Luật sư Nguyễn Thị Trang - Đoàn Luật sư TP Hà Nội tư vấn: Căn cứ theo thông tin bạn cung cấp cũng như đối chiếu quy định tại Điều 472 Bộ luật Dân sự 2015 (BLDS 2015); Điều 121 Luật Nhà ở 2014, sửa đổi bổ sung năm 2019, 2020 (Luật Nhà ở) có thể xác định: Bên thuê đã vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền thuê nhà như đã cam kết trước đó. Tuy nhiên, vì thông tin bạn đưa ra chưa đủ để xác định rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của các bên được quy định trong Hợp đồng thuê nhà; về thủ tục chấm dứt Hợp đồng khi Hợp đồng thuê nhà ở hết hạn hay khi một bên vi phạm nghĩa vụ của Hợp đồng.
Do đó, nếu trong Hợp đồng có điều khoản thỏa thuận giải quyết, bao gồm cả việc một bên phải trả lại nhà ở khi hết thời hạn thuê nhà hay quyền của bên cho thuê trong trường hợp hết thời hạn Hợp đồng mà bên thuê không chịu di dời các đồ đạc ra khỏi nhà thuê thì các bên sẽ giải quyết trước hết theo thỏa thuận.
Nếu trong Hợp đồng không có nội dung quy định cụ thể trường hợp này, việc giải quyết sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật. Cụ thể, điểm a khoản 2 Điều 131 Luật Nhà ở quy định hợp đồng thuê nhà ở hết hạn là một trong những trường hợp chấm dứt Hợp đồng theo đó, nếu hết thời hạn Hợp đồng thuê nhà ở cũng đương nhiên chấm dứt. Trường hợp này, các bên sẽ thực hiện các thủ tục để bàn giao lại nhà ở, trả lại nguyên trạng, giải quyết dứt điểm các quyền và nghĩa vụ liên quan của hai bên.
Bên cạnh đó, tại Điều 10, Điều 11 Luật Nhà ở và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan cũng cho thấy, pháp luật không có bất kỳ quy định nào cho phép bên cho thuê nhà ở được tự ý dọn đồ đạc của bên thuê ra ngoài cho dù Hợp đồng hết thời hạn hay bên thuê có hành vi vi phạm nghĩa vụ của Hợp đồng.
Thậm chí, trường hợp làm mất mát, hư hỏng tài sản, bên cho thuê còn có thể bị bên thuê khởi kiện yêu cầu trả lại tài sản hoặc (và) bồi thường thiệt hại. Đặc biệt, nghiêm trọng hơn còn có thể bị xử lý về hành vi chiếm giữ trái phép tài sản của người khác với chế tài hành chính theo điểm đ khoản 2 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP của Chính phủ hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “Tội Chiếm giữ trái phép tài sản” theo Điều 176 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017.
Do vậy, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình, bạn có thể làm văn bản thông báo đến cho bên thuê về việc Hợp đồng thuê nhà đã chấm dứt, đồng thời yêu cầu bên thuê phải dọn dẹp đồ đạc ra khỏi nhà thuê, trả lại nguyên hiện trạng. Cần lưu ý, trong thông báo nên ấn định rõ thời hạn bên thuê nhà phải thực hiện nghĩa vụ này.
Trường hợp bên thuê nhà không thực hiện, bạn phải tiến hành khởi kiện ra Tòa án nhân dân có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết, cụ thể buộc bên thuê nhà phải chấm dứt hành vi xâm phạm là sử dụng bất hợp pháp tài sản thuê khi Hợp đồng thuê đã hết hạn theo quy định tại điểm a, b khoản 1 Điều 10 Luật Nhà ở khoản 2 Điều 11, Điều 14, Điều 186, 189, 192 BLDS 2015.
