Hội nghị được tổ chức hôm qua (10/6), tại Quảng Nam với sự tham dự của các Ủy viên Bộ Chính trị: Phan Đình Trạc, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án; Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an; Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TAND Tối cao.
Cùng dự có Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy Ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến; lãnh đạo tỉnh ủy, thành ủy của 14 địa phương khu vực miền Trung - Tây nguyên.
Tăng cường các biện pháp phát huy quyền làm chủ của nhân dân
Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Phan Đình Trạc nhấn mạnh, trong quá trình xây dựng Đề án, Ban Chỉ đạo đã huy động tham gia từ các cấp ủy, các tổ chức đảng, các viện nghiên cứu, trường đại học, chuyên gia, nhà khoa học có kinh nghiệm lý luận và thực tiễn về lĩnh vực này; Tổ chức 3 hội thảo quốc gia, 6 hội thảo, tọa đàm khoa học chuyên đề, tổng hợp, tiếp thu hơn 600 ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học... Từ kết quả nghiên cứu này, Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện dự thảo Đề án để xin ý kiến các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương.
Các ý kiến tại Hội nghị trao đổi thẳng thắn nhiều vấn đề trọng tâm như đánh giá ưu điểm, hạn chế và bài học kinh nghiệm trong xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.
Một số ý kiến cho rằng, quan điểm xây dựng nhà nước pháp quyền cần làm rõ tính liên thông, hài hòa, đồng bộ về chính phủ số, chính quyền số, công dân số; hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước theo hướng tinh gọn, ổn định. Giai đoạn từ năm 2030 đến năm 2045 cần hoàn thành việc xây dựng tổ chức bộ máy nhà nước, có cơ sở vững chắc ổn định lâu dài; đội ngũ công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Nhiều tỉnh ủy, thành ủy đề nghị tăng cường các biện pháp phát huy quyền làm chủ của Nhân dân bằng việc nghiên cứu, bổ sung Luật Tiếp cận thông tin, ban hành Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; xây dựng chính quyền địa phương, phân cấp, phân quyền đi đôi với kiểm tra, giám sát…
Nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị
Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao các thành ủy, tỉnh ủy đã đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, thẳng thắn, dân chủ vào nhiều nội dung quan trọng của Đề án. Các ý kiến phát biểu thống nhất Đề án đã được xây dựng công phu, nghiêm túc, bám sát Cương lĩnh, Hiến pháp và Nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Nội dung bao quát đầy đủ các vấn đề trọng tâm trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, như: xây dựng và hoàn thiện thể chế; cải cách, đổi mới tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước; nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật; tăng cường dân chủ XHCN; kiểm soát quyền lực nhà nước; đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng.
Qua quá trình triển khai Đề án, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, về nhận thức, đạt được sự thống nhất cao về những vấn đề khoa học, lý luận và thực tiễn chính trị - pháp lý cốt lõi, quan trọng về nhà nước pháp quyền và Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam. Các khâu đột phá chiến lược nêu trong dự thảo Đề án đã xác định đúng trọng tâm; các nhiệm vụ, giải pháp đưa ra khá cụ thể, rõ ràng, phù hợp với cầu thực tiễn…
Theo đó, nhà nước pháp quyền là một phương thức tổ chức quyền lực nhà nước trên cơ sở thượng tôn Hiến pháp và pháp luật để bảo đảm bản chất dân chủ của nhà nước.
Nhấn mạnh những giá trị tiến bộ của nhà nước pháp quyền đã được thừa nhận rộng rãi và mang lại thành công cho nhiều quốc gia trên thế giới, Chủ tịch nước nêu rõ, những thành công trong xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam thời gian qua, nhất là Văn kiện Đại hội XIII của Đảng khẳng định: Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân do Đảng lãnh đạo là nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị.
Về quan điểm chỉ đạo, Chủ tịch nước khẳng định, chúng ta nhất quán quan điểm chỉ đạo của Trung ương, toàn bộ quá trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam luôn đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, dựa trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, kế thừa và phát huy những thành tựu và kinh nghiệm thực tiễn xây dựng và phát triển đất nước; tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh Việt Nam; nhằm giữ vững ổn định chính trị; giữ vững định hướng XHCN và bảo đảm ngày càng tốt hơn dân chủ XHCN.
Theo Chủ tịch nước, nhiều ý kiến đóng góp liên quan trực tiếp đến tổ chức và hoạt động của cấp ủy, chính quyền địa phương; phản ánh đúng tâm tư, nguyện vọng của đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân, thể hiện tinh thần cách mạng, nguyện vọng thiết tha được đóng góp vào công cuộc đổi mới và phát triển đất nước của cán bộ, đảng viên và nhân dân miền Trung - Tây Nguyên.
Bên cạnh đó, các ý kiến đề cập một số vấn đề như khắc phục tình trạng cấp ủy bao biện, làm thay công việc nhà nước, phân cấp, phân quyền cho địa phương, sắp xếp đơn vị hành chính…