Chậm triển khai các dự án: Lãng phí tài nguyên đất

Dọc tuyến đường Lê Hồng Phong, Phạm Văn Đồng có nhiều dự án phát triển nhà, dự án phát triển sản xuất, kinh doanh… để hoang nhiều năm, lãng phí tài nguyên đất.

Lãng phí, ô nhiễm môi trường vì đất bỏ hoang
Dọc đường Phạm Văn Đồng, thay vào các cánh đồng lúa trước đây, giờ là những dự án nhà ở mọc lên san sát, mỗi dự án rộng hàng hécta đất, thỉnh thoảng mới có một vài ngôi nhà, chung quanh cỏ dại mọc um tùm. Các đường nội bộ dự án trở thành nơi… tập lái xe ôtô. Không chỉ ở ngoại thành mà ngay ở nội thành, không ít diện tích đất nằm ở vị trí đắc địa như: khu đất ở Cựu Viên (quận Kiến An); phường Sở Dầu (quận Hồng Bàng); phường Đông Hải 2, khu đất thuộc dự án xây dựng Trường THPT chuyên Trần Phú thuộc phường Đằng Hải (quận Hải An)… đến nay, việc triển khai rất chậm. 

Chị Lê Thị Thanh Mai đang chăm sóc hoa tại Khu đất thuộc Dự án xây dựng Trường THPT năng khiếu Trần Phú                                               Ảnh: Đỗ Oanh

Địa bàn phường Đằng Hải vốn là làng hoa- nơi cung cấp hoa tươi cho thành phố Hải Phòng và nhiều địa phương, nay hầu hết đất canh tác bị thu hồi phục vụ các dự án xây dựng khu trung tâm quận, trường Trần Phú, nhà ở…. Nhưng dự án trong tình trạng dở dang. Dự án nhà ở khu đồng Cây Lim triển khai từ năm 2003, đến nay chỉ trơ mấy cây cột, điện, nước chưa có…người dân muốn xây nhà cũng khó.
Đất giao thực hiện dự án bỏ hoang, trong khi chính những người nông dân có đất bị thu hồi thực hiện dự án lại không có đất sản xuất, rơi vào cảnh khó khăn. Tiếc đất, một số hộ gia đình “khai hoang” trên đất dự án trồng hoa, trồng rau xanh. Chị Lê Thị Thanh Mai, ở tổ 12, phường Đằng Hải (quận Hải An) đang chăm sóc những luống hoa trên khu đất thuộc dự án xây dựng Trường THPT chuyên Trần Phú, cho biết: Toàn bộ đất trồng hoa của gia đình chị bị thu hồi. Cả đời chị cũng chỉ biết trồng hoa, tiếc đất thuộc dự án chưa sử dụng đến nên chị cùng một số người dân tranh thủ trồng hoa, kiếm thêm thu nhập. Khi nào dự án có nhu cầu sử dụng thì trả lại đất.  Một số hộ dân tận dụng bãi đất trống trong khu Anh Dũng 1, phường Anh Dũng (quận Dương Kinh) chăn thả trâu bò, mất vệ sinh.
Bác Đoàn Thị Lanh, ở phường Gia Viên (quận Ngô Quyền) phản ánh: mặt bằng của Xí nghiệp thảm len Toàn Thắng ở số 83, phố Nguyễn Hữu Tuệ có tổng diện tích tới hơn 6000 m2 nằm trong dự án Ngã Năm- Sân bay Cát Bi được giải phóng mặt bằng và bàn giao ban quản lý dự án. Nhưng từ đó đến nay khu đất này chưa được đưa vào sử dụng và không có người trông coi. Một số người dân phá tường rào, tập kết rác thải, gây ô nhiễm môi trường, một số người nghiện ma túy lén lút tới đây tiêm chích, gây lo ngại cho các hộ dân quanh khu vực. Tại các cuộc tiếp xúc cử tri, các hộ dân nhiều lần nêu ý kiến đề nghị ban quản lý dự án triển khai các biện pháp quản lý đất, cải tạo xây dựng vườn hoa, tạo cảnh quan môi trường sạch, đẹp; nhưng đến nay tình trạng trên vẫn chưa được khắc phục.

Cần khắc phục việc lãng phí tài nguyên đất
Cũng vì địa phương có quá nhiều dự án "treo", kéo dài nhiều năm, gây lãng phí đất đai, trong khi nhiều doanh nghiệp cần mở rộng quy mô sản xuất lại không có đất, những hộ nông dân vì mất đất mà tái nghèo, dẫn đến những bức xúc trong xã hội, thời gian qua, thành phố kiên quyết thu hồi những dự án để "treo" quá dài ngày, vi phạm pháp luật về đất đai. Điển hình là việc thu hồi 54 dự án "treo", với tổng diện tích 738 ha năm 2009. Trước đó, Hải Phòng cũng đã "mạnh tay" với nhiều dự án sử dụng đất không hiệu quả, nhưng thực chất là "ngâm" dự án để giữ đất, trong đó phải kể tới 2 quyết định thu hồi liên quan đến việc sử dụng 500.000m2 đất ở phường Tân Thành (quận Dương Kinh) và phường Đông Hải 2 (quận Hải An). Qua rà soát từ năm 2006 đến nay, thành phố thu hồi trên 8 triệu m2 đất thuộc 64 dự án do chậm triển khai hoặc vi phạm Luật Đất đai, khắc phục tình trạng lãng phí trong sử dụng quỹ đất của thành phố, nhưng tình trạng lãng phí đất vẫn đang diễn ra ở cả nội và ngoại thành.
Luật Đất đai quy định rõ, nếu đất được giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liền hoặc tiến độ sử dụng đất chậm hơn 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa…, thì Nhà nước sẽ thu hồi. Để khắc phục việc lãng phí tài nguyên đất, thành phố cần chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành đẩy mạnh tiến độ thực hiện các dự án; tiếp tục khảo sát cụ thể nhu cầu sử dụng đất hiện tại cũng như những năm sau để lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất hiệu quả. Tăng cường giám sát, kiểm tra, kiên quyết xử lý những dự án “treo”… Trước mắt, các đơn vị chủ dự án phối hợp với chính quyền địa phương quản lý tốt đất được giao, giữ gìn vệ sinh môi trường, không ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân.

Lê Kim