[links()]Nếu các hoa tiêu giỏi của Vungtau Ship tiếp tục rời đi, điều này sẽ ảnh hưởng đến an toàn và an ninh hàng hải khu vực Vũng Tàu.
 |
| Đội ca nô của Hoa tiêu Vũng Tàu đang neo đậu tại cầu tàu Đá Vũng Tàu 1. |
Đã qua 6 tháng Vungtau Ship thí điểm cổ phần hóa (CPH) và theo chỉ đạo của Chính phủ. UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và Bộ GTVTsẽ chính thức có báo cáo về mô hình thí điểm này vào quý II/2013. Tuy vậy, mới chỉ một thời gian ngắn đã có biết bao dấu hỏi đặt ra từ bài toán thí điểm nói trên.
Theo báo cáo của Vungtau Ship, sau CPH thì mô hình hoạt động hầu như vẫn giữ nguyên và chỉ có đẩy mạnh việc đầu tư vào Cảng quốc tế Thị Vải. Đồng thời, tập trung củng cố công tác đào tạo hoa tiêu, củng cố hội đồng hoa tiêu, nâng cao hiệu quả kinh doanh…Thế nhưng, thực tế đang có hàng loạt vấn đề khiến cho nhiều người không khỏi băn khoăn trước kế hoạch do Vungtau Ship đề ra.
Điều đầu tiên có thể nhận thấy ngay được là sau khi CPH thì tiền dịch vụ hoa tiêu – khoản thu vốn thuộc ngân sách nhà nước - có bị chuyển hóa thành cổ tức chia cho cổ đông? Trong khi đó, theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện thu nhập của hoa tiêu và nhân viên làm việc tại Xí nghiệp hoa tiêu Vũng Tàu đã giảm chỉ bằng 1/2 so với trước khi CPH.
Theo lý giải của một số hoa tiêu thì việc cắt giảm này là do công ty lấy tiền phí hoa tiêu chuyển sang đầu tư cảng và để trả cổ tức cho cổ đông. Chính vì vậy, kể từ khi CPH đến nay, đã có 4 trong số 14 hoa tiêu ngoại hạng của Vungtau Ship chuyển công tác đi nơi khác. Nếu các hoa tiêu giỏi của Vungtau Ship tiếp tục rời đi, điều này sẽ ảnh hưởng đến an toàn và an ninh hàng hải khu vực Vũng Tàu.
Nhìn vào bảng kế hoạch sản xuất kinh doanh 2013 và định hướng 2014, 2015 thì mọi hoạt động, lợi nhuận kinh doanh của Vungtau Ship vẫn chỉ xoay quanh hoạt động của dịch vụ hoa tiêu là chính, với doanh thu hàng năm vẫn chiếm trên 50% từ phí hoa tiêu. Riêng việc đầu tư Cảng quốc tế Thị Vải mà trong đó Vungtau Ship góp hơn 10,2 triệu USD (tương đương 25,6%) thì cũng không ít người đã đặt dấu hỏi về tính khả thi cũng như hiệu quả, phương án hoàn vốn trong 9,4 năm nhiều khả năng cũng “bóng chim tăm cá”.
Đến lúc tách hoạt động hoa tiêu khỏi Vungtau Ship
Trên các tuyến, luồng hàng hải vùng hoạt động hoa tiêu bắt buộc do Vungtau Ship quản lý, như Côn Đảo, Thị Vải, sông Dinh…, nhiều tàu có trọng tải lớn thường xuyên ra vào. Hoa tiêu Vũng Tàu đã dẫn thành công một trong những con tàu lớn nhất trên thế giới CMA-CGM LAPEROUSE trọng tải khoảng 157 nghìn tấn, dung tích hơn 14.000 tues (container).
Nhưng theo tìm hiểu của chúng tôi, với cách quản lý, vận hành như hiện tại thì hoạt động của hoa tiêu Vũng Tàu đang có nhiều bất cập ảnh hưởng đến an ninh, an toàn hàng hải tại khu vực này. Ngoài việc, hàng loạt hoa tiêu ngoại hạng đã rời đi, việc quản lý bị chồng chéo, thì thực tế cũng thể hiện rõ là các phương tiện đưa đón hoa tiêu không đảm bảo chất chất lượng, ca nô phục vụ cho hoa tiêu quá cũ, tốc độ chậm không theo kịp tàu để đưa đón hoa tiêu. Vụ tai nạn xảy ra ngày 9/4/2012 khi tàu Trường Hải Star va chạm với tàu Krairatch Dignity là lời cảnh báo nghiêm trọng.
Hàng năm nhà nước đã bỏ ra hàng ngàn tỷ đồng để duy tu luồng hàng hải trên cả nước, riêng năm 2010 nhà nước đã đầu tư gần 2000 tỷ đồng để nạo vét , nâng cấp luồng luồng Cái Mép – Thị Vải. Nguồn thu chính để bù đắp cho ngân sách là phí luồng lạch và phí hoa tiêu. Do đó, việc khuất tất trong sử dụng nguồn thu từ phí hoa tiêu của Vungtau Ship không những không đảm bảo kinh phí đầu tư cho hoa tiêu phát triển mà đang là còn gây ảnh hưởng đến đảm bảo an toàn hàng hải trong khu vực.
Trước những băn khoăn về thì điểm cổ phần hóaVungtau Sihp, nhiều chuyên gia hàng hải cho rằng: Với mô hình thí điểm này, thì chắc chắn nguồn kinh phí thu được từ hoạt động dịch vụ hoa tiêu sẽ được chuyển hóa hợp pháp vào túi các cổ đông Vungtau Ship. Vì vậy, để minh bạch nguồn tài chính của dịch vụ hoa tiêu hàng hải cần tách riêng hoạt động hoa tiêu Vũng Tàu ra khỏi Vungtau Ship.
Đoàn Công
