Cát Tiên: Năm năm chuyển đổi cơ cấu cây trồng

Thu hoạch lúa ở Cát Tiên.

Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cát Tiên từ năm 2005 tới nay bình quân mỗi năm diện tích gieo trồng của huyện tăng 23%, tổng sản lượng lương thực tăng bình quân 38,8%, giá trị sản xuất ngành nông nghiệp tăng bình quận 9, 42%/năm. Đây là kết quả của việc chuyển đổi cơ cấu mùa vụ và chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng - trong đó có cơ cấu giống các loại cây lương thực.

Chuyển dịch cơ cấu mùa vụ được thực hiện chủ yếu trên cây hàng năm theo hướng giảm diện tích vụ mùa và tăng diện tích vụ đông xuân nhằm chủ động nước tưới và lách - tránh lũ. Kết quả là nếu năm 2005 Cát Tiên có 3.279 ha cây hàng năm vụ đông xuân thì năm 2010 đã lên tới khoảng 44.244 ha - tăng 46,7%, và sẽ còn tiếp tục tăng. Riêng với cây lúa nước vụ đông xuân cũng đã tăng từ 2.300 ha lên 3.829 ha trong cùng thời gian. Song song với thay đổi cơ cấu mùa vụ, cơ cấu giống lúa cũng đang được thay đổi cùng với việc áp dụng các tiến bộ KHKT vào thâm canh lúa. Nhờ vậy, năng suất lúa đã tăng tù 40,8 tạ/ha lên trên 50,8 tạ/ha trong năm nay và 51,3% tổng sản lúa hàng năm của huyện (tương đương 22.419/42.100 tấn) đã là lúa chất lượng cao và lúa giống (1.059 tấn), cho phép Cát Tiên nâng tổng sản lương thực từ 31.500 tấn (năm 2005) lên 46.650 tấn (năm 2010) - tăng 1,5 lần. Chuyển đổi cơ cấu mùa vụ và cơ cấu giống cũng đang được ngành nông nghiệp Cát Tiên thực hiện với các loại cây trồng ngắn ngày khác theo hướng khai thác tối đa các ưu thế cạnh tranh về đất đai, khí hậu và khả năng đầu tư của địa phương để có hiệu quả kinh tế cao hơn.

Cũng theo Phòng NN-PTNT huyện, hiện tại Cát Tiên đã có 325 ha rau thương phẩm, và đã hình thành được vùng chuyên canh rau gần 100 ha sản xuất các loại rau quả  có hiệu quả kinh tế cao như cà tím, dưa hấu… Một số diện tích trồng lúa hiệu quả thấp tại các xã Tư Nghĩa, Mỹ Lâm, Nam Ninh, Tiên Hoàng đang được quy hoạch chuyển đổi sang trồng cây dược liệu (nhân trần, diệp hạ châu…).

Với cây dài ngày: Cát Tiên là huyện có diện tích cây điều lớn và được trồng lâu năm nên đã và đang thoái hóa, năng suất thấp. Do vậy việc cải tạo vườn điều bằng các giống điều ghép đã được huyện đặt ra khá sớm so với các địa bàn khác trong tỉnh, và tới cuối năm 2009 Cát Tiên đã có 1.825 ha điều ghép, chiếm 34,14% diện tích cây điều hiện có của huyện. Cũng để thay thế vườn điều hiệu quả kinh tế thấp, những năm gần đây nhiều giống cây mới đã được ngành nông nghiệp và nông dân Cát Tiên đưa vào cơ cấu cây trồng hàng năm như cây ăn quả (350 ha - trong đó có 190 ha chuyên canh các loại cây ăn quả như bưởi da xanh, măng cụt có năng suất và chất lương cao được thị trường chấp nhận), ca cao (146 ha), cà phê (55 ha).

Chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng đạt kết quả cao Cát Tiên đang từng bước thoát khỏi thế độc canh lúa nước và cây điều, thu nhập của người nông dân tuy chưa cao như các vùng chuyên canh rau hoa hay cây công nghiệp dài ngày trong tỉnh như Đà Lạt, Bảo Lộc, Đức Trọng, Lâm Hà… nhưng đã tương đối ổn định và tiến triển. Theo Huyện ủy Cát Tiên, so với năm 2005 năm 2010 này thu nhập bình quân đầu người mỗi năm của huyện đã đạt 10 triệu đồng - tăng 3,3 lần, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 27,3% xuống còn dưới 16,1%, an ninh chính trị và trật tự xã hội được giữ vững.