Chế ngự lòng tham

Trước đó quán ăn này cũng trả cho người bị quên ở quán 500 triệu đồng, còn những thứ khác như điện thoại, túi xách, vật dụng,... khách lỡ bỏ quên, quán đều giữ lại và sau đó trao lại cho khách. Cách hành xử của quán này lại rất văn minh, đạo đức, đặc biệt, tuyệt đối không có chỗ cho lòng tham - một tính xấu của con người là nguyên nhân của tội phạm, tranh chấp, thù hằn và tác nhân gây ra sự hủy hoại đạo lý xã hội.

Vì lòng tham mà một cán bộ địa chính xã ở Hà Tĩnh chiếm đoạt 300 triệu của người dân nhờ nộp thuế đất, anh ta đã ỉm đi và làm hồ sơ giả cho người dân kia. Tại Đà Nẵng, Giám đốc một doanh nghiệp lừa bán đất nghĩa địa để lấy 300 triệu. Những số tiền tương đương với khoản tiền chủ quán ăn “Ông Già” trả lại cho người để quên có thể làm người tham sa vòng lao lý hoặc mất đi sự nghiệp của mình.

Có người giữ những cương vị rất cao, trụ cột cho cả một ngành, niềm tự hào của gia đình, tấm gương cho đồng nghiệp và lớp trẻ nhưng cũng bị lòng tham chi phối mà sa ngã. Những vụ án tham nhũng, đưa và nhận hối lộ lên tới hàng triệu đô la đã và đang được đưa ra ánh sáng là dẫn chứng.

Lòng tham lại thường nấp sau cái vẻ đạo đức. Thực chất là tống tiền nhưng lại cho rằng đó là sự “giúp đỡ”, lấy tiền làm chuyện phi pháp thì bảo là “tạo phúc”, tiền hối lộ núp bóng lòng biết ơn thành tiền “bồi dưỡng”, “cảm ơn”. Công an tỉnh Sơn La vừa khởi tố thêm 4 bị can về tội danh đưa và nhận hối lộ trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2018 làm lộ rõ chân tướng của sự “làm ơn”, “tạo phúc” đó.

Sự tham lam thường gắn với ích kỷ thực sự đã làm băng hoại đạo đức xã hội và đạo lý gia đình, xâm hại đến sự tôn nghiêm pháp luật và khiến trật tự và giá trị cuộc sống đảo lộn. Cắt đôi que thử máu, cho trẻ uống thuốc kháng sinh quá hạn, bớt xén tiền cứu trợ, “ăn” cả suất ăn trẻ mẫu giáo,... những hành vi đó đều sinh ra từ sự tham lam và ích kỷ, khi bị phanh phui thành “que thử” nhân cách, đạo lý làm người.

Nếu xã hội chúng ta, ai ai cũng hành xử như những người trong gia đình quán ăn “Ông  Già”, phần đông chế ngự được lòng tham và sự ích kỷ thì hẳn rằng xã hội tươi đẹp lên rất nhiều!