Chế biến hải sản: Thiếu nguyên liệu trầm trọng

Vào thời điểm này các năm trước, hoạt động sản xuất ở Khu Công nghiệp dịch vụ thủy sản Đà Nẵng rất sôi động. Năm nay hoàn toàn khác hẳn, nhà máy nào cũng vắng bóng công nhân và không còn cảnh xe cộ tấp nập vào ra.

Nhà xưởng chế biến hải sản vắng công nhân do thiếu nguyên liệu.

Nhà xưởng chuyên chế biến hải sản của Công ty TNHH Minh Nghĩa, vốn đầu tư 30 tỷ đồng đi vào hoạt động giữa năm 2010. Những tháng cuối năm ngoái, nhờ nỗ lực thu mua nguyên liệu từ nhiều nơi, doanh nghiệp này đã tạo việc làm cho khoảng 50 công nhân, chế biến 7 - 8 tấn nguyên liệu/ngày, bằng 1/3 công suất thiết kế. Lãnh đạo doanh nghiệp kỳ vọng rất lớn năm nay sẽ  đẩy mạnh năng lực sản xuất, thế nhưng sự kỳ vọng đó bỗng chốc tan biến khi phải đối mặt với tình trạng khan  hiếm nguyên liệu trầm trọng.

 

Hơn 1 tháng sau Tết, công ty mới đi vào sản xuất và cũng chỉ vài ba chục công nhân làm việc tại một góc trong khu nhà xưởng rộng lớn. Không giấu nỗi sự lo lắng trước khó khăn không dễ gì khắc phục, ông Phan Thanh Nghĩa, Giám đốc công ty cho biết mỗi ngày chỉ thu mua vài ba tấn hải sản, chẳng thấm vào đâu so với công suất thiết kế. Không có nguyên liệu, thua lỗ khó tránh khỏi, trong khi chi phí đầu vào thứ gì cũng tăng. Đang mùa sản xuất trên biển thuận lợi, nguyên liệu đã khan hiếm vậy, những tháng cuối năm không biết lấy gì để chế biến.

Thuộc diện “sinh sau đẻ muộn” như Công ty TNHH Minh Nghĩa gặp khó khăn là điều dễ hiểu, nhưng doanh nghiệp có bề dày hàng chục năm trong lĩnh vực chế biến hải sản xuất khẩu như Công ty CP Procimex Việt Nam cũng đang bế tắc do không có nguyên liệu. Ngày đầu tiên kể từ Tết Nguyên đán, doanh nghiệp này thu mua được hải sản là ngày 7-3 và cũng chỉ có 8 tấn. Những ngày tiếp theo cứ thế giảm dần, có bữa không mua được kilôgam nào. Ông Nguyễn Điểm, Giám đốc công ty đứng ngồi không yên.

 

Ông đã huy động mọi nguồn lực, xây dựng mạng lưới thu mua ở nhiều nơi, song kết quả không như mong muốn. “Năm ngoái do thiếu nguyên liệu, công ty chỉ xuất khẩu được 3 triệu USD, bằng 50% kế hoạch. Năm nay tình hình thu mua nguyên liệu kiểu này, chắc chắn sẽ tăng trưởng âm”. Ông nói: “Gần 30 năm hoạt động trong lĩnh vực này chưa khi nào đối mặt với tình trạng thiếu nguyên liệu gay gắt như năm nay. Âu cũng do hoạt động đánh bắt trên biển giảm sút, trong khi nhà máy chế biến hải sản cứ thi nhau mọc lên”.

Dạo quanh các nhà máy chế biến hải sản ở Khu Công nghiệp dịch vụ thủy sản Đà Nẵng, không khí trầm lắng khác thường. Chỉ có Công ty CP Thủy sản và Thương mại Thuận Phước và Nhà máy Chế biến thủy sản Thọ Quang của Công ty CP Thủy sản miền Trung, chủ yếu chế biến mặt hàng tôm có khá đông công nhân vào xưởng. Nhà máy của Công ty TNHH MTV Đồ hộp Hạ Long - Đà Nẵng, vốn đầu tư 38 tỷ đồng vừa đi vào hoạt động đã gặp ngay tình trạng thiếu nguyên liệu. Tại đây, ngày nhiều lắm chỉ thu mua 1 vài tấn cá ngừ đủ cho khoảng 20 công nhân chế biến, trong khi công suất thiết kế 10 tấn/ ngày đêm.

Có thể nói, sự phát triển của ngành Thủy sản ở Đà Nẵng đang lâm vào tình trạng mất cân đối nghiêm trọng. Trong khi lĩnh vực khai thác, đóng sửa tàu thuyền đang teo dần, thì nhà máy chế biến cứ ra đời và nay đang lãng phí trong đầu tư vì thiếu nguyên liệu.

Bài và ảnh: Nguyễn Cầu