hàng về mặt chất lượng, còn gây ảnh hưởng không tốt về mặt tư duy, nhận thức của người đọc, đặc biệt là thanh, thiếu niên đang trong quá trình hoàn thiện ngôn ngữ và tư duy. Đáng nói hơn, sách giáo dục là một trong những mảng sách bị làm giả nhiều nhất, điều này rất nguy hiểm, vì nó trực tiếp ảnh hưởng đến quá trình học tập của học sinh, sinh viên.
Thông tin từ hai đơn vị sách First News Trí Việt và Alpha Books , hàng trăm ngàn bản sách của hai đơn vị này và của các nhà xuất bản khác bị làm giả, bị in lậu, ngoài bày bán lề đường còn được tiêu thụ số lượng lớn trên các sàn thương mại điện tử, các trang trên mạng xã hội, nhóm yêu sách.
Thống kê mới nhất, First News có hơn 480 đầu sách bị in lậu, làm giả dưới mọi hình thức và một đầu sách bị hàng chục nơi in lậu làm giả, cạnh tranh đua nhau giảm giá. Các cuốn sách “best-seller” như Đắc nhân tâm, Quẳng gánh lo đi, Hành trình về phương Đông, Hạt giống tâm hồn... thậm chí bị từ 10-17 nơi in lậu, làm giả cùng một lúc.
Hành vi làm sách lậu, buôn bán sách lậu chính là hành vi làm hàng giả công khai, vi phạm pháp luật. Về khía cạnh đạo đức, đó chính là hành vi ăn cắp chất xám của tác giả, ăn cắp công sức người làm sách một cách trắng trợn để làm giàu cho bản thân mình.
Trong những hội nghị của ngành sách, vấn nạn được nhiều nhà xuất bản, đơn vị phát hành sách đặt ra nhiều nhất chính là vấn nạn sách giả, sách lậu. Sách giả, sách lậu trà trộn khắp thị trường không chỉ gây tổn thất lớn cho đơn vị làm sách, lừa đảo người tiêu dùng, nó còn khiến cho người làm sách chân chính mệt mỏi, nản lòng, làm hao mòn lòng tin trong xã hội.
Đáng tiếc rằng, hiện tượng sách lậu, sách giả đã được cảnh báo từ cả chục năm nay nhưng vấn nạn này không không dẹp bỏ được. Trái lại, kẻ làm, buôn bán sách rởm ngày càng tinh vi, ngang nhiên hơn bằng cách lợi dụng tiến bộ của công nghệ và kẽ hở của pháp luật.
Ông Lê Hoàng Hải – Phó Tổng Giám đốc Nhà xuất bản Giáo dục: “Việc sách giáo dục bị làm giả sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến bạn đọc, mà đối tượng ở đây phần lớn là học sinh, sinh viên. Xuất bản phẩm giả do sai sót về màu sắc, ký hiệu, nét chữ, kiến thức, hay bị thiếu dữ liệu, không cập nhật thông tin dẫn đến sai lệch về nội dung kiến thức.
Ngoài ra, xuất bản phẩm giáo dục giả chất lượng giấy in thấp, in bị mờ, không đảm bảo quy cách tiêu chuẩn kỹ thuật, làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của học sinh, đặc biệt là thị lực. Việc sử dụng xuất bản phẩm giáo dục giả vi phạm pháp luật ngay trong nhà trường cũng sẽ ảnh hưởng xấu đến nhận thức, ý thức chấp hành kỷ cương, pháp luật về lâu dài.
Để đấu tranh có hiệu quả chống xuất bản phẩm lậu, cần sự phối hợp của nhiều cơ quan, tổ chức và của toàn xã hội, cần sự chung tay với thái độ kiên trì, kiên quyết, từng bước đẩy lùi xuất bản phẩm lậu.
Chúng tôi cũng mong các cơ quan truyền thông góp sức với ngành Xuất bản, ngành Giáo dục đẩy mạnh tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về tác hại, hậu quả của vấn nạn in và phát hành sách lậu dưới các hình thức trong xã hội, để người tiêu dùng “nói không” với xuất bản phẩm lậu, quyết tâm bài trừ xuất bản phẩm lậu”.
