Nước Nga kỉ niệm 65 năm Ngày Chiến Thắng Vĩ Đại. Chỉ riêng ở Matxcơva đã có hơn 4 triệu người tham gia. Đó thật sự là một ngày hội toàn dân, và sáu thập kỉ dài cũng không thể xóa khỏi kí ức người Nga những sự kiện đã xảy ra trong những năm tháng bi thảm. Ngay từ đầu tháng Năm, theo truyền thống, các nhà xã hội học đã phân tích những hệ quả gì đối với nước Nga và những bài học nào được rút ra cho nhân dân Nga từ cuộc Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại.
Vấn đề đó không chỉ mang ý nghĩa lịch sử, mà còn có tính thiết thực trong thời đại ngày nay. Bởi vì, cái giá phải trả, những hệ quả và các bài học rút ra là các nhân tố mà nước Nga vẫn đang cảm nhận ảnh hưởng cho đến tận ngày hôm nay. Nhà văn kiêm nhà sử học Boris Sokolov cho rằng cái giá đắt nhất phải trả và hệ quả nặng nề nhất của cuộc Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại là tổn thất về con người:
“Điều bi thương nhất đối với nước Nga là hậu quả nhân khẩu của chiến tranh. Bởi vì, để có Chiến Thắng, chúng ta đã phải trả bằng cái giá khủng khiếp. Đó là thảm họa nhân khẩu, mà cho đến tận ngày nay chúng ta vẫn cảm nhận hậu quả của nó. Tỷ lệ sinh đẻ hạ thấp do một loạt nguyên nhân gây ra. Một trong các nguyên nhân đó là những thế hệ bị chiến tranh tàn phá, cho đến nay ở nước ta vẫn còn cảm nhận những dư âm của nó.”
Phụ thuộc vào các giai đoạn lịch sử, những số liệu tổn thất của Liên Xô trong suốt thời hậu chiến đã bị thay đổi nhiều lần, theo chiều hướng tăng lên. Thời Stalin, con số tổn thất do Liên Xô đưa ra là 14 triệu người, thời Khrushov và Brezhnev là 20 triệu, đến thời Gorbachov là 27 triệu. Mới đây, nhân dịp kỉ niệm 65 năm Chiến Thắng, đã tuyên bố con số đươc đưa ra sau giám định quân sự của các nhà khoa học Viện hàn lâm khoa học Nga. Con số tổn thất của Nga là 26 triệu rưỡi người. Nhưng số liệu vẫn tiếp tục được thẩm định. Trong mọi trường hợp, khi trả lời phỏng vấn trước ngày 9.5, tổng thống Dmitri Medvedev đã kêu gọi “không đơn giản hóa tình hình” và “thực hiện đến cùng” việc thống kê con số tổn thất chính xác.
Cho dù con số cuối cùng là bao nhiêu đi nữa, một điều rõ như ban ngày là Chiến thắng mà nhân dân Liên Xô có đã được trả bằng cái giá khổng lồ. Ngày nay, chúng ta vẫn chịu hậu quả của cuộc chiến tranh đó. Giáo sư Học viện ngoại giao Matxcơva Mikhail Miakov nói:
“Mỗi một chu kì 20 năm, nước Nga lại rơi vào cái gọi là “hố sâu nhân khẩu” – khi ra đời thế hệ con cái, rồi đến cháu chắt của những người từng chiến đấu trong cuộc chiến tranh và không trở về. Ngoài ra, trong chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại, nước Nga mất 30% tài sản quốc gia. Để so sánh, xin dẫn ra một vài ví dụ: thời kì đó, Mỹ bị mất 0,1%, Anh: 1,5% tài sản quốc gia”.
Trên thực tế, hơn 1700 thành phố Nga vị xóa sổ, hơn 70 000 ngôi làng bị biến thành đống đổ nát. Chiến tranh động chạm đến từng gia đình trong nước. Bởi vậy, đối với nhân dân Nga, chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại không phải là một tên gọi. Đây quả thật là một cuộc chiến tranh Vệ quốc – người Nga đã chiến đấu để bảo vệ đất nước mình, vì sự sống còn của dân tộc mình, vì sự sống còn của tất cả mọi các dân tộc tham gia cuộc chiến tranh đó.
Chiến thắng đạt được là do tất cả các dân tộc đã hợp sức lại, đã liên kết với nhau. Nếu như không có tình đoàn kết của các dân tộc thuộc thành phần Liên Xô thì không thể có Chiến thắng này. Ngày nay, kí ức về điều đó giúp các nước Liên Xô cũ hội nhập trong không gian hậu xô viết.
Theo Đài TNNN/Mekongnet